 |
Băng vỡ ra từ vùng đứt gãy của sông băng đổ xuống đại dương ở Greenland. (Ảnh: Jason Edwards) |
Sự nóng lên toàn cầu ở mức 2 độ C được coi là ngưỡng quan trọng, sự nóng lên vượt quá mức này sẽ làm tăng đáng kể khả năng xảy ra sự cố khí hậu tàn khốc và không thể đảo ngược, bao gồm các đợt nắng nóng khắc nghiệt, hạn hán và sự tan chảy của các tảng băng ở Greenland và Tây Nam Cực.
Theo Thỏa thuận Paris năm 2015, gần 200 quốc gia đã cam kết hạn chế mức tăng nhiệt độ toàn cầu ở mức lý tưởng là 1,5 độ C và mức an toàn là dưới 2 độ C. Tuy nhiên, theo đánh giá mới của hơn 60 nhà khoa học khí hậu hàng đầu thế giới, mục tiêu này đang nhanh chóng vượt khỏi tầm với, chỉ còn 143 tỷ tấn carbon dioxide trước khi chúng ta có thể vượt quá mục tiêu của Thỏa thuận chung Paris và loài người đã thải ra hơn 46 tỷ tấn mỗi năm. Các nhà nghiên cứu vừa công bố phát hiện của họ trên tạp chí Earth System Science Data .
"Cửa sổ để giữ nhiệt độ trong phạm vi 1,5 độ C đang nhanh chóng khép lại", đồng tác giả nghiên cứu Joeri Rogelj , giáo sư khoa học khí hậu và chính sách tại Imperial College London, cho biết . "Sự nóng lên toàn cầu đã ảnh hưởng đến cuộc sống của hàng tỷ người trên khắp thế giới. Mỗi sự gia tăng nhỏ trong sự nóng lên đều có ý nghĩa, dẫn đến các hiện tượng ".
Thời tiết cực đoan thường xuyên hơn, dữ dội hơn
Những cảnh báo Trái Đất đang vượt quá giới hạn 1,5 độ C và những hậu quả khủng khiếp sẽ xảy ra sau sự vi phạm này không phải là điều mới mẻ. Năm 2020, Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC) của Liên hợp quốc ước tính ngân sách khí hậu còn lại của Trái Đất là khoảng 550 tỷ tấn.
Tuy nhiên, khi lượng khí thải đạt mức cao kỷ lục trong những năm tiếp theo và báo cáo tiếp theo của IPCC phải đến năm 2029 mới được công bố, các nhà khoa học đứng sau nghiên cứu thường niên mới này muốn lấp đầy khoảng trống này. Cảnh báo này được đưa ra sau khi xem xét 10 chỉ số về biến đổi khí hậu, bao gồm lượng khí thải nhà kính ròng, mất cân bằng năng lượng của Trái Đất, thay đổi nhiệt độ bề mặt, mực nước biển dâng cao, nhiệt độ toàn cầu cực đoan và ngân sách còn lại.
Phân tích của các nhà khoa học đưa ra kết quả đáng báo động, khi nhiệt độ Trái Đất nóng lên với tốc độ khoảng 0,27 C mỗi thập kỷ và nhiệt độ thế giới cao hơn khoảng 1,24 C so với mức trung bình thời kỳ tiền công nghiệp.
Điều này khiến nhiệt lượng dư thừa tích tụ với tốc độ gấp đôi so với những năm 1970 và 1980, và Trái Đất đang giữ nhiệt nhanh hơn 25% trong thập kỷ này so với thập kỷ trước. Khoảng 90% lượng nhiệt dư thừa này đang bị giữ lại trong các đại dương, phá vỡ hệ sinh thái biển, làm tan băng và khiến mực nước biển dâng cao gấp đôi so với những năm 1990.
Hậu quả của sự nóng lên của Trái đất có thể sẽ ảnh hưởng nặng nề đến nhân loại, một nghiên cứu gần đây cho thấy năng suất của các loại cây trồng chính như ngô và lúa mì ở Mỹ, Trung Quốc và Nga có thể giảm tới 40% trước khi kết thúc thế kỷ này.
Một nghiên cứu khác cho thấy mức độ hạn hán nghiêm trọng chưa từng có trên toàn cầu đã và đang diễn ra, với 30% diện tích đất của Trái đất sẽ trải qua hạn hán từ trung bình đến cực đoan vào năm 2022.
Tuy nhiên, báo cáo cũng nhấn mạnh rằng lượng khí thải nhà kính toàn cầu có khả năng đạt đỉnh trong thập kỷ này trước khi giảm. Do đó, chúng ta phải nhanh chóng tiếp tục áp dụng năng lượng gió, năng lượng mặt trời và các nguồn năng lượng sạch khác, đồng thời giảm mạnh lượng khí thải carbon, các tác giả lưu ý.
