Trao đổi với chúng tôi, ông Trương Hiền Phương, Giám đốc cấp cao, CTCK KIS Việt Nam cho rằng, những lời đồn có mục đích dễ khiến nhà đầu tư hoang mang, bán tháo cổ phiếu dẫn tới thua lỗ nặng…
Ông có phân tích gì về chuỗi tăng điểm của VN-Index trong tuần qua?
Thời gian qua thị trường chịu tác động nhiều bởi thông tin trong nước lẫn thế giới. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất tiếp tục, đồng thời ra thông điệp cứng rắn duy trì lãi suất cao trong tương lai. Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã tăng lãi suất điều hành sau khoảng thời gian dài, bên cạnh đó mặt bằng huy động lãi suất của các ngân hàng tăng nhanh làm nhà nhà đầu tư e ngại, lo lắng, thậm chí hoang mang.
Có những tin đồn, đầu tiên là tin đồn sau đó là tin chính thức liên quan tập đoàn Vạn Thịnh Phát, bên cạnh một số tin đồn liên quan tới doanh nghiệp, cá nhân khác… Tâm lý nhà đầu tư đã phải chịu ảnh hưởng bởi những thông tin tiêu cực trong suốt thời gian qua. Đỉnh điểm cách đây 1 tuần, thông tin trong nước và thế giới làm cho tâm lý nhà đầu tư hoảng loạn bán tháo cổ phiếu, hiệu ứng force sell kéo theo.
Những yếu tố trên làm cho thị trường có hiện tượng tiết cung, cổ phiếu để bán, sẵn sàng để bán không còn nhiều nữa. Trong thời gian qua, bán chủ đích có, vô thức có, bán theo tin đồn, theo kỹ thuật, tâm lý bầy đàn do thấy tin tức xấu… nên lượng hàng cổ phiếu giá rẻ không còn, chấp nhận bán lỗ không còn.
Trong khi niềm tin, cơ sở cho nhà đầu tư tin vào tương lai bắt đầu nhen nhóm. Ví dụ kết quả kinh doanh quý 3 của vài doanh nghiệp đưa ra tốt, tạo niềm tin cho nhà đầu tư vào những doanh nghiệp còn lại, những cổ phiếu chủ lực trong một số ngành, giúp nhà đầu tư mạnh tay giải ngân hơn.
Nhà đầu tư bán lúc trước, hay đang cầm tiền mặt (tiền nằm chờ trong tài khoản từ 70.000 tới 100.000 tỷ) hiện giờ dòng tiền này được kích hoạt trở lại khi giá cổ phiếu vào vùng quá bán nhiều. Nhiều cổ phiếu vào vùng đáy trước dịch bệnh nên rất hợp lý để có thể mua vào đầu tư trung dài hạn.
Có thể thấy lo lắng của nhà đầu tư vơi đi, một số nhà đầu tư mua bắt đáy do cổ phiếu giá rẻ, họ thấy giá hợp lý để tích lũy dần, như kiểu tích sản. Họ không mua theo kiểu đầu cơ mà mua gom dần. Đây là những yếu tố tạo nên chuỗi tăng điểm trong tuần qua.
Tuần qua VN-Index có thời điểm nhúng về dưới vùng điểm 1.000 điểm, theo ông liệu thị trường đã xác lập đáy?
Về việc tạo đáy hay chưa, tôi nghĩ không ai có thể nói được đâu là đáy chính xác. Với quan điểm của tôi đây có thể gọi là vùng đáy. Cho dù thị trường có thể giảm điểm thêm, cổ phiếu có thểm giảm chút thì từ vùng này cũng không giảm thêm nhiều nữa. Như ở trên đã đề cập, giá đã vào quá bán, tạo hiện tượng tiết cung. Hiện đây có thể là vùng đáy, có thể thị trường hồi phục dần kể từ vùng này.
Sắp tới có thể có những phiên điều chỉnh, rung lắc hay có nhà đầu tư có khuynh hướng bán ra nhiều hơn mua vào là do họ chốt lời. Còn để thị trường giảm sâu thì ít nhất tương lai gần không có lý do giảm thêm, nếu giảm thêm nhiều là vô lý. Bởi cho dù có những quan ngại về lạm phát, suy thoái kinh tế trên thế giới nhưng nền kinh tế Việt Nam vẫn tăng trưởng tốt. GDP năm nay dự báo trên 7%. các định chế tài chính lớn trên thế giới đều nhìn nhận nền kinh tế Việt Nam tăng tưởng tốt, dựa trên sức bật của các doanh nghiệp.
Tóm lại tôi đánh giá thị trường trong thời gian tới có xu hướng tăng dần hơn là giảm. Thị trường sẽ đón nhận một số luồng thông tin đan xen nhau liên tục.
Ở thế giới, thứ nhất, thị trường không mấy tích cực vì việc Fed tăng lãi suất nhà đầu tư đã làm quen. Hai là cuộc xung đột Nga - Ukraine bắt đầu vào cao trào, trả đũa giữa hai bên diễn ra khá mạnh, gây chút quan ngại, khó khăn. Ba là, châu Âu chuẩn bị vào mùa đông, đối diện vấn đề khan hiếm khí đốt, giá dầu thế giới cũng có thể tăng tiếp do OPEC cắt giảm sản lượng, trên lý thuyết họ đã cắt giảm khoảng 2 triệu thùng, là con số lớn khiến giá dầu neo ở mức cao, gây khó khăn cho các quốc gia.
Nhưng trong nước có những thông tin tích cực hỗ trợ, trong đó có kết quả kinh doanh, những doanh nghiệp lớn đầu ngành dự báo kết quả tốt. Điều này là tin tích cực bổ trợ cho thị trường xây dựng niềm tin cho nhà đầu tư.
Ngoài ra, tính từ thời điểm tháng 4, thị trường có xu hướng giảm kéo dài 6 tháng, trước giờ chưa có đợt nào giảm kéo dài, sâu và nặng như vậy, ngoại trừ đợt khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008, trong đó có Việt Nam. Thời điểm đó lãi suất lên trên 20%/năm, trong khi hiện nay lãi suất huy động cao nhất cũng tầm 9%, lãi suất cho vay cao nhất khoảng 12%.
Tôi thấy nền kinh tế Việt Nam chống chọi tốt với những quan ngại lạm phát hay suy thoái, doanh nghiệp trong nước cũng thích nghi dần, từ thích nghi COVID đến nay thích nghi với lo ngại lạm phát, suy thoái trên thế giới. Nền kinh tế Việt Nam không bị ảnh hưởng nghiêm trọng như các nước.
Quan ngại duy nhất hiện nay là tâm lý nhà đầu tư. Họ bị ảnh hưởng bởi tin đồn, bị dẫn dắt, thao túng bởi tin đồn. Nếu sắp tới có tin đồn thất thiệt nữa thì dễ gây hoang mang cho nhà đầu tư, khi đó dẫn tới hành động bán tháo theo kiểu bầy đàn.
Tóm lại sắp tới các thông tin xấu tốt đan xen thì thị trường cũng phản ứng tăng giảm đan xen, nhưng thị trường theo xu hướng zic zắc đi lên chứ không giảm sâu và mạnh như trước.
Ông có chia sẻ gì gửi tới nhà đầu tư hiện nay?
Tôi có lời chia sẻ, nhà đầu tư hãy nhìn vào bản chất doanh nghiệp, nền kinh tế của Việt Nam có tốc độ tăng trưởng kinh tế cũng như thành quả các doanh nghiệp đã đạt được trong suốt thời gian qua, có niềm tin vào doanh nghiệp đã đầu tư.
Nhà đầu tư nên cân nhắc những doanh nghiệp có nền tảng tốt, kết quả kinh doanh tốt, đội ngũ quản trị tốt, có cơ hội tiềm năng phát triển trong tương lai, nếu nhà đầu tư đang nắm giữ cổ phiếu thì yên tâm, không nhất thiết phải bán tháo, bán rẻ. Nhà đầu tư đang nắm tiền mặt có thể cân nhắc mua dần theo hướng tích lũy dần cổ phiếu, tài sản tốt. Hãy xem như việc này có tính chất đầu tư trung dài hạn thay vì mua theo cách 1,2 phiên bán khi gặp tin bất lợi, dễ cuốn theo vòng xoáy thông tin.
Ngoài ra nhà đầu tư không nên nghe theo những lời đồn, đặc biệt những tin thất thiệt về bắt bớ, xử lý cá nhân, doanh nghiệp, không nên nghe theo lời hô hào trên các “room chat”. Luật pháp Việt Nam hiện giờ minh bạch, công khai, nguyên tắc ai làm người đó chịu, mọi việc đã có luật phát xử lý, tùy theo mức độ chứ không phải cái gì cũng xử lý nặng. Kể cả cá nhân, công ty bị xử lý thì công ty, cá nhân đó chịu trách nhiệm trước pháp luật, trước cổ đông còn lại doanh nghiệp khác vẫn hoạt động tốt, nền kinh tế vẫn vận hành mà không cần phải lo lắng tới cá nhân, doanh nghiệp bị xử lý.
Nhà đầu tư không nên nghe theo lời đồn rỉ tai vô căn cứ, bán tống bán tháo cổ phiếu giá rẻ, không những không có lời mà lỗ nặng chỉ vì nghe theo lời xúi giục có mục đích. Bởi theo tôi những lời đồn này có mục đích khiến nhà đầu tư hoang mang, bán tháo với giá rẻ bất chấp…
Xin cảm ơn ông!