Từ 01/01/2026, bảng giá đất sẽ được ban hành hằng năm
Hiện nay, trên thị trường đất đai đang tồn tại cơ chế 02 giá đất. Một giá đất theo khung Nhà nước ban hành, là cơ sở để tính tiền đóng thuế hoặc tính giá đất đền bù giải phóng mặt bằng. Giá đất thứ hai được gọi là giá trên thị trường, thường cao hơn gấp nhiều lần so với khung giá do Nhà nước quy định.
Theo Luật Đất đai 2024, kể từ 1/1/2026, UBND cấp tỉnh sẽ ban hành bảng giá đất mới căn cứ trên giá trị thực tế, thay vì phụ thuộc vào khung giá tối thiểu và tối đa như quy định trong Luật Đất đai 2013. Khung giá đất - vốn là cơ sở để xây dựng bảng giá trước đây sẽ bị bãi bỏ.
Khoản 1 Điều 257 quy định bảng giá đất hiện hành tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31/12/2025. Từ sau mốc thời gian này, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm xây dựng, trình HĐND cùng cấp thông qua bảng giá đất mới để công bố, áp dụng từ ngày 1.1.2026.
Cùng với đó, bảng giá đất sẽ được cập nhật, điều chỉnh hằng năm để phù hợp với biến động giá đất trên thị trường (Khoản 3, Điều 159).
Ảnh minh hoạ
Đáng chú ý, bảng giá đất mới sẽ được xây dựng chi tiết tới từng khu vực, từng vị trí. Với các khu vực có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất, giá sẽ được xác định đến từng thửa đất dựa trên vùng giá trị và thửa đất chuẩn (Khoản 2, Điều 159).
Việc xác định bảng giá đất theo phương pháp mới giúp giá đất tiệm cận với thị trường, minh bạch hơn trong tính toán nghĩa vụ tài chính. Tuy nhiên, điều này cũng đồng nghĩa với việc chi phí làm sổ đỏ lần đầu - vốn tính theo bảng giá đất có thể tăng mạnh.
Các khoản tài chính chịu tác động trực tiếp bao gồm: tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và lệ phí trước bạ. Trong đó, tiền sử dụng đất thường chiếm tỷ trọng cao nhất.
Do vậy, người dân nên khẩn trương hoàn thiện hồ sơ xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) trước thời điểm 1/1/2026 để tránh phát sinh chi phí cao.
11 trường hợp áp dụng bảng giá đất từ 01/01/2026
Theo khoản 1 Điều 159 Luật Đất đai 2024, từ 01/01/2026, bảng giá đất sẽ được áp dụng khi:
1 - Tính tiền sử dụng đất khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất ở của hộ gia đình, cá nhân hoặc đất chuyển mục đích sử dụng
2 - Tính tiền thuê đất khi Nhà nước cho thuê đất thu tiền hằng năm
3 - Tính thuế sử dụng đất
4 - Tính thuế thu nhập từ việc chuyển quyền sử dụng đất với hộ gia đình, cá nhân
5 - Tính lệ phí trong quản lý và sử dụng đất đai
6 - Tính tiền xử phạt khi vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai
7 - Tính tiền bồi thường cho Nhà nước khi gây thiệt hại trong quản lý, sử dụng đất đai
8 - Tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất theo hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất, thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê.
9 - Tính giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất hoặc cho thuê đất với trường hợp đất đã được đầu tư hạ tầng kỹ thuật.
10 - Tính tiền sử dụng đất với trường hợp giao đất không thông qua đấu giá.
11 - Tính tiền sử dụng đất với trường hợp bán nhà ở thuộc sở hữu của nhà nước cho người đang thuê.
Như vậy, từ 01/01/2026, bảng giá đất sẽ được áp dụng khi tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tiền thuế sử dụng đất, tiền thuế thu nhập từ việc chuyển nhượng đất, tiền lệ phí quản lý và sử dụng đất, tiền xử phạt hoặc bồi thường khi vi phạm hoặc để tính giá khởi điểm khi đấu giá quyền sử dụng đất.
So với , Luật Đất đai 2024 đã bổ sung thêm trường hợp được áp dụng bảng giá đất khi tính tiền thuê đất, tính giá khởi điểm khi đấu giá quyền sử dụng đất…
