Ngày 7/5, Không quân Pakistan (PAF) tuyên bố đã sử dụng tiêm kích J-10C, do Trung Quốc sản xuất, bắn rơi 5 chiến đấu cơ của Ấn Độ, bao gồm 3 chiếc Rafale, 1 chiếc Su-30MKI và 1 chiếc MiG-29, trong một trận không chiến căng thẳng gần khu vực tranh chấp Kashmir.
Vũ khí ‘Made in China’ trên bầu trời Nam Á
Tiêm kích J-10C, còn được gọi là 'Mãnh Long' (Vigorous Dragon), là phiên bản nâng cấp cao nhất của dòng tiêm kích J-10, do Tập đoàn Công nghiệp Hàng không Thành Đô (CAC) của Trung Quốc phát triển.
Đây là máy bay chiến đấu đa năng thế hệ 4.5, được thiết kế để thực hiện các nhiệm vụ không đối không, không đối đất và tác chiến điện tử. Pakistan là quốc gia nước ngoài đầu tiên vận hành tiêm kích J-10C, với lô máy bay đầu tiên được đưa vào biên chế tháng 3/2022.
Một số công nghệ nổi bật trang bị trên tiêm kích J-10C
Tiêm kích J-10C được trang bị radar mảng pha quét điện tử chủ động (AESA) KLJ-7A, một bước tiến vượt bậc so với các radar quét thụ động (PESA) trên nhiều máy bay thế hệ trước.
Radar AESA cho phép J-10C phát hiện và theo dõi đồng thời nhiều mục tiêu ở khoảng cách xa, với khả năng chống nhiễu mạnh mẽ. Trong trận không chiến ngày 7/5, radar này có thể đã giúp J-10C phát hiện các chiến đấu cơ Ấn Độ, bao gồm Rafale, từ khoảng cách xa, cho phép khai hỏa trước.
So với radar RBE2-AA trên tiêm kích Rafale của Ấn Độ, do Pháp sản xuất, radar AESA của J-10C được cho là có kích thước nhỏ hơn nhưng vẫn cung cấp khả năng phát hiện vượt trội trong môi trường nhiễu điện tử phức tạp. Điều này đặc biệt quan trọng khi đối đầu với các chiến đấu cơ như Rafale, vốn được trang bị hệ thống tác chiến điện tử SPECTRA tiên tiến.
Một trong những yếu tố quan trọng dẫn đến thành công của J-10C trong trận không chiến là tên lửa không đối không tầm xa PL-15E, phiên bản xuất khẩu của PL-15. Tên lửa này có tầm bắn ước tính 145-200km, sử dụng động cơ nhiên liệu rắn hai xung và hệ thống dẫn đường kết hợp (quán tính, radar chủ động, cập nhật dữ liệu giữa hành trình).
Trong vụ việc ngày 7/5, các mảnh vỡ tên lửa PL-15E được tìm thấy tại bang Punjab, Ấn Độ, cho thấy J-10C đã sử dụng loại tên lửa này để tấn công các mục tiêu từ khoảng cách xa, có thể ngoài tầm nhìn (BVR - Beyond Visual Range). So với tên lửa Meteor của Rafale (tầm bắn trên 150km), PL-15E có lợi thế về tốc độ (Mach 5) và khả năng cơ động, giúp tăng xác suất tiêu diệt mục tiêu.
Tiêm kích J-10C được trang bị bộ tác chiến điện tử tiên tiến, có khả năng gây nhiễu radar và liên lạc của đối phương. Theo tuyên bố của Bộ trưởng Quốc phòng Pakistan Khawaja Asif, J-10C đã gây nhiễu thành công hệ thống radar và liên lạc của bốn chiếc Rafale gần Đường Kiểm soát (LoC), buộc chúng phải rút lui trong một sự kiện trước đó.
Trong trận không chiến ngày 7/5, khả năng tác chiến điện tử này có thể đã giúp J-10C vô hiệu hóa lợi thế công nghệ của Rafale, tạo điều kiện cho các cuộc tấn công bằng PL-15E.
J-10C sử dụng động cơ WS-10B do Trung Quốc tự phát triển, thay thế động cơ AL-31FN của Nga trên các phiên bản trước. Động cơ này cung cấp lực đẩy mạnh mẽ (khoảng 123 kN) và được cải tiến để tăng độ tin cậy, giảm chi phí bảo trì.
Trong bối cảnh không chiến, động cơ WS-10B cho phép J-10C đạt tốc độ tối đa Mach 2 và duy trì khả năng cơ động cao, đủ sức cạnh tranh với Rafale (Mach 1.8). Điều này đặc biệt quan trọng trong các tình huống cần nhanh chóng tiếp cận hoặc rút lui khỏi khu vực giao tranh.
Tiêm kích J-10C có thiết kế cánh tam giác kết hợp cánh mũi (canard), mang lại khả năng cơ động vượt trội, đặc biệt trong các tình huống không chiến tầm gần. Tuy nhiên, trong trận không chiến ngày 7/5, các cuộc giao tranh được cho là diễn ra ở khoảng cách xa (hơn 100km), nơi thiết kế khí động học của J-10C hỗ trợ việc triển khai tên lửa BVR hiệu quả.
Ngoài ra, J-10C có 11 điểm treo vũ khí, cho phép mang theo nhiều loại vũ khí khác nhau, từ tên lửa PL-10 tầm ngắn, bom thông minh, đến tên lửa chống radar, tăng tính linh hoạt trong các nhiệm vụ.
Phân tích thành công của J-10C trong trận không chiến
Theo các nguồn tin từ Pakistan, trận không chiến ngày 7/5 kéo dài hơn một giờ, với tổng cộng 125 máy bay từ cả hai phía tham gia, nhưng không bên nào xâm phạm không phận đối phương. J-10C, với radar AESA và tên lửa PL-15E, đã cho phép PAF thực hiện các cuộc tấn công từ khoảng cách xa, tận dụng lợi thế "khai hỏa trước".
Khả năng tác chiến điện tử của J-10C có thể đã làm suy giảm hiệu quả của hệ thống phòng thủ SPECTRA trên tiêm kích Rafale, vốn được thiết kế để chống lại các mối đe dọa radar và tên lửa. Ngoài ra, việc tích hợp các hệ thống cảm biến và vũ khí tiên tiến trên J-10C giúp nó cạnh tranh ngang ngửa, thậm chí vượt qua Rafale trong một số kịch bản, đặc biệt khi kết hợp với chiến thuật phù hợp.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng phía Ấn Độ chưa xác nhận các tuyên bố của Pakistan, và một số nguồn tin gọi đây là “thông tin sai lệch”. Một quan chức Ấn Độ thừa nhận mất một máy bay ở Kashmir, nhưng không nêu rõ loại nào. Các mảnh vỡ tên lửa PL-15E được tìm thấy ở Ấn Độ là bằng chứng gián tiếp cho thấy J-10C đã được sử dụng, nhưng mức độ thiệt hại thực sự vẫn cần được xác minh độc lập.
Ý nghĩa đối với công nghệ quân sự Trung Quốc
Nếu thông tin về vụ việc của J-10C được xác nhận, đây sẽ là lần đầu tiên một tiêm kích Trung Quốc bắn rơi chiến đấu cơ đối thủ trong thực chiến, củng cố vị thế của Trung Quốc trên thị trường vũ khí toàn cầu. Cổ phiếu của CAC đã tăng mạnh sau sự kiện này, phản ánh niềm tin của nhà đầu tư vào tiềm năng xuất khẩu của J-10C.
Vụ việc cũng làm nổi bật sự phụ thuộc ngày càng tăng của Pakistan vào công nghệ quân sự Trung Quốc, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược với Ấn Độ, quốc gia sở hữu các chiến đấu cơ hiện đại như Rafale, do Pháp sản xuất và Su-30MKI do Nga sản xuất.
