Đây là chia sẻ của PGS.TS Nguyễn Thanh Hồi, Tổng giám đốc Bệnh viện Phenika tại Hội nghị Khoa học Điều dưỡng 2025, do bệnh viện phối hợp với Hội Điều dưỡng Việt Nam tổ chức ngày 18/10 tại Hà Nội.
Công việc điều dưỡng đòi hỏi sự nhạy bén, tình cảm và chuyên môn sâu rộng. Tổ chức Y tế Thế giới đã khẳng định, dịch vụ chăm sóc của điều dưỡng là một trong những trụ cột của hệ thống y tế. Trong khi đó, theo Bộ Y tế, năm 2024, Việt Nam chỉ có 18 điều dưỡng trên 10.000 dân, thấp hơn nhiều so với mức trung bình thế giới.
Nhiều nơi vẫn xem điều dưỡng chỉ là người phục vụ, làm theo y lệnh bác sĩ. Đào tạo và hành nghề điều dưỡng chưa tương xứng với thực tiễn và yêu cầu hội nhập. Thiếu hụt nhân lực khiến nhiều nhiệm vụ như chăm sóc vệ sinh cá nhân, hỗ trợ ăn uống thường do người nhà bệnh nhân đảm nhận, thay vì điều dưỡng chuyên môn, làm gia tăng nguy cơ xung đột.
PGS.TS Nguyễn Thanh Hồi cho biết, khác với bác sĩ, điều dưỡng đồng hành cùng bệnh nhân trong suốt hành trình điều trị, từ đón tiếp, hướng dẫn, thực hiện y lệnh, chăm sóc hậu phẫu đến giải đáp thắc mắc.
Vì vậy, trong bối cảnh nhu cầu chăm sóc y tế ngày càng tăng, năng lực của điều dưỡng cũng phải được nâng lên tương xứng. Để đáp ứng nhu cầu chăm sóc y tế ngày càng cao, điều dưỡng cần vững chuyên môn, thành thạo kỹ năng giao tiếp và xử lý tình huống. Khi được trang bị đầy đủ kiến thức, họ giúp bệnh nhân cảm thấy được quan tâm, nâng cao sự hài lòng và giảm thiểu xung đột.

Tiến sĩ Trần Quang Huy, Phó Chủ tịch Hội Điều dưỡng Việt Nam, nhấn mạnh trao quyền cho điều dưỡng không chỉ là giao trách nhiệm mà còn là tạo điều kiện để họ phát huy năng lực. Điều dưỡng được đào tạo bài bản có thể cung cấp dịch vụ chăm sóc cá thể hóa, đáp ứng nhu cầu riêng biệt của từng bệnh nhân. Chăm sóc cá thể hóa, xu hướng toàn cầu, đòi hỏi điều dưỡng hiểu rõ sự khác biệt về chế độ ăn, phương pháp chăm sóc, hỗ trợ giảm đau để phối hợp với bác sĩ, tối ưu hóa hiệu quả điều trị.
Tại hội nghị, điều dưỡng Phạm Huyền Trang (Đại học Y Hà Nội) trình bày nghiên cứu về chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư vú tại Bệnh viện K - Tân Triều. Kết quả trên 147 bệnh nhân cho thấy 53,1% có nhu cầu chăm sóc giảm nhẹ, với 63,9% cần hỗ trợ tài chính, tiếp theo là hỗ trợ thể chất cho các triệu chứng như mệt mỏi, chán ăn, đau.
Các yếu tố như trình độ học vấn, thời gian mắc bệnh dưới 6 tháng và mức độ triệu chứng ảnh hưởng lớn đến nhu cầu này. Điều dưỡng đóng vai trò quan trọng trong quản lý triệu chứng, chăm sóc thể chất và kết nối bệnh nhân với các nguồn lực tài chính - xã hội, nâng cao chất lượng sống.
Hội nghị quy tụ các chuyên gia trong và ngoài nước, chia sẻ kinh nghiệm và mô hình thực hành điều dưỡng tiên tiến. Mục tiêu là đào tạo, cập nhật kiến thức y khoa, giúp điều dưỡng không chỉ chăm sóc bệnh nhân mà còn kiến tạo chuẩn mực mới trong chăm sóc y tế hiện đại, hướng tới mô hình chăm sóc hiện đại, lấy bệnh nhân làm trung tâm.