Cảnh giác với đầy bụng, khó tiêu
Ông T.V.M (58 tuổi, sống tại Hà Nội) bắt đầu nhận thấy cơ thể có những dấu hiệu bất thường cách đây ba tháng. Ông thường xuyên cảm thấy đầy bụng, khó tiêu và đau âm ỉ vùng thượng vị.
Gần đây, triệu chứng buồn nôn xuất hiện, đặc biệt sau khi ăn. Trong khoảng thời gian này, ông sụt 3kg, da xanh xao, cơ thể mệt mỏi, thiếu sức sống. Dù đã đi khám tại một số cơ sở y tế, ông vẫn không nhận được chẩn đoán rõ ràng.
Do các triệu chứng kéo dài và ngày càng nghiêm trọng, ông M. quyết định đi khám thêm một lần nữa. Kết quả nội soi dạ dày cho thấy dạ dày của ông đã bị cắt bán phần từ trước. Phần dạ dày còn lại và miệng nối bị phù nề, xung huyết, kèm theo nhiều vết loét dễ chảy máu khi bơm hơi. Các bác sĩ đã tiến hành sinh thiết bốn mảnh tại bờ ổ loét để xét nghiệm mô bệnh học.
Kết quả sinh thiết cho thấy các tuyến dạ dày có dấu hiệu bất thường: nhân tế bào lớn, kiềm tính, màng nhân méo mó, hạt nhân nổi rõ. Dựa trên những phát hiện này, bác sĩ chẩn đoán ông M. mắc ung thư biểu mô tuyến dạ dày.
Ngoài ra, xét nghiệm Cellblock từ dịch ổ bụng phát hiện nhiều đám tế bào biểu mô với nhân lớn, màng nhân méo mó, chất nhiễm sắc thô, cấu trúc sắp xếp gợi ý carcinoma di căn.
Tổng hợp các kết quả cận lâm sàng, bác sĩ kết luận ông M. mắc ung thư dạ dày di căn phúc mạc. Sau chẩn đoán, ông được tư vấn chi tiết về phương án điều trị và lộ trình chăm sóc trong thời gian tới.
Theo Thạc sĩ, bác sĩ Hà Hải Nam - Phó Trưởng khoa Ngoại 1, Bệnh viện K Tân Triều (Hà Nội), ung thư dạ dày là tình trạng các tế bào biểu mô tuyến của dạ dày tăng sinh mất kiểm soát, hình thành khối u tại dạ dày. Khối u này có thể xâm lấn các cấu trúc xung quanh và thậm chí di căn đến các cơ quan khác trong cơ thể. Đây là một trong những bệnh ung thư phổ biến nhất trên thế giới.
Tại Việt Nam, ung thư dạ dày xếp thứ 3 về tỷ lệ mắc mới và tử vong trong số các loại ung thư. Năm 2022, có khoảng 17.906 ca mới mắc và 15.065 ca tử vong liên quan bệnh này. Tỷ lệ mắc cao ở nam giới (chiếm 63-68%) so với nữ. Độ tuổi trung bình khi chẩn đoán từ 50-70 tuổi. Đa số bệnh nhân thường được chẩn đoán ở giai đoạn muộn, khi bệnh đã có biến chứng hoặc u ở giai đoạn xâm lấn, có di căn do vậy thời gian sống thêm sau mổ thấp, chi phí điều trị lớn, chất lượng cuộc sống sau mổ không cao.
Ai có nguy cơ bị bệnh?
Theo bác sĩ Nam, các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh bao gồm những người có tiền sử viêm dạ dày mạn tính kéo dài nếu không được điều trị có thể dẫn đến viêm teo niêm mạc dạ dày, sau đó là các biến đổi dị sản và loạn sản từ nhẹ đến nặng, cuối cùng tiến triển thành ung thư.
Người bị nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (HP) gây viêm teo niêm mạc dạ dày mạn tính, dẫn đến các tổn thương tiền ung thư.
Ngoài ra, thói quen tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều muối hoặc nitrate (như thịt, cá ướp muối, rau dưa muối, thịt nướng, thịt hun khói) làm tăng nguy cơ. Người béo phì có nguy cơ cao mắc ung thư tâm vị dạ dày và người thuộc nhóm máu A.
Bác sĩ Nam cho biết, dấu hiệu ung thư dạ dày thường mơ hồ, không đặc hiệu, dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lành tính khác. Ở giai đoạn muộn, khi các triệu chứng trở nên rõ ràng, bệnh thường đã tiến triển nặng.
Các triệu chứng thường mờ nhạt như chán ăn, đầy hơi, ậm ạch, khó tiêu, đau thượng vị (thoảng qua hoặc liên tục, thường không liên quan đến bữa ăn); buồn nôn, nôn, mệt mỏi.
Ở giai đoạn muộn, bệnh nhân có triệu chứng nôn ra máu, đi ngoài phân đen, đau dữ dội thượng vị, đầy hơi, chướng bụng, nuốt nghẹn, đau sau xương ức, suy kiệt, thiếu máu.
Để xác định chính xác, bác sĩ sẽ chỉ định nội soi dạ dày nhằm xác định vị trí, hình dạng khối u (dạng sùi, loét, thâm nhiễm, hoặc xơ chai). Sinh thiết tổn thương sẽ được thực hiện để xác định chính xác bệnh lý ung thư.
Với cộng đồng, việc phát hiện sớm rất quan trọng. Bác sĩ Nam cho biết, nội soi dạ dày - tá tràng định kỳ để phát hiện tổn thương sớm, có thể điều trị triệt căn qua nội soi (EMR, ESD). Với người từ 40 tuổi nên thực hiện 2 năm/lần từ 40 tuổi, người có nguy cơ thực hiện từ 35 tuổi.
