Đề xuất liên quan đến tiền cọc đấu giá đất được Bộ Tư pháp nêu trong tờ trình dự thảo Nghị quyết xử lý vướng mắc về đấu giá quyền sử dụng đất khi giao, cho thuê đất theo quy định của Luật Đất đai.
Theo quy định hiện hành, mức tiền đặt trước khi đấu giá tối thiểu là 5% nếu giao đất ở cho cá nhân và 10% nếu là dự án đầu tư, còn tối đa là 20%. Dự thảo nâng mức tiền đặt cọc của cá nhân tham gia đấu giá đất lên tối thiểu 20%, tối đa 50%.
“Việc nâng mức tiền đặt trước đối với trường hợp đấu giá quyền sử dụng đất là một giải pháp nhằm ngăn chặn tình trạng lợi dụng hoạt động đấu giá tài sản để trả giá cao nhằm trục lợi rồi sau đó bỏ cọc”, tài liệu thẩm định dự thảo nêu.
Tuy nhiên, theo Bộ Tư pháp, quy định này cũng tiềm ẩn nguy cơ làm giảm số lượng người đăng ký tham gia đấu giá, từ đó, giảm tính cạnh tranh và giá trúng đấu giá có khả năng không đạt được ở mức cao so với giá khởi điểm. Việc có ít người đăng ký tham gia đấu giá sẽ làm tăng khả năng thao túng giá của một nhóm người nhất định.
Bên cạnh đó, đối với những tài sản là quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư có giá trị lớn, việc phải đặt trước số tiền là 50% giá khởi điểm sẽ gây khó khăn nhất định cho người tham gia đấu giá trong việc huy động tiền để tham gia đấu giá, từ đó làm giảm tính hấp dẫn của hoạt động đấu giá quyền sử dụng đất.
Nếu được thông qua, Nghị quyết này sẽ có hiệu lực từ ngày ban hành đến ngày 28/2/2027.
Những lô đất từng được đưa ra đấu giá tại TPHCM (Ảnh: Hữu Khoa).
Thời gian qua, hoạt động đấu giá quyền sử dụng đất ở nhiều địa phương, đặc biệt là khu vực vùng ven Hà Nội, đang trở nên “nóng” bất thường.
Theo ghi nhận từ phóng viên Dân trí, tại nhiều phiên đấu giá, mức giá trúng tăng vọt, thậm chí có nơi lên tới hàng trăm triệu đồng mỗi m2, vượt xa giá thị trường. Cơn sốt này bắt đầu từ những khu vực vùng ven như Thanh Oai, Hoài Đức, Đan Phượng… rồi nhanh chóng lan sang các huyện khác
Bên cạnh đó, nhiều khu đất được đưa ra đấu giá với giá khởi điểm thấp hơn đáng kể so với giá thị trường, khiến giới đầu tư coi đây là cơ hội kiếm lời nhanh. Khi một vài phiên đấu giá đạt giá trúng cao bất thường, giá đất khu vực lân cận cũng bị đẩy tăng thêm 5-10 triệu đồng/m2, tạo hiệu ứng dây chuyền.
Tuy nhiên, đi cùng cơn “nóng” đấu giá là làn sóng bỏ cọc. Đơn cử, tại phiên đấu 69 thửa đất xã Thanh Cao, huyện Thanh Oai cũ, chỉ 13 lô hoàn thành nghĩa vụ tài chính. Khoảng 80% người trúng đấu giá đã bỏ cọc.
Tương tự, tại quận Hà Đông cũ, có 22 trong số 27 thửa đất trúng đấu giá vào tháng 10 năm ngoái chưa được khách hàng nộp tiền, tương đương 80% lô đất trúng đấu giá đã bị bỏ cọc.
