Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ (DHS) đang kêu gọi công chúng và các cơ quan liên bang đóng góp ý kiến về một đề xuất gây tranh cãi khi yêu cầu những người xin thẻ xanh, quốc tịch và các quyền lợi nhập cư khác cung cấp tài khoản mạng xã hội. Động thái này nhằm thực thi sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc bảo vệ an ninh quốc gia.
Ứng dụng One của Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ tại trại lều di cư ở Mexico City, 20/1/2025. (Ảnh: AP)
Mở rộng giám sát mạng xã hội
Giám sát mạng xã hội không phải là điều mới trong chính sách nhập cư của Mỹ. Từ thời chính quyền cựu Tổng thống Mỹ Obama, việc này đã được triển khai ở quy mô nhỏ và tiếp tục mở rộng dưới thời ông Trump. Hiện tại, chỉ những người xin thị thực nhập cảnh mới phải cung cấp tài khoản mạng xã hội, nhưng đề xuất mới sẽ áp dụng với cả những người đã có mặt hợp pháp tại Mỹ, bao gồm người xin tị nạn, thẻ xanh và quốc tịch.
Thông báo ngày 5/3 làm dấy lên lo ngại từ các tổ chức bảo vệ quyền nhập cư và tự do ngôn luận. Việc yêu cầu thông tin mạng xã hội có thể khiến người nhập cư bị đánh giá dựa trên các hoạt động trực tuyến của họ, ngay cả khi họ đã được kiểm tra kỹ lưỡng trước đó.
DHS đưa ra thông báo lấy ý kiến trong 60 ngày về kế hoạch thu thập tài khoản mạng xã hội và tên nền tảng, dù không yêu cầu mật khẩu. Mục tiêu của chính sách này là thiết lập “tiêu chuẩn sàng lọc thống nhất” để xác định các mối đe dọa đối với an ninh quốc gia và công cộng. Theo Sở Di trú và Nhập tịch Mỹ (USCIS), đề xuất này nhằm tăng cường phát hiện gian lận, ngăn chặn đánh cắp danh tính và đảm bảo những người nhập cư không cổ xúy tư tưởng chống Mỹ.
USCIS ước tính khoảng 3,6 triệu người sẽ bị ảnh hưởng nếu chính sách này được thông qua.
Ứng dụng AI trong giám sát nhập cư
AI ngày càng đóng vai trò quan trọng trong việc sàng lọc thông tin nhập cư, đặc biệt khi phải xử lý hàng triệu tài khoản mạng xã hội. Tuy nhiên, theo Leon Rodriguez – cựu giám đốc USCIS, công nghệ này vẫn có hạn chế và chưa thể thay thế nhân viên an ninh trong việc đánh giá rủi ro. AI có thể bỏ sót hoặc diễn giải sai thông tin, dẫn đến quyết định không chính xác về hồ sơ nhập cư của một cá nhân.
Rachel Levinson-Waldman, chuyên gia từ Trung tâm Brennan, cảnh báo rằng mạng xã hội là một môi trường phức tạp, nơi thông tin thật giả lẫn lộn. Sử dụng dữ liệu này để đưa ra quyết định quan trọng về nhập cư có thể gây hậu quả tiêu cực, đặc biệt nếu sai sót xảy ra.
Bên cạnh đó, Tu chính án thứ nhất của Hiến pháp Mỹ bảo vệ quyền tự do ngôn luận, ngay cả với những người không phải công dân. Điều này đặt ra câu hỏi: liệu chính phủ có thể từ chối cấp thị thực hoặc trục xuất một cá nhân chỉ vì quan điểm trên mạng xã hội của họ không?
Việc mở rộng giám sát mạng xã hội trong quy trình nhập cư là một bước tiến trong việc kiểm tra an ninh, nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức về quyền riêng tư và tự do ngôn luận. Khi thời hạn lấy ý kiến kết thúc vào ngày 5/5, cuộc tranh luận về cân bằng giữa an ninh và quyền cá nhân sẽ còn tiếp diễn.
