'Lấy niềm tin của cha mẹ, trẻ con gánh hậu quả'
Liên quan đường dây sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm với quy mô đặc biệt lớn vừa bị triệt phá, trong đó, một trong những sản phẩm giả là sữa HIUP 27.
Theo cơ quan điều tra, sản phẩm này có giá xuất xưởng 87.800 đồng/hộp. Trên thị trường, một hộp HIUP 27 có giá trung bình hơn 546.000 đồng. Bước đầu, cơ quan chức năng ghi nhận tổng doanh thu của đường dây này ước tính khoảng 6.700 tỷ đồng.
Ngoài ra, hồ sơ công bố thành phần của sản phẩm này gồm 37 chất dinh dưỡng nhưng kết quả kiểm tra cho thấy chỉ có 15-17 loại chất, không đảm bảo chỉ tiêu chất lượng, hàm lượng dinh dưỡng.
Trước khi bị phanh phui là hàng giả, người tiêu dùng quá quen thuộc với những quảng cáo của sữa HIUP tràn ngập mạng xã hội của BTV Quang Minh, MC Vân Hugo, MC Hoàng Linh đánh vào tâm lý lo lắng của cha mẹ về chiều cao của con.
Trong một quảng cáo, MC Hoàng Linh chia sẻ câu chuyện về con trai mình sau khi dùng HIUP. Cô khẳng định con đã "cao thêm 3-5cm chỉ sau 3 tháng" và cho biết đây là sản phẩm "chân ái" được hàng triệu bố mẹ ở Việt Nam, Mỹ, Nhật Bản, Philippines, Malaysia tin tưởng sử dụng...
Không chỉ quảng cáo bằng những cam kết hoàn hảo, các trang bán sản phẩm HIUP đều tung ra các chương trình ưu đãi lớn, giảm giá sập sàn, mua 3 tặng 2, tặng voucher...
Giữa tháng 4, khi thị trường xôn xao thông tin hàng trăm loại sữa giả, Công ty Alama Việt Nam giới thiệu là đơn vị sở hữu và phân phối sữa HIUP đã nhanh chóng đưa ra văn bản để khẳng định sản phẩm là hàng xịn và "được sản xuất theo tiêu chuẩn quốc tế ISO, có đầy đủ giấy tờ công bố và kiểm định”.
Bác sĩ Trương Hữu Khanh - nguyên trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh (BV Nhi đồng 1, TPHCM), chia sẻ có nhiều cha mẹ đã nhắn tin hỏi ông về sản phẩm này và muốn mua cho con vì có nhiều người nổi tiếng quảng cáo. Bác sĩ Khanh đều khuyên "không nên".
Việc công bố 37 thành phần nhưng thực chất sản phẩm chỉ có 15-17 chất, quảng cáo thái quá để lấy lòng tin của cha mẹ đã khiến trẻ con gánh hậu quả vì uống phải sữa giả.
"Trẻ con mà uống sữa giả thì chắc chắn là có hại. Những loại sữa này thường không đủ chất dinh dưỡng, không đủ vi chất. Để tạo mùi, đạm, béo, người ta pha thêm các chất hóa học khác, tùy chất mà có thể hại gan, hại thận", bác sĩ Khanh nói.
Sữa HIUP bị cảnh báo từ lâu sao chưa hậu kiểm?
Vụ việc HIUP không chỉ là câu chuyện của một công ty lừa đảo mà còn cho thấy lỗ hổng trong quản lý thực phẩm chức năng. Sở Y tế Hà Nội từng phạt Công ty CP Nature Made 25 triệu đồng vì quảng cáo sai sự thật về HIUP 27, yêu cầu cải chính và xóa nội dung vi phạm. Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cũng khẳng định các tuyên bố như “uống HIUP hết táo bón” hay “tăng 3-5cm trong 3-6 tháng” không có cơ sở khoa học, đây chỉ là thực phẩm bổ sung, không phải thần dược. Tuy nhiên, các biện pháp hậu kiểm vẫn chậm trễ.
Theo PGS Đỗ Văn Dũng - Giảng viên trường Đại học Y Dược TPHCM, lỗ hổng sữa giả HIUP đã “đánh thêm một cú” vào niềm tin của người tiêu dùng, việc hậu kiểm vẫn là lỗ hổng.
“Ở đây có vấn đề của cơ quan quản lý. Dù không có tiền kiểm, chỉ cần hậu kiểm nhưng nếu cơ quan quản lý thực sự yêu cầu nhà máy cần đạt chuẩn GMP (tiêu chuẩn thực hành sản xuất tốt) thì không thể nào sản xuất được hàng giả hay thuốc, sữa không đạt chất lượng, những chuyện như trên sẽ rất hiếm khi có thể xảy ra”, ông Dũng nói.
PGS Dũng cho biết, ở các quốc gia người ta cũng quản lý dựa trên hậu kiểm nhưng đảm bảo tuân thủ GMP và sẽ hậu kiểm nếu người tiêu dùng nêu vấn đề hay đã có nhiều sản phẩm tung ra thị trường. Trong trường hợp sữa HIUP, đã có nhiều cảnh báo trên báo chí, sản lượng tung ra thị trường lớn mà chưa hậu kiểm là quá chậm trễ.
