Anh V.V.H. (50 tuổi) và vợ 40 tuổi sống tại TPHCM, luôn duy trì thói quen khám sức khỏe định kỳ hàng năm. Gần đây, hai vợ chồng đi khám không khỏi hoang mang khi nhận kết quả siêu âm tuyến giáp phát hiện khối u nghi ngờ ung thư. Trước đây, họ chưa từng siêu âm tuyến giáp vì không có triệu chứng rõ ràng.
Kết quả, anh H. có khối u 10mm ở eo giáp lệch trái, còn vợ anh có khối u 5mm ở cả hai thùy tuyến giáp và một vài hạch cổ bất thường. Qua sinh thiết bằng kỹ thuật chọc hút kim nhỏ, cả hai được xác định mắc ung thư tuyến giáp thể nhú, một loại ung thư phổ biến nhưng hiếm gặp ở cả hai vợ chồng cùng lúc.
Theo Thạc sĩ Huỳnh Bá Tấn - nguyên bác sĩ tại Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM, ung thư tuyến giáp có thể liên quan đến yếu tố di truyền, bức xạ, dị dạng gene, rối loạn miễn dịch, hormone hoặc lối sống không lành mạnh.
Tuy nhiên, trường hợp hai vợ chồng cùng mắc ung thư mà không có yếu tố di truyền rất hiếm. Vì không chung huyết thống, nguyên nhân thường đến từ lối sống, thói quen sinh hoạt, chế độ ăn uống hoặc môi trường sống chung.
Vợ chồng anh H. duy trì lối sống lành mạnh, không hút thuốc, hạn chế rượu bia, ăn uống khoa học và tập thể dục đều đặn nên chưa thể xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh. Tuy nhiên, các yếu tố như tiếp xúc với phóng xạ, hóa chất, nguồn nước ô nhiễm, chế độ ăn thiếu/thừa i-ốt có thể làm tăng nguy cơ.
Theo thống kê Globocan 2022, ung thư tuyến giáp có tỷ lệ mắc 9,1 ca/100.000 dân mỗi năm trên toàn cầu, là một trong 10 loại ung thư phổ biến nhất tại Việt Nam với hơn 6.000 ca mắc mới và khoảng 850 ca tử vong.
Cả hai vợ chồng được bác sĩ Tấn và ê-kíp phẫu thuật trong cùng một ngày. Anh H. được cắt thùy trái tuyến giáp, hồi phục nhanh, không khàn giọng và không cần điều trị bổ sung.
Với người vợ, ca mổ phức tạp hơn, cắt toàn bộ tuyến giáp và nạo hạch nhóm VI. Vết mổ được khâu thẩm mỹ, để lại sẹo mảnh ẩn dưới nếp cổ. Sau phẫu thuật, bệnh nhân cần dùng hormone thay thế suốt đời.
Khi nghe mắc ung thư, hai vợ chồng anh H. sụp đổ vì các con chưa trưởng thành. Tuy nhiên, cả hai đã phát hiện sớm bệnh, chưa xâm lấn nên việc điều trị thuận lợi.
Bác sĩ Tấn cho biết, ung thư tuyến giáp giai đoạn đầu thường không có triệu chứng rõ ràng, nên khám sức khỏe định kỳ, bao gồm siêu âm tuyến giáp, là cách hiệu quả để phát hiện sớm. Với ung thư tuyến giáp thể nhú giai đoạn đầu, tiên lượng rất tốt, tỷ lệ sống thêm 10 năm có thể đạt 100%.
Những người có nguy cơ như gia đình có tiền sử ung thư nên xét nghiệm gene hoặc tầm soát tuyến giáp cho con cái và người thân. Triệu chứng cần đi khám ngay như xuất hiện khối u ở cổ, nuốt vướng, khàn tiếng, khó thở hoặc hạch cổ.
Để phòng bệnh, bác sĩ Tấn khuyến cáo người dân đảm bảo môi trường sống an toàn, chế độ ăn uống cân bằng, tránh thiếu hoặc thừa i-ốt. Người đã điều trị ung thư tuyến giáp cần tái khám thường xuyên để kiểm soát bệnh và phát hiện sớm di căn.
