Cụ thể các bị cáo gồm: Nguyễn Minh Khải (cựu giám đốc); 3 cựu phó giám đốc là Phí Duy Tiến, Nguyễn Trí Dũng, Võ Thị Chinh Nga; Phan Thị Bích Hạnh (cựu Trưởng phòng Tài chính Kế toán); Nguyễn Đỗ Nguyên (cựu Trưởng khoa Tổng hợp); Lương Ngọc Tuấn (cựu phó Trưởng khoa khám mắt); Nguyễn Quốc Toản (cựu Trưởng khoa Phẫu thuật gây mê hồi sức).
Theo cáo trạng, năm 2018, Bệnh viện Mắt TPHCM (thuộc Sở Y tế TPHCM), được giao tổ chức thực hiện gói thầu “Mua sắm thủy tinh thể nhân tạo đơn tiêu năm 2018”. Ngày 19/1/2018, ông Nguyễn Minh Khải chủ trì họp và quyết định phê duyệt dự toán của gói thầu (gồm 32 phần thầu), có tổng vốn đầu tư 184 tỷ đồng, bằng nguồn vốn từ viện phí, quỹ Bảo hiểm y tế, dịch vụ khám chữa bệnh và các nguồn thu hợp pháp khác của Bệnh viện Mắt TPHCM. Do có ý định can thiệp trái luật vào hoạt động thầu nên ông Khải đã chỉ đạo bổ sung tiêu chí chấm kỹ thuật “Ý kiến đánh giá của Hội đồng (Hội đồng) đánh giá hàng mẫu trên mẫu dự thầu”, để sau đó sử dụng Hội đồng loại bỏ nhà thầu theo ý muốn của ông Khải. Dù các nhà thầu Codupha, Tâm Hợp, Hào Tín đều đáp ứng được yêu cầu kỹ thuật, nhưng do ông Khải ký quyết định 101 ngày 12/3/2019 thành lập Hội đồng 13 thành viên, can thiệp và đã loại nhà thầu Codupha, cho Hào Tín và Tâm Hợp trúng thầu. Ngày 25/6/2018, ông Khải ký quyết định số 358 phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu Tâm Hợp, Hào Tín. Sau đó ký các hợp đồng mua bán thuỷ tinh thể với 2 công ty Tâm Hợp, Hào Tín, gây thiệt hại 14,215 tỷ đồng.
Cơ quan điều tra làm việc với hơn 11.000 bị hại
Cáo trạng xác định, ông Nguyễn Minh Khải có hành vi định hướng về cấu hình, số lượng, giá sản phẩm của gói thầu, định hướng cho bên mời thầu, can thiệp vào đấu thầu trái luật thông qua việc phê duyệt hồ sơ mời thầu có tiêu chí ý kiến đánh giá của Hội đồng, nhưng không đưa ra cụ thể, rõ ràng các tiêu chí. Ông Khải đã chỉ đạo đánh giá Codupha không đạt kỹ thuật nhằm loại nhà thầu này và đánh giá đạt của hai nhà thầu Hào Tín, Tâm Hợp, dù rằng nhà thầu Codupha đáp ứng yêu cầu kỹ thuật và bỏ giá thầu thấp nhất. 7 bị can còn lại, theo cáo trạng là đồng phạm, thực hành với ông Khải thực hiện hành vi phạm tội.
Đối với bị hại là quỹ Bảo hiểm y tế, Bảo hiểm xã hội TPHCM, cơ quan điều tra đề nghị thu hồi số tiền bảo hiểm đã thanh toán theo quyết định Bệnh viện Mắt TPHCM phê duyệt theo gói thầu “Mua sắm thủy tinh thể nhân tạo đơn tiêu năm 2018” được xác định gây thiệt hại cho Nhà nước.
Trong vụ án này, bị hại là 14.800 người bệnh, kết quả xác minh thể hiện những người bệnh khi đăng ký khám, chữa bệnh đã không được giải thích cụ thể từng loại chi phí, không được biết giá thủy tinh thể nhân tạo mà chỉ được biết bảo hiểm y tế có chi trả một phần. Cơ quan điều tra đã làm việc với 11.161 bị hại, có 9.182 người đề nghị Cơ quan tố tụng sung công quỹ Nhà nước phần chênh lệch. 1.979 người đề nghị bồi thường thiệt hại. Hiện còn 3.637 người, Cơ quan điều tra có thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng nhưng đến nay không trình báo.