Không phát biểu công kích cá nhân
Chiều 28/5, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của nội quy kỳ họp Quốc hội ban hành kèm theo Nghị quyết 71 năm 2022 của Quốc hội.
Tại phiên họp, đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh) đề cập đến vấn đề chuẩn mực nghị trường và hành vi ứng xử. Theo ông, nghị trường là nơi thể hiện tiếng nói của nhân dân và sự trang nghiêm của thể chế, là biểu tượng cho tinh thần thượng tôn pháp luật, đối thoại dân chủ và trí tuệ lập pháp quốc gia.
Đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh). Ảnh: Như Ý
Tuy nhiên, thực tiễn thời gian qua cho thấy, nội quy kỳ họp Quốc hội vẫn chưa quy định đầy đủ về các chuẩn mực ứng xử, bao gồm trang phục, biểu tượng cá nhân và những hành vi bị nghiêm cấm, hoặc cần được khuyến khích.
“Khoảng trống này không chỉ ảnh hưởng đến hình ảnh cá nhân của từng đại biểu mà còn có thể làm giảm sút sự nghiêm cẩn , tôn nghiêm của cơ quan công quyền nhà nước trước nhân dân và bạn bè quốc tế”, ông Bình nêu rõ.
Từ phân tích trên, ông kiến nghị bổ sung các hành vi bị cấm tại nghị trường. Cụ thể, cần quy định rõ ''cấm sử dụng trang phục, phụ kiện có gắn logo doanh nghiệp, khẩu hiệu thương mại, hoặc biểu tượng cá nhân dễ gây hiểu nhầm về lợi ích đại diện".
Đồng thời, cấm ghi hình, ghi âm, phát trực tiếp phiên họp khi chưa được phép của chủ tọa kỳ họp và Văn phòng Quốc hội; cấm rời khỏi hội trường khi đang họp mà không có lý do chính đáng, đặc biệt khi đang diễn ra thảo luận hoặc biểu quyết.
Ông cũng đề nghị cấm phát biểu công kích cá nhân , dùng ngôn ngữ mỉa mai, xúc phạm hoặc xuyên tạc nội dung đã được thảo luận; gây rối trật tự hoặc làm nhiễu loạn thông tin; cấm đại biểu sử dụng thời lượng phát biểu cho mục đích không đúng trọng tâm nghị sự hoặc lặp lại nội dung đã trình bày nhiều lần.
“Các hành vi nêu trên cần được đồng bộ với quy định tại Luật Tổ chức Quốc hội về nghĩa vụ của đại biểu, đặc biệt tại Điều 23, Điều 35 cũng như Luật Phòng, chống tham nhũng, Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, trong đó nhấn mạnh vai trò nêu gương trung thực, minh bạch, chuẩn mực trong hành vi công vụ”, ông Bình nêu quan điểm.
Về các hành vi được khuyến khích, theo đại biểu đoàn Trà Vinh, nên theo hướng khuyến khích phát biểu ngắn gọn, có dẫn chứng rõ ràng, có chất lượng; phân tích thể hiện lập luận độc lập và tinh thần phản biện, xây dựng ; khuyến khích tranh luận trên cơ sở thông tin chính xác; không ngắt lời, không công kích cá nhân, luôn giữ thái độ ôn hòa, có văn hóa tranh luận.
Đồng thời, cần khuyến khích sử dụng ngôn ngữ phổ thông chuẩn mực, tránh sử dụng biệt từ, từ ngữ kích động gây tranh cãi xã hội hoặc tạo ấn tượng sai lệch về nội dung đang thảo luận.
Đặc biệt, trong các phiên họp quan trọng như khai mạc, bế mạc kỳ họp, lễ tuyên thệ, các phiên có khách quốc tế…cần khuyến khích đại biểu mặc lễ phục trang phục dân tộc, trang phục truyền thống phù hợp với vị thế quốc gia, văn hóa vùng miền.
“Đây là quy định được tham khảo và áp dụng tại nhiều quốc gia trên thế giới như Quốc hội Nhật Bản, Hàn Quốc, Canada và các nghị viện châu Âu”, ông Bình cho hay.
Khuyến khích phát biểu không cầm giấy đọc
Cũng tại phiên thảo luận, đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) nêu vấn đề đại biểu cầm giấy phát biểu. Ông cho rằng, vấn đề này thu hút sự chú ý trong hội trường, ngoài xã hội và cả trên mạng xã hội.
Đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội). Ảnh: Như Ý
Theo đại biểu, việc đọc các nội dung không phải do mình soạn ra, đặc biệt là những nội dung đó do ai nhờ đọc hộ và trùng lặp, hoặc viết sai là “không nên”. Còn cầm giấy đọc bài phát biểu do mình chuẩn bị kỹ, đúng trọng tâm, có cân nhắc ngôn từ, đảm bảo thời gian cho phép thì “rất tốt".
Ông Nguyễn Anh Trí cho rằng, nên khuyến khích phát biểu không cầm giấy đọc, tôn trọng thời gian và làm chủ cảm xúc. Bày tỏ ngưỡng mộ những người có thể làm như vậy, tuy nhiên, ông cũng cho rằng, trước khi phát biểu, đại biểu thường chuẩn bị kỹ và đọc khi phát biểu là một cách để làm chủ cảm xúc và đảm bảo thời gian.
Vì thế, ông khẳng định, việc phát biểu nội dung do mình chuẩn bị chu đáo, sâu sắc với thời lượng phù hợp, tôn trọng đại biểu, tôn trọng Quốc hội, tôn trọng cử tri thì phát biểu bằng cách đọc hoặc không cầm giấy đọc đều được.
