Từ 1.6 tới, Nghị định số 70/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 123/2020/NĐ-CP về hóa đơn, chứng từ có hiệu lực.
Theo đó, dự kiến khoảng 37.000 hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh đang nộp thuế theo hình thức khoán, có doanh thu từ 1 tỉ đồng/năm trở lên phải áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu với cơ quan thuế.
Ngành thuế khuyến khích các hộ kinh doanh chủ động chuyển từ khoán thuế sang kê khai thuế
ẢNH: ĐAN THANH
Bà Nguyễn Thị Thu, Trưởng ban Nghiệp vụ thuế (Cục Thuế, Bộ Tài chính), cho biết áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, doanh thu của khoảng 37.000 hộ, cá nhân kinh doanh này sẽ được xác định lại, có thể bị điều chỉnh lại mức thuế khoán.
"Khi đã sử dụng hóa đơn có thể hiểu rằng, mức thuế được tính trên hóa đơn, rất rõ ràng cho cả người nộp thuế và cơ quan thuế", bà Thu lý giải.
Về kết quả quản lý thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh nói chung, theo Cục Thuế, lũy kế tổng thu ngân sách nhà nước từ hộ, cá nhân kinh doanh 3 tháng đầu năm 2025 ước đạt 8.695 tỉ đồng.
Đến nay, số lượng hộ, cá nhân kinh doanh đã nộp tờ khai bao gồm 1,97 hộ nộp thuế theo hình thức khoán; 6.142 hộ nộp thuế theo hình thức kê khai. Số lượng hộ, cá nhân kinh doanh được đưa thêm vào quản lý thông qua triển khai bản đồ số hộ kinh doanh là 61.329 hộ.
Trong tháng 3, mức thuế khoán bình quân là 672.300 đồng/tháng/hộ, cá nhân kinh doanh; số thuế bình quân theo phương pháp kê khai là 4,6 triệu đồng/tháng/hộ, cá nhân kinh doanh.
Cục Thuế đánh giá, tỷ trọng thu từ hộ, cá nhân kinh doanh quý đầu năm nay so với các năm gần đây giữ nhịp ổn định, chưa xuất hiện sự đột biến.
Cụ thể, 3 tháng đầu năm 2022 thu đạt 22,3%; năm 2023 thu đạt 29,1%; năm 2024 thu đạt 26,7%; 3 tháng đầu năm 2025 thu đạt 27,2% nhiệm vụ thu cả năm.
Thời gian qua, có tình trạng người đại diện pháp luật doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh, đại diện hộ kinh doanh chưa nhận thức rõ tầm quan trọng trong việc chấp hành pháp luật thuế và hóa đơn.
Nghiêm trọng hơn là tình trạng doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh có hoạt động phát sinh doanh thu nhưng không xuất hóa đơn, xuất hóa đơn nhưng không kê khai, không nộp thuế hoặc kê khai nhưng không đầy đủ hoặc đã khai thuế nhưng không nộp thuế… dẫn đến còn thất thu thuế ở khu vực kinh doanh này.
Số nộp ngân sách nhà nước từ hộ, cá nhân kinh doanh chưa tương xứng với tiềm năng, chỉ chiếm 1,5 - 2% tổng thu ngân sách do cơ quan thuế quản lý, chưa đạt yêu cầu đặt ra.
Bởi vậy, thời gian tới, cần có giải pháp chính sách có tính đột phá về phương thức quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trên nền tảng số, kinh doanh nhà hàng, khách sạn và dịch vụ nhằm hạn chế tối đa thủ đoạn "lách luật" để trốn thuế.
Theo Nghị quyết 198/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân: hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không áp dụng phương pháp khoán thuế từ ngày 1.1.2026; nộp thuế theo pháp luật về quản lý thuế.
Nhà nước bố trí kinh phí để cung cấp miễn phí các nền tảng số, phần mềm kế toán dùng chung cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh.
