Gần đây khi lướt mạng xã hội, tôi thường thấy những trạng thái như thế này: Có người khoe định vị đi du lịch nước ngoài, có người dẫn con tham gia đủ loại hoạt động, có người đi chơi ngọt ngào cùng người yêu, cũng có không ít người sự nghiệp thành công, chụp ảnh chung với người nổi tiếng.
Mỗi lần thấy những trạng thái như vậy, tôi luôn cảm thấy những người xung quanh mình sống rất tốt. Dường như, phần lớn mọi người đều có gia đình hạnh phúc, sự nghiệp thành đạt. Cho đến gần đây, tôi nghe một người lớn tuổi nói rằng, thật ra cuộc đời của phần lớn người ta, là một vòng bạn bè trang trí tinh tế, nhưng cuộc sống thực tế lại là nhà thô chưa hoàn thiện.
Nhiều người thức khuya chỉnh sửa ảnh hàng trăm lần, chỉ để thể hiện vẻ ngoài hào nhoáng trước công chúng, như một cách chống lại cảm giác bản thân đang dần bị lãng quên, trong khi cuộc sống thật của họ, có lẽ không được như những gì đã thể hiện.
Những người thực sự sống tốt, từ lâu đã học được cách đặt trọng tâm cuộc đời vào chính cuộc sống. Những người thực sự sống thấu hiểu, cũng đã sớm buông bỏ ham muốn phô trương bản thân.
01. Không khoe khoang về thành công trong sự nghiệp một cách quá đà
Vài ngày trước khi đọc tiểu sử của Trương Ái Linh, tôi thấy một câu chuyện: Người ta kể rằng những năm cuối đời, bà sống ở Los Angeles trong một căn phòng rất giản dị, chỉ có một chiếc giường gấp, một cái tivi và từng thùng giấy viết tay. Khi đó bà đã nổi tiếng từ lâu, nhiều phóng viên vì ngưỡng mộ mà đến thăm, thấy nơi ở đơn sơ như vậy liền không nhịn được mà hỏi: "Cô nổi tiếng như vậy, sao không sống tốt hơn một chút?". Nhưng bà lại rất thản nhiên: "Phòng làm việc thật sự không nên là nơi để bày biện, mà là từng con chữ hiện trên trang giấy."
Nhiều người nói bà đã quá rành sự đời, không chỉ vì bà nhìn thấu hôn nhân và tình cảm từ sớm, mà còn vì sự tiêu diêu và tự tại trong cách sống. Bà biết rõ rằng, cuộc sống không phải để chứng minh với người khác, mà là để sống cho chính mình.
Khoe khoang tiền bạc và danh tiếng đương nhiên là có thể, nhưng nếu thể hiện ra bên ngoài quá mức, không chỉ tiêu hao nhiều sức lực mà còn dễ đánh mất bản tâm của chính mình.
Tôi từng có một người bạn như vậy: Anh ấy rất giỏi trong công việc, lại đúng lúc bắt kịp cơ hội của thời đại, khi mới ngoài ba mươi đã được nhận cổ phần công ty, tràn đầy khí thế. Nhưng khi xuất hiện trước mọi người, anh luôn giữ sự khiêm tốn.
Anh rất ít khi khoe khoang thành công trong sự nghiệp, mỗi lần người khác hỏi tới, anh chỉ nhắc qua một cách nhẹ nhàng. Cũng không giống nhiều người trẻ tuổi thành danh khác, thích đóng vai "người đi trước" để chỉ bảo người trẻ hơn. Người xung quanh đều nói anh ấy điềm đạm, ai cũng muốn tiếp xúc với anh, nhờ đó mà anh gặp được không ít người sẵn lòng nâng đỡ và giúp đỡ mình. Sau nhiều năm lăn lộn, anh đã hiểu rõ lòng người, làm người là như thế, dù có tài cũng nên giữ lại một phần, bởi vì tài năng là một loại gai, rất dễ làm tổn thương người khác.
Núi cao còn có núi cao hơn, người tài còn có người tài hơn.
Những người thực sự muốn làm nên việc lớn đều hiểu rằng, sự thông minh không nên để lộ ra ngoài, tài năng không nên khoe khoang, kỹ năng thì càng không nên để người khác dễ dàng nhận ra. Những người thực sự có bản lĩnh, đều âm thầm làm việc.
02. Không khoe khoang về vận may trong cuộc sống
Những năm gần đây, nhiều người thường nhắc đi nhắc lại một câu: "Nhất mệnh, nhì vận, tam phong thủy, tứ tích thiện duyên, ngũ đọc sách."
Tôi thực sự đã thấy không ít người tự xưng mình may mắn, nói rằng từ nhỏ đến lớn tuy năng lực bình thường nhưng may mắn vô cùng, không những vừa đủ điểm đậu đại học mà còn dễ dàng trúng vé số. Nhiều người khi thấy những bài đăng như vậy đều cảm thán người này thật may mắn, phần bình luận cũng đầy những câu "xin vía", ai cũng mong vận may ấy sẽ đến với mình.
Nhưng bạn có biết không, n hững điều thực sự may mắn, vốn không nên dễ dàng nói ra. Trước đây tôi từng đọc một câu chuyện kể rằng, có một cô gái trẻ sau hai năm nỗ lực cuối cùng cũng vừa đủ điểm đậu cao học. Nhưng khi chuông kết thúc kỳ thi vang lên, cô chợt phát hiện thẻ dự thi thiếu một con số, vội vàng bổ sung rồi mới nộp bài. Cô luôn cho rằng mình rất may mắn, cảm thấy ông trời đã giúp mình đến tận giây phút cuối cùng. Vì vậy cô vui vẻ đăng giấy báo trúng tuyển lên mạng.
Không ngờ chẳng bao lâu sau, cô nhận được cuộc gọi từ phòng đào tạo sau đại học của trường, nói rằng có người tố cáo cô gian lận trong kỳ thi, nhà trường quyết định hủy kết quả trúng tuyển. Cô suy sụp ngay lập tức, sau đó mới biết, người tố cáo chính là cô bạn thân cùng ôn thi với cô. Nhìn thấy cô đậu, trong lòng không phục, lại biết rõ quá trình thi cử của cô, nên gọi điện tố cáo. Sau khi điều tra xác minh, tấm vé cao học mà cô vất vả có được cứ thế biến mất. Thật khiến người ta cảm thấy tiếc nuối.
Tác giả Đại Băng từng đưa ra lời khuyên cho một bạn trẻ trong buổi livestream: "Rảnh thì đừng khoe mình giỏi đến mức nào". Bởi vì, dù bạn sống đến bao nhiêu tuổi, thì trên đời này, những người thật lòng vui cho bạn, thật sự rất ít.
Việc kín thì thành, việc lộ thì hỏng; những vận may nói ra, nhiều khi không những không giúp ích gì, mà còn dễ dàng bị phá vỡ ngay sau khi được nhắc đến.
Hạnh phúc sẽ bị ánh nắng hong khô, vận may sẽ chạy mất khi bị kể ra. Vì vậy, đừng tùy tiện khoe căn nhà mới mua, chiếc xe mới tậu, cũng đừng khoe mối quan hệ yêu đương tốt đẹp, càng không nên khoe việc kiếm tiền, học hành hay thành công. Bởi bạn không biết sẽ có ai nhìn thấy, cũng không biết có người nào vì ganh tị mà hạ thấp hoặc phá hoại những điều may mắn bạn đang có.
Trong thời đại mà ai cũng cầm kính lúp soi xét cuộc sống của người khác, người thực sự khôn ngoan đã sớm hiểu rằng: Tài năng phải được ủ men trong năm tháng, vận may phải được nuôi dưỡng trong lặng lẽ, hạnh phúc của bạn nên được giữ gìn cẩn thận, để nó có không gian âm thầm lớn lên và phát huy sức mạnh.
Những vận may thật sự, giữ trong tim mới là an toàn nhất.
03. Không khoe khoang về hạnh phúc gia đình
Từng đọc một câu nói rằng: Sống ở đời, phải học cách giữ kín, tuyệt đối đừng cái gì cũng nói ra ngoài. Đặc biệt là những người phụ nữ đang sống hạnh phúc.
Có người chia sẻ về cuộc sống thường ngày của mình, anh ấy nói mình đã lớn tuổi, đã kết hôn nhưng chưa có con. Bình thường thích ăn diện, mỗi lần đi chơi với vợ đều thích đăng những bức ảnh sang chảnh lên mạng xã hội.
Lúc đó, cứ mỗi lần về nhà là lại bị họ hàng mắng, nói anh ích kỷ, chỉ biết hưởng thụ, không bao giờ nghĩ đến người khác.
Khi đó anh rất tủi thân, không hiểu vì sao sống tốt lại trở thành một cái tội.
Điều đó làm tôi nhớ đến câu chuyện một người mẹ chia sẻ về con gái mình. Bà nói con gái từng quen một anh bạn trai là con nhà giàu, sau này chia tay, bạn học và bạn thân đến nhà an ủi. Nhưng ngay khoảnh khắc bước ra khỏi phòng, bà rõ ràng nhìn thấy gương mặt cô bạn thân của con gái nở một nụ cười.
Bạn thấy đấy, thế giới này giống như một khu rừng với những quy luật sinh tồn khắc nghiệt. Ngay cả người thân, bạn bè xung quanh, bạn cũng rất khó đoán được họ thực sự nghĩ gì về bạn.
Nhưng bản chất con người là thứ không đổi: phần lớn mọi người trong cuộc sống đều không mong người đang sống ngang hàng với mình lại có cuộc sống tốt hơn mình.
Vì vậy, vào những lúc quan trọng, có những chuyện nên nói ít thì tốt hơn. Phải hiểu rằng, trên đời này, khi cánh cửa đóng lại, nhà nào cũng có nỗi khổ riêng.
Không có gia đình nào hoàn toàn hạnh phúc, cũng không có người bạn đời nào khiến ta hài lòng trong mọi chuyện. Thế nên, nếu bạn thực sự đang sống hạnh phúc, rất có thể là vì bạn biết đủ, có tâm thái tốt – mà càng như vậy, lại càng nên giữ kín. Cũng giống như trong vật lý, phơi ra ngoài sẽ khiến vật thể mất nước, còn chỉ có giữ lạnh mới là cách tốt nhất để bảo quản.
04. Không khoe khoang về sự thông minh của con cái
Những năm gần đây, cùng với sự phát triển của mạng xã hội, ngày càng nhiều bậc cha mẹ có thói quen "khoe con" trên các nền tảng khác nhau.
Từ chuyện nhỏ như hôm nay con ăn thêm được một miếng cơm, đến chuyện lớn như con đạt thành tích cao trong kỳ thi vào cấp hai hay đại học, đều không nhịn được mà đăng vài dòng chia sẻ để nhận được lời khen ngợi từ người xung quanh.
Nhiều bà mẹ khi tụ tập với nhau, điều họ thích nói nhất chính là con mình giỏi giang ra sao. Nhưng những người thực sự biết cách làm mẹ thì sẽ không đi khoe khoang con cái mình giỏi thế nào.
Ngoài ruộng không có vụ mùa nào tốt mãi, trong nhà cũng không có đứa trẻ nào luôn hoàn hảo – khen con thì nên để người khác khen, bản thân cha mẹ không nên tự nói, mà cho dù có được người khác khen, cũng không nên quá đà hưởng ứng.
Từng nghe một câu chuyện như sau: Ở một nơi nọ có hai gia đình có con nhỏ, con nhà A rất thông minh, học gì cũng nhanh. Bà nội của đứa trẻ rất vui mừng, gặp ai cũng khoe rằng cháu trai mình giỏi giang và xuất sắc thế nào.
Nhưng đứa trẻ ở nhà kế bên lại không được như vậy, bé có phần chậm chạp, học cái gì cũng chậm, những điều người khác chỉ cần học một lần là hiểu, đến lượt bé thì phải được chỉ bảo tay năm tay mười vài ba lần mới nắm được.
Thấy bà nội nhà A suốt ngày tươi rói khoe cháu, bà nội của đứa trẻ kia cảm thấy trong lòng vô cùng khó chịu, nghĩ rằng hai đứa trẻ bằng tuổi, sao con cháu nhà người ta cái gì cũng giỏi, còn cháu mình thì chẳng được gì. Không thể giải tỏa được sự bực bội trong lòng, cuối cùng bà đã nảy sinh ý nghĩ xấu và làm ra hành động tổn hại đến đứa trẻ nhà A.
Câu chuyện này chỉ muốn nhắc nhở mọi người rằng, cho dù con bạn có thông minh đến đâu, cũng không cần thiết phải khoe khoang khắp nơi.
Bởi vì có người mang lòng đố kỵ rất lớn, bạn không thể biết được những lời mình nói ra, khi lọt vào tai người khác, sẽ gây nên chuỗi phản ứng thế nào. Cho nên, làm cha mẹ thì nhất định phải biết cách bảo vệ "từ trường" của con cái.
Trong Kinh Dịch có quẻ Khiêm, ý nói rằng, cho dù con bạn có xuất sắc đến đâu, cũng đừng khoe khoang trước mặt người ngoài. Khen quá nhiều, đối với con trẻ lại là sự phá vỡ năng lượng tích cực; cứ lặp đi lặp lại như vậy, điều tốt lại biến thành điều hại.
Người có trí tuệ đều hiểu rằng: ra ngoài thì nên khen con cái người khác, ít khen con mình – như vậy mới thực sự là đang tích phúc cho con.
05
Có một câu nói rất hay: đời người nên giấu hai điều — tâm sự và bản lĩnh.
Tâm sự nên cất giữ trong lòng, bởi một khi nói ra, nó sẽ trở thành câu chuyện và đề tài bàn tán trong miệng người khác. Nếu trái tim không có phòng bị, bị tổn thương chỉ là chuyện sớm muộn. Bản lĩnh thì nên giấu trong đầu, vì con người thường không ghen tỵ với những người quá xa vời với họ, mà lại đố kỵ với những người xung quanh sống tốt hơn mình.
Trên thế gian này, người thật lòng vui mừng cho thành tựu của bạn thực sự rất ít. Vì thế, những chuyện lớn nhỏ trong cuộc sống có thể ghi lại, nhưng không cần phải khoe khoang mọi thứ.
Cuộc sống của chúng ta không phải là món đồ trưng bày trong tủ kính, không cần ánh đèn chiếu sáng rực rỡ.
Những người sống thảnh thơi đã sớm hiểu một đạo lý: Khoe khoang là chiếc áo diễn cho người ngoài xem, còn thoải mái mới là lớp áo trong gần gũi với bản thân nhất. Cuộc sống, cuối cùng không phải để người khác xem, mà là do chính mình từng bước sống nên.
Mong rằng tất cả chúng ta đều giữ được bản tâm, âm thầm vun đắp cuộc sống trong những ngày tháng lặng lẽ. Cũng mong rằng trên chặng đường sắp tới, chúng ta biết tiến về phía trước, biết nhìn lại bên trong, để tâm hồn ngày càng trọn vẹn, và cuộc sống ngày càng hạnh phúc!
