Phát biểu tại Quốc hội sáng 29/10, đại biểu Trần Khánh Thu (Bệnh viện Đa khoa Thái Bình) nhắc lại hàng loạt vụ hành hung nhân viên y tế, trong đó hai vụ liên tiếp xảy ra tại Nam Định chỉ trong vài ngày. "Điều đáng buồn là sau mỗi vụ việc, thay vì lên tiếng bảo vệ, nhiều người lại đổ lỗi cho nhân viên y tế. Rồi mọi chuyện dần rơi vào im lặng", bà nói.
Theo đại biểu Khánh Thu, trước đây các vụ tấn công thường xảy ra ở khu cấp cứu - nơi áp lực công việc và tâm lý người nhà bệnh nhân đều căng thẳng. Nhưng đến ngày 23/10, một vụ nghiêm trọng lại xảy ra ngay trong khu sơ sinh - nơi đáng lẽ phải bình yên nhất trong bệnh viện. Sự việc khiến 4 cán bộ y tế, hai người nhà bệnh nhân và một trẻ sơ sinh bị thương, trong đó nữ điều dưỡng trúng 11 nhát dao, 4 vết thấu ngực làm đứt hai nhánh động mạch dưới đòn.
Những vụ việc như vậy đã được cảnh báo từ lâu, nhưng vẫn tiếp diễn và ngày càng nghiêm trọng hơn. Cán bộ y tế đang phải làm việc trong môi trường nhiều rủi ro, chịu áp lực lớn từ cả người bệnh và xã hội. "Y, bác sĩ là những con người có trái tim, họ cần được tôn trọng và bảo vệ để toàn tâm toàn ý cứu người", bà nói, cho rằng ngành y không thể phát triển nếu người hành nghề vẫn phải vừa cứu người, vừa đối mặt với nguy hiểm.
Đại biểu Trần Khánh Thu (đoàn Hưng yên). Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội
Nữ đại biểu đề nghị Chính phủ và Quốc hội sớm ban hành quy định mọi hành vi dùng vũ lực, đe dọa hoặc cản trở nhân viên y tế trong khi làm nhiệm vụ phải bị xử lý như hành vi chống người thi hành công vụ. Đồng thời, Nghị quyết kỳ họp cần bổ sung nội dung bảo đảm môi trường làm việc an toàn cho cán bộ y tế, với chế tài nghiêm khắc đối với các hành vi xâm hại, bạo hành.
Bà cũng kiến nghị sửa Pháp lệnh Người có công và Nghị định 131/2021, nghiên cứu công nhận liệt sĩ đối với trường hợp nhân viên y tế hy sinh khi thực hiện nhiệm vụ và công nhận thương binh đối với người bị thương trong khi làm công vụ. "Đây là sự ghi nhận xứng đáng cho những người đã hy sinh vì sức khỏe và tính mạng của nhân dân", bà nói.
Giáo viên bị hành hung 'sống trong lo sợ'
Đại biểu Nguyễn Thị Hà, đoàn Bắc Ninh, cảnh báo tình trạng bạo lực học đường đang lan rộng và trở nên phức tạp, không chỉ giữa học sinh với nhau mà giáo viên cũng là nạn nhân, và phụ huynh hoặc học sinh lại là người gây ra bạo lực. Giáo viên bị hành hung sống trong lo sợ, dễ tổn thương và mất dần niềm tin vào giá trị tôn sư trọng đạo. "Những vụ việc đó không còn là hiện tượng cá biệt, mà là lời cảnh báo kỷ cương học đường đang bị xói mòn", bà nói.
Bà Hà cũng chỉ ra rằng áp lực lớn nhất của giáo viên hiện nay không còn là đồng lương, mà là nỗi sợ ngay trong chính lớp học của mình. Trong khi đó, xã hội lại có xu hướng đổ hết trách nhiệm ngăn chặn bạo lực cho nhà trường mà quên rằng đây là vấn đề xuất phát từ cả ba trụ cột: gia đình, nhà trường và xã hội.
Đại biểu Nguyễn Thị Hà, Giáo viên Trường Trung học phổ thông Hàn Thuyên, tỉnh Bắc Ninh. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội
Theo nữ đại biểu, gia đình là nơi hình thành nhân cách đầu tiên của trẻ, nhưng nhiều cha mẹ lại thiếu thời gian và kỹ năng giáo dục cảm xúc, để con tiếp xúc với phim ảnh, trò chơi, nội dung bạo lực mà không kiểm soát. Một số trường học vẫn đặt nặng thành tích, xem nhẹ giáo dục đạo đức, kỹ năng sống; trong khi nhiều giáo viên chưa được đào tạo bài bản về quản lý cảm xúc và xử lý xung đột.
Bà cho rằng dù Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư 19 với tinh thần nhân văn, chuyển từ trừng phạt sang giáo dục phục hồi, nhưng chính sách này sẽ không hiệu quả nếu thiếu đội ngũ tư vấn tâm lý học đường chuyên nghiệp. Hiện phần lớn trường học vẫn chỉ có "phòng tư vấn trên giấy", giáo viên chủ nhiệm phải tự xoay xở trong những tình huống vượt quá chuyên môn của mình.
Đại biểu Bắc Ninh đề nghị xác định rõ trách nhiệm của phụ huynh khi con em vi phạm bạo lực nghiêm trọng, đồng thời đưa kỹ năng làm cha mẹ và giáo dục cảm xúc vào chương trình đào tạo cộng đồng, xem đây là nội dung bắt buộc của các tổ chức dân cư, hội phụ nữ, công đoàn, đoàn thể.
Với nhà trường, bà kiến nghị tăng cường hệ thống tư vấn tâm lý thực chất, mỗi cụm trường cần có ít nhất một chuyên gia tâm lý được đào tạo bài bản. Bà cũng đề xuất xây dựng cơ chế phản ứng nhanh trong trường học, kết nối giữa nhà trường, công an, chính quyền và cơ sở y tế để kịp thời xử lý các vụ việc. "Cần kiểm soát chặt nội dung bạo lực trên mạng xã hội, bởi bạo lực ảo hôm nay có thể trở thành bạo lực thật ngày mai", bà nói.
