Thị trường chứng khoán đang chịu áp lực điều chỉnh khá mạnh trong thời gian gần đây. Dù vậy, mức điều chỉnh đã đưa định giá trở nên hấp dẫn và mở ra cơ hội cho nhà đầu tư dài hạn. Tại Talkshow Phố Tài Chính trên VTV8 mới đây, ông Hoàng Công Tuấn, Kinh tế trưởng, CTCP Chứng khoán MB (MBS) đã chia sẻ những quan điểm về thị trường cũng như cơ hội đầu tư trong bối cảnh hiện nay.
BTV Mùi Khánh Ly: Thị trường đang điều chỉnh khá mạnh dù có nhiều thông tin hỗ trợ tích cực như tăng trưởng kinh tế duy trì mức cao, áp dụng T+2, NPghị định 65 sửa đổi. Liệu thị trường đang phản ứng quá đà?
Ông Hoàng Công Tuấn, Kinh tế trưởng, CTCP Chứng khoán MB (MBS): Về mặt khách quan kinh tế Việt Nam tăng trưởng gần nhất Châu Á. Kinh tế Việt Nam có một nền tảng ổn định vững chắc với mặt bằng lạm phát được duy trì ở mức dưới 4%. Cộng thêm với áp lực tỷ giá tuy có tăng nhưng mức độ biến động của so với các đồng tiền khác trong khu vực, vẫn ổn định nhất. Thậm chí có những tổ chức đưa ra mức đánh giá kinh tế Việt Nam năm nay sẽ tăng trưởng khoảng 8%, thế nhưng thị trường lại có những xu hướng phản ứng mà có thể khiến nhà đầu tư hơi bất ngờ một chút.
Chỉ số VN-Index có những thời điểm đã giảm khoảng 30% và mức định giá có thể nói rất là thấp, P/E quanh mức 10-11. Nếu so sánh trong lịch sử thì chỉ có một số thời điểm đặc biệt thị trường mới có mức định giá này. Như thời điểm Covid 19, mức định giá P/E khoảng gần 11 lần, điểm thứ hai là năm 2011 khi mà nền kinh tế chịu đựng một áp lực lạm phát rất cao và VNĐ cũng ở mức mất giá rất mạnh. Còn tại thời điểm này, các nhà đầu tư đang có xu hướng lo ngại, không phải liên quan đến vấn đề của Việt Nam, mà một phần là do lo ngại tình hình nền kinh tế toàn cầu. Ví dụ như áp lực lạm phát tại Mỹ dai dẳng hơn và xung đột giữa Nga và Ukraine chưa có nhiều tín hiệu tốt.
Việc điều chỉnh sâu và liên tiếp đã khiến P/E của thị trường giảm về quanh mức 10, ông đánh giá như thế nào về mức này?
Nếu chúng ta có tầm nhìn dài hạn, các bất ổn về kinh tế vĩ mô hay các yếu tố xấu của nền kinh tế toàn cầu đều mang tính thời điểm. Hiện tại là thời điểm rất tốt để nhà đầu tư quan tâm đến các hoạt động mang tính chất dài hạn và mua vào những công ty được định giá rất rẻ và có triển vọng tăng trưởng cao. Một số nhà đầu tư cho rằng là chỉ số P/E thấp đang phản ánh có thể trong tương lai các lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết ở trên sàn HSX hoặc HNX có thể bị suy giảm.
Tuy nhiên, theo nghiên cứu của chúng tôi, nội lực tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam hiện nay vẫn đang rất tốt và các tổ chức tài chính quốc tế đều đánh giá rằng năm 2022 chúng ta sẽ có mức tăng trưởng từ 7%-8%. Và năm sau là năm 2023, chúng ta vẫn sẽ có mức tăng trưởng trên 6%. Như vậy, tăng trưởng về lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết là tương đối chắc chắn.
Với mức P/E như vậy thì đây là thời điểm vàng để đầu tư? Đặc biệt là so sánh với cả các kênh đầu tư khác hiện nay?
Khi giải ngân cho mục đích dài hạn, chúng ta cũng không cần phải vội vàng, nên nghiên cứu một cách sâu sắc và cẩn thận các doanh nghiệp có triển vọng tăng trưởng lợi nhuận khả quan trong những năm tới. Qua đó chúng ta giải ngân một cách từ từ, từng giai đoạn, từng thời điểm cụ thể để đạt được mức giá vốn hợp lý nhất, đó là các nhà đầu tư khôn ngoan. Nếu như các nhà đầu tư có tâm lý quá bi quan thì trong đầu tư, tôi đánh giá rằng tại những thời điểm xảy ra những cuộc suy thoái hoặc có những yếu tố mang tính gọi là đặc biệt, đặc thù, thỉnh thoảng mới xảy ra khiến cho cả thị trường có những mức định giá thấp lại là cơ hội để mua tài sản giá rẻ. Thậm chí theo góc nhìn của tôi, yếu tố về kinh tế vĩ mô tại thời điểm dịch Covid 19 xảy ra còn khó khăn hơn rất nhiều so với những thách thức mà chúng ta đang gặp phải hiện nay.
Mỗi khi thị trường có biến động hay không thuận lợi, thông thường ý kiến so sánh với các kênh đầu tư khác sẽ được một số nhà đầu tư nêu ra. Kênh đầu tư gửi tiết kiệm là một kênh đầu tư tương đối an toàn và các nhà đầu tư sẽ được nhận một khoản lợi tức cố định. Tuy nhiên chứng khoán lại là kênh đầu tư có yếu tố mang tính rủi ro, yêu cầu các nhà đầu tư phải có sự tìm hiểu và hiểu biết về doanh nghiệp. Do đó, đầu tư cổ phiếu là một kênh đầu tư để chúng ta hướng tới sự tăng trưởng tương lai của các doanh nghiệp chứ không phải là về thời điểm hiện tại.
Vì vậy, nếu so sánh mức độ định giá của cổ phiếu tại thời điểm hiện tại với mức sinh lời của người gửi tiết kiệm, tôi cho rằng là sự so sánh chưa phù hợp. Ví dụ, một kênh đầu tư mà chúng ta hay nói đó là kênh đầu tư phòng thủ, ví dụ như vàng, trong thời gian vừa qua lạm phát tăng lên, mặt bằng lãi suất tăng lên, theo dự đoán thì giá vàng sẽ tăng, nhưng thực tế giá vàng không những không tăng giá mà lại còn giảm giá. Từ đầu năm, vàng được giao dịch ở trên các thị trường toàn cầu ở mức độ là 1.800 USD/ ounce, bây giờ chỉ còn 1.600 USD thôi.
Theo ông những nhóm ngành nào đang có định giá tốt và tiềm năng tăng trưởng cao?
Khoảng 3 tháng tới thì tôi đang nhìn thấy thứ nhất là nhóm ngành chứng khoán. Nhóm chứng khoán trong thời gian vừa qua có sự sụt giảm đáng kể, triển vọng lợi nhuận có thể trong quý 3 này và thậm chí một nửa quý 4 có sự suy giảm so với các quý trước. Nhưng một khi thị trường chứng khoán đã được định giá rất rẻ, cùng hơn 5 triệu tài khoản chứng khoán hoạt động, chỉ cần thị trường có sự phục hồi, chắc chắn thanh khoản sẽ tăng, nhà đầu tư sẽ quay lại và lợi nhuận công ty chứng khoán sẽ hồi phục.
Nhóm ngành thứ hai là nhóm ngành điện. Kinh tế Việt Nam tăng trưởng năm nay dự kiến đến 8% và như vậy tăng trưởng tiêu thụ điện cũng sẽ ở mức độ rất cao. Nếu so sánh các lợi suất cổ tức mà các công ty này trả và khả năng tăng trưởng trong tương lai nữa thì tốt hơn rất nhiều so với lãi suất tiết kiệm.
Nhóm ngành thứ ba là nhóm ngành liên quan đến bán lẻ, tiêu dùng. Ngân hàng Nhà nước cũng như Chính phủ đã giữ ổn định kinh tế vĩ mô, tạo điều kiện cho tiêu dùng bán lẻ tăng trưởng rất mạnh. Một số công ty bán lẻ, ví dụ như là MWG, PNJ, DGW, FRT đều công bố những kết quả tăng trưởng ấn tượng về kết quả kinh doanh trong năm qua. Tại thời điểm hiện nay, các công ty này chịu ảnh hưởng chung của thị trường nên có mức điều chỉnh khá sâu khiến cho mức định giá trở về mức hấp dẫn.
Hiện nay, nhà đầu tư đánh giá thấp triển vọng nhóm ngành ngân hàng. Mặt bằng lãi suất huy động đang tăng lên khiến nhiều nhà đầu tư quan ngại rằng kết quả kinh doanh của ngân hàng quý 3, quý 4/2022 sẽ khó tốt như hai quý đầu năm. Tuy nhiên, tôi đang nhìn thấy cơ hội dài hạn. Nếu chúng ta mua tại thời điểm này, chờ đợi đến thời điểm cuối 2023, lúc mặt bằng lãi suất đã ổn định trở lại, tăng trưởng tín dụng có thể được nới rộng trở lại, nhóm ngành ngân hàng với định giá tương đối tốt, có thể có sự tăng trưởng tốt.
Theo ông, các thành viên thị trường cũng như cơ quan quản lý nên có những giải pháp như thế nào để giúp thị trường phát triển hơn trong thời gian tới?
Chúng tôi đánh giá cao về nỗ lực hoàn thiện khung pháp lý của các cơ quan quản lý trong việc hỗ trợ thị trường chứng khoán. Đồng thời, xử lý các sự vụ liên quan đến làm giá chứng khoán gần đây cũng có thể ảnh hưởng đến thị trường trong ngắn hạn nhưng trong tương lai, thị trường chứng khoán minh bạch và lành mạnh sẽ giúp nhà đầu tư có một kênh đầu tư an toàn và hiệu quả và lâu dài.
Chúng tôi kỳ vọng trong tương lai thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ được nâng hạng thị trường lên Emerging Market (thị trường mới nổi). Trên thực tế, quy mô của thị trường chứng khoán Việt Nam đã xứng đáng được trở thành Emerging Market. Tuy nhiên, vẫn còn có những điểm khúc mắc. Ví dụ như câu chuyện về “room” ngoại và chúng tôi cũng rất là kỳ vọng rằng trong thời gian tới, cơ quan quản lý sẽ tìm một phương pháp nào đó để giải quyết vấn đề để chúng ta có thể được đánh giá là thị trường mới nổi và hấp dẫn những quỹ đầu tư lớn.
Ngoài ra, ở góc độ các thành viên trên thị trường hiện nay, các công ty chứng khoán cũng đang rất đồng hành với nhà đầu tư. Góc độ thứ nhất, chúng tôi rất vui khi hoạt động tư vấn của các công ty chứng khoán đang rất sát sao đối với các nhà đầu tư, đặc biệt kênh tư vấn online. Thứ hai, các công ty chứng khoán đang có xu hướng giảm phí giao dịch cho các nhà đầu tư để đồng hành với các nhà đầu tư. Riêng đối với công ty chứng khoán MBS, chúng tôi cũng luôn tâm niệm cần phải luôn đồng hành với nhà đầu tư, hỗ trợ cho các nhà đầu tư, đặc biệt trong những thời điểm khó khăn. Hiện, chúng tôi đang có chương trình ưu đãi dành cho các nhà đầu tư thuộc kênh MBS Online khi giao dịch qua ứng dụng của MB với mức chi phí giao dịch chỉ 0,06%.
