Tiến sĩ - bác sĩ chuyên khoa 2 Trà Anh Duy, Trung tâm Sức khỏe nam giới Men's Health, chia sẻ, tình huống tưởng chừng như chỉ xảy ra trong phim ảnh như vừa nêu trên, thực tế lại không hiếm gặp tại trung tâm.
Bác sĩ Duy cho biết: "Sự tổn thương về cảm xúc trong lúc thân mật có thể để lại hậu quả sâu xa hơn cả một lần giận dỗi. Nó có thể lập trình lại phản ứng sinh lý, làm nam giới hình thành phản xạ né tránh quan hệ tình dục hoặc mất khả năng cương khi nghĩ đến bạn tình".
Phản ứng tình dục là sự kết hợp giữa các yếu tố sinh học, nội tiết, thần kinh và tâm lý
Ảnh minh họa: AI
Cơ chế tâm lý và sinh học của rối loạn tình dục do tổn thương cảm xúc
Phản ứng tình dục là sự kết hợp giữa các yếu tố sinh học, nội tiết, thần kinh và tâm lý. Khi nam giới gặp một kích thích cảm xúc tiêu cực trong lúc đang quan hệ - như cảm giác bị phản bội hoặc bị so sánh - hệ thống limbic trong não sẽ kích hoạt phản ứng căng thẳng (stress response), làm tăng tiết hormone cortisol và adrenalin, đồng thời ức chế quá trình tiết nitric oxide - yếu tố quyết định để giãn mạch và gây cương dương.
Theo nghiên cứu của chuyên gia Chivers và cộng sự, công bố trên Archives of Sexual Behavior, yếu tố cảm xúc và nhận thức đóng vai trò then chốt trong điều hòa ham muốn và hưng phấn tình dục ở cả nam và nữ. Chỉ cần một tín hiệu tổn thương, hệ thần kinh trung ương có thể "ngắt kết nối" giữa cảm xúc và chức năng sinh lý.
Bên cạnh đó, sự tổn thương lòng tự tôn nam giới - đặc biệt khi bị đặt vào vị trí "kém hơn người cũ" - dễ dẫn đến lo âu thành tích (performance anxiety), một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây rối loạn cương tạm thời.
Cảm giác bị xúc phạm và rối loạn cương kéo dài
Anh N.T.T, 34 tuổi, đến khám tại Trung tâm Sức khỏe nam giới Men's Health vì rối loạn cương kéo dài hơn 3 tháng. Anh chia sẻ rằng trong một lần gần gũi, vợ anh đột nhiên gọi tên người yêu cũ. Dù cô ấy giải thích là "lỡ miệng" nhưng anh không thể gạt đi cảm giác tổn thương và hụt hẫng.
Từ sau sự cố, mỗi lần chuẩn bị quan hệ, anh đều hồi tưởng lại cảnh cũ và giảm khả năng cương. Bác sĩ chẩn đoán anh mắc rối loạn cương mang tính tâm lý (psychogenic erectile dysfunction), kèm theo biểu hiện lo âu thành tích.
Anh được điều trị hỗ trợ thuốc ức chế PDE5 trong giai đoạn đầu kết hợp liệu pháp nhận thức - hành vi. Sau 9 tuần, tình trạng cải thiện đáng kể và cặp đôi cũng được tư vấn trị liệu hôn nhân để hàn gắn cảm xúc.
Sự tổn thương về cảm xúc trong lúc thân mật có thể để lại hậu quả sâu xa hơn cả một lần giận dỗi
Ảnh: AI
Xuất tinh sớm sau khi bị gọi nhầm tên
Anh H., 29 tuổi, chưa có vợ nhưng đang sống chung với bạn gái. Anh đến bác sĩ khám với tình trạng xuất tinh sớm, xuất hiện đột ngột trong 2 tháng gần đây. Khi khai thác kỹ, anh cho biết bạn gái từng gọi nhầm tên người yêu cũ trong một lần gần gũi. Dù cả hai đã bỏ qua nhưng sau đó anh không còn cảm thấy kiểm soát được phản ứng xuất tinh.
Mỗi lần gần gũi, anh đều cố kiểm soát nhưng càng cố thì càng xuất tinh nhanh hơn. Điều này phù hợp với mô tả về cơ chế xuất tinh sớm do mất kiểm soát nhận thức tình dục (diminished perceived control). Bác sĩ hướng dẫn anh kỹ thuật liệu pháp hành vi, kết hợp dùng thuốc và tăng cường giao tiếp với bạn gái. Sau 8 tuần, thời gian xuất tinh cải thiện dần.
Hậu quả nếu không điều trị kịp thời
Nếu không được can thiệp đúng hướng, các rối loạn tình dục khởi phát do tổn thương tâm lý có thể trở thành mạn tính. Nam giới có thể hình thành nỗi sợ thất bại, né tránh tình dục, mất kết nối cảm xúc với bạn tình, dẫn đến rạn nứt mối quan hệ và giảm chất lượng cuộc sống.
Ngoài ra, sự suy giảm testosterone thứ phát do stress kéo dài có thể làm trầm trọng hơn tình trạng rối loạn cương và giảm ham muốn.
Lời khuyên cho nam giới gặp hoàn cảnh tương tự
Sự cố trong đời sống tình dục là điều có thể xảy ra và hoàn toàn có thể vượt qua nếu có sự chia sẻ, thấu hiểu và điều trị đúng cách. Nam giới không nên chịu đựng hoặc trốn tránh, vì điều này chỉ làm vòng xoáy ám ảnh thêm nghiêm trọng.
Bác sĩ Duy khuyến cáo, khi gặp phải tình trạng mất cương, giảm ham muốn hoặc xuất tinh sớm sau một sự kiện tổn thương cảm xúc, hãy tìm đến chuyên gia nam học hoặc cơ sở chuyên sâu về sức khỏe tình dục để được hỗ trợ toàn diện. Việc điều trị sớm không chỉ phục hồi bản lĩnh mà còn giữ hạnh phúc lâu dài.
