Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) vừa có văn bản báo cáo Bộ Giao thông Vận tải về tình hình thực hiện dự án đường cao tốc Bến Lức - Long Thành. Đáng chú ý, tại văn bản này, VEC đã nêu giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho dự án là kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải hỗ trợ đề nghị bộ Tài chính sớm hoàn thành thủ tục gia hạn hiệp định vay vốn.
Cụ thể, văn bản do ông Phạm Hồng Quang, Tổng giám đốc VEC ký cho biết, dự án cao tốc Bến Lức - Long Thành được khởi công tháng 10/2014, trong quá trình thực hiện có một số thay đổi về cơ chế chính sách, dẫn đến dự án không được bố trí vốn và không điều chỉnh dự án nên phải dừng thi công từ giữa năm 2019.
Do thời gian dừng thi công kéo dài, một số nhà thầu đã rút bớt thiết bị, nhân công khỏi công trường và giá gói thầu cũ không còn phù hợp sau thời gian dài biến động lớn về giá cả nguyên, nhiên, vật liệu, nhân công,… nên một số nhà thầu đã đề nghị chấm dứt hợp đồng và VEC phải tổ chức lựa chọn nhà thầu mới để thi công khối lượng còn lại của các gói thầu.
Về hiệp định vay, trong dự án chỉ còn hiệp định vay ADB (Ngân hàng Phát triển châu Á) lần 2 với số tiền là 286 triệu USD cho các gói thầu đoạn phía Đông có hiệu lực đến ngày 31/12/2023 và hiệp định vay JICA (Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản) lần 2 với số tiền là 31,328 tỷ JPY cho các gói thầu đoạn JICA có hiệu lực đến ngày 17/7/2024.
Thông tin về tình hình triển khai các gói thầu tại dự án, VEC cho biết, gói thầu A1, sản lượng thi công đạt 81,24% giá trị hợp đồng, chậm 10,59%. Khối lượng chính còn lại: Đất đắp nền các loại 45.825m3; cấp phối đá dăm các loại 43.942m3; bê tông nhựa các loại 237.553m3.
Sau khi đàm phán không thành công, VEC đã thông báo chấm dứt hợp đồng với nhà thầu tại Văn bản 1239/CV-VEC ngày 14/6/2022. Hiện nay, VEC đã phát hành hồ sơ mời thầu để lựa chọn các nhà thầu mới và dự kiến khởi công trong quý IV/2023.
Gói thầu A2-1, sản lượng thi công đạt 100%, gói thầu đã hoàn thành công tác thi công hiện trường và đang hoàn tất các thủ tục còn lại của gói thầu để tiến hành nghiệm thu bàn giao công trình.
Gói A2-2, sản lượng thi công đạt 68,47%, khối lượng chính còn lại gồm: Cát đắp nền đường 100.000 m3, đất đắp các loại 142.000 m3, cấp phối đá dăm các loại 65.566 m3… VEC và nhà thầu đã ký kết phụ lục hợp đồng gia hạn thời gian hoàn thành công trình. Nhưng việc triển khai của nhà thầu rất chậm, chủ đầu tư và tư vấn đã nhắc nhở nhiều lần nhưng nhà thầu không thực hiện, đến tháng 3/2023, nhà thầu đã thông báo chấm dứt hợp đồng bởi nhà thầu theo điều 16.2 - Điều kiện chung của hợp đồng.
Tuy nhiên, các lý do nhà thầu đưa ra để chấm dứt hợp đồng không tuân thủ điều kiện của hợp đồng, do đó VEC đã báo cáo Bộ Giao thông Vận tải và nhà tài trợ vốn là ADB, VEC đã chấm dứt hợp đồng với nhà thầu theo điều 15.2 - chấm dứt bởi chủ đầu tư và đang thực hiện thủ tục tiến hành lựa chọn nhà thầu mới. Dự kiến lựa chọn thầu xong và khởi công trong quý IV/2023.
Gói thầu A3, sản lượng thi công đạt 100%, gói thầu đã hoàn thành công tác thi công hiện trường và đang hoàn tất các thủ tục còn lại để tiến hành nghiệm thu bàn giao công trình.
Gói thầu A4, sản lượng thi công đạt 78,1%, khối lượng chính còn lại, gồm: Đất đắp nền các loại 36.000 m3, cấp phối đá dăm các loại 38.000 m3, bê tông nhựa các loại 37.000 tấn,… VEC và nhà thầu đã ký kết phụ lục hợp đồng gia hạn thời gian hoàn thành công trình, tiến độ dự kiến ngày 30/6/2023. Tuy nhiên, trong thời gian dài nhà thầu không thực hiện việc thi công trở lại, gói thầu không có sản lượng thi công. Do vậy, VEC đã có Văn bản 2624 ngày 28/11/2022 thông báo chấm dứt hợp đồng gói A4 và đang chuẩn bị thủ tục lựa chọn nhà thầu mới. Dự kiến lựa chọn thầu xong và khởi công trong quý IV/2023.
Gói thầu J1, sản lượng thi công đạt 77,63%, khối lượng chính còn lại gồm: Phần dầm chủ, bản mặt cầu và hệ cáp văng (từ khối K1), toàn bộ phần bê tông nhựa mặt cầu, hệ thống điện và an toàn giao thông, lan can, dải phân cách… Tiến độ hoàn thành dự kiến đến quý II/2025. Nhà thầu đã thực hiện cơ bản các hạng mục sửa chữa, bảo dưỡng máy móc thiết bị phục vụ cho thi công hạng mục chính. Hiện nay, nhà thầu đang tiến hành thi công cầu chính.
Gói thầu J2, sản lượng thi công đạt 99,71%, đã cơ bản hoàn thành, đang chuẩn bị các thủ tục nghiệm thu bàn giao công trình.
Gói thầu J3, sản lượng thi công đạt 80,7%, khối lượng chính còn lại gồm: Phần dầm chủ, bản mặt cầu và hệ cáp văng (từ khối K1), bê tông nhựa, hệ thống chiếu sáng… VEC đã thông báo chấm dứt hợp đồng với nhà thầu J3 tại Văn bản 1542 ngày 15/7/2022 và đang xin ý kiến JICA về dự thảo nội dung hồ sơ mời thầu. Tiến độ hoàn thành dự kiến đến quý II/2025.
Theo ông Phạm Hồng Quang, Tổng giám đốc VEC, khối lượng giải ngân từ đầu dự án đến nay đạt 17.887,09 tỷ đồng, riêng từ đầu năm 2023 đến nay đạt 541,55 tỷ đồng.
Gói thầu A5, sản lượng thi công đạt 100%, đã hoàn thành công tác thi công. Hiện nay, đang chuẩn bị các thủ tục để nghiệm thu và bàn giao công trình.
Gói thầu A6, sản lượng đạt 33,93% giá trị hợp đồng và đã chấm dứt hợp đồng. Sau khi chấm dứt, VEC đã tổ chức lựa chọn nhà thầu mới để thi công phần còn lại và phần bổ sung bao gồm các gói thầu: A6-1, A6-2, A6-3, A6-4, A6-5. Đến nay, VEC đã ký hợp đồng và các gói thầu này đang triển khai thực hiện công tác huy động và thi công trên công trường.
Gói thầu A7, sản lượng thi công đạt 75,78% giá trị hợp đồng, chậm 6,16% so với kế hoạch mới được Bộ GTVT chấp thuận gia hạn đến ngày 31/12/2023. Nhà thầu vẫn đang triển khai đồng loạt các hạng mục trên công trường. Tuy nhiên, tiến độ giải ngân IPC cho nhà thầu cho gói thầu chậm nên nhà thầu không đảm bảo nguồn tài chính đẩy nhanh công tác thi công.
Theo đại diện VEC, nguyên nhân chậm tái khởi cộng thi công do một số gói thầu đoạn phía Tây, đoạn JICA đã dừng thi công trong thời gian dài do không được bố trí vốn, dẫn đến việc huy động lại gặp nhiều khó khăn, một số nhà thầu không hợp tác, đã chấm dứt hợp đồng (A1, A2-2, A4, J3).
Nhà thầu Tổng Công ty xây dựng công trình giao thông 6 (Cienco6) thi công gói thầu A7 đang trong diện kiểm tra của các cơ quan chức năng nên khả năng huy động vốn kém, không cải thiện trong thời gian gần đây. Đồng thời, nhà thầu có khoản công nợ riêng với Bộ Tài chính nên thủ tục giải ngân các IPC (chứng chỉ thanh toán phát hành theo điều khoản) mà VEC đề xuất Bộ Tài chính thanh toán cho nhà thầu chưa kịp thời được phê duyệt, ảnh hưởng đến nguồn lực, tiến độ thi công của nhà thầu đối với dự án.
Để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc cho dự án, VEC kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải hỗ trợ đề nghị bộ Tài chính sớm hoàn thành thủ tục gia hạn hiệp định vay JICA lần 2 (VN14-P3) đến ngày 31/12/2025. Đồng thời, đề nghị Bộ Tài chính hỗ trợ, làm việc với JICA để xúc tiến thủ tục đối với hiệp định vay lần 3 cho dự án.
Dự án cao tốc Bến Lức - Long Thành có chiều dài 57,8km qua các tỉnh Long An 2,7 km, Tp. Hồ Chí Minh 26,4km và Đồng Nai 28,7 km. Dự án được khởi công vào tháng 7/2014 và dự kiến hoàn thành, đưa vào sử dụng trong năm 2019, do gặp nhiều vướng mắc, nhất là về vốn nên dự án nhiều lần lùi thời hạn hoàn thành.
Dự án này có tổng mức đầu tư 31.320 tỷ đồng, sử dụng 3 nguồn vốn gồm: vốn vay ADB là 13.654,6 tỷ đồng, vốn vay JICA là 11.975,7 tỷ đồng và vốn đối ứng trong nước là 5.689,7 tỷ đồng. Dự án có 11 gói thầu xây lắp gồm: đoạn 1 phía Tây (gói thầu A1, A2, A3, A4) sử dụng vốn vay ADB, đoạn 2 (gói thầu J1, J2, J3) sử dụng vốn vay JICA; đoạn 3 phía Đông (gói thầu A5, A6, A7) sử dụng vốn vay ADB.