Ngoài ra, Bắc Kinh có thể nhanh chóng huy động các ngân hàng này trong trường hợp cấp bách nhằm thúc đẩy nền kinh tế trong ngắn hạn. Năm nay, Trung Quốc đang nỗ lực vực dậy nền kinh tế trong bối cảnh các đợt bùng phát dịch bệnh Covid-19 diễn ra liên tiếp, dẫn tới việc nhiều địa phương phải giãn cách xã hội. Một lần nữa, Chính phủ Trung Quốc lại kêu gọi các ngân hàng chính sách "phục vụ quốc gia".
Ngân hàng nào là ngân hàng chính sách ở Trung Quốc?
Đó là Ngân hàng Phát triển (CDB), Ngân hàng Xuất nhập khẩu (Eximbank) và Ngân hàng Phát triển Nông thôn (ADBC) Trung Quốc. Cả 3 ngân hàng này đều được thành lập năm 1994 để cung cấp các khoản vay có mục tiêu cho những mảng mà Chính phủ Trung Quốc cho rằng cần có sự hỗ trợ. Mỗi ngân hàng này đều nằm dưới sự quản lý trực tiếp của một Bộ.
Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trung Quốc, một trong 3 ngân hàng chính sách của nước này.
Các lĩnh vực cho vay chính của ngân hàng này bao gồm:
CDB: Cơ sở hạ tầng, đô thị hóa, hiện đại hóa công nghiệp và xóa đói, giảm nghèo.
Eximbank: Ngoại thương và đầu tư xuyên biên giới, các dự án cơ sở hạ tầng "Vành đai và Con đường" ở nước ngoài, hỗ trợ các công ty nhỏ và vừa vươn ra toàn cầu.
ADBC: Tài trợ cho các hoạt động liên quan dự trữ nông sản, phát triển cơ sở hạ tầng nông thôn, tái thiết các khu ổ chuột và hỗ trợ các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp.
Chính việc các ngân hàng chính sách này mở rộng hoạt động tài chính ở các nước đang phát triển đã đưa Trung Quốc trở thành một trong những chủ nợ lớn nhất thế giới vào thập kỷ qua.
Các ngân hàng này thúc đẩy kinh tế như thế nào?
Hồi đầu tháng 6, Bắc Kinh yêu cầu các ngân hàng chính sách cung cấp 120 tỷ USD vốn cho các dự án cơ sở hạ tầng như một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn của Chính phủ nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi Covid-19. Khi Trung Quốc phải vật lộn để đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế khoảng 5,5%, vốn thấp hơn rất nhiều mức tăng trưởng 8,1% của năm ngoái, những biện pháp hỗ trợ tương tự có thể sẽ được đưa ra.
Sau khi kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm hơn vào năm 2014, CDB đã tăng tốc cấp vốn cho chiến dịch cải tạo khu ổ chuột nhằm ổn định nền kinh tế và thúc đẩy sự bùng nổ của bất động sản.
Tiền của các ngân hàng này tới từ đâu?
Không giống như các tổ chức cho vay thương mại, phải nỗ lực huy động tiền gửi từ công chúng, các ngân hàng chính sách chủ yếu tạo nguồn vốn bằng cách phát hành trái phiếu có xếp hạng tín nhiệm cao hơn các ngân hàng thương mại.
Những trái phiếu loại này rất được mong đợi vì chúng có thể được sử dụng làm tài sản thế chấp để vay tiền từ Ngân hàng trung ương của Trung Quốc, do đó giữ chi phí đi vay của các ngân hàng chính sách ở mức thấp.
Một phần tài trợ cho dự án tái thiết các khu ổ chuột của CDB tới từ Ngân hàng Trung ương dưới tên gọi Chương trình Cho vay bổ sung có cam kết (Pledged Supplementary Lending - PSL). Không giống các hoạt động tái cấp vốn của ngân hàng trung ương, PSL đòi hỏi tài sản đảm bảo. Đây là công cụ thường xuyên được sử dụng trong các chính sách tiền tệ của Trung Quốc.
Thực tế, các ngân hàng chính sách này hoạt động phi lợi nhuận và thường rót vốn rẻ vào các dự án kém hấp dẫn hơn về mặt tài chính nhưng lại quan trọng đối với sự phát triển dài lâu của nền kinh tế.
Các ngân hàng chính sách có phải "đặc sản" của Trung Quốc?
Thực tế, ở các nền kinh tế phát triển bậc nhất thế giới, vẫn tồn tại các cơ quan tương đương những ngân hàng chính sách của Trung Quốc. Chẳng hạn như Ngân hàng Xuất nhập khẩu Mỹ, Ngân hàng Kreditanstalt fuer Wiederaufbau của Đức hay các ngân hàng Phát triển khu vực….
Tuy nhiên, các ngân hàng chính sách của Trung Quốc có quy mô lớn hơn nhiều và đóng vai trò lớn hơn trong nền kinh tế do nhà nước quản lý.
Tham khảo: Bloomberg
