Gần 1.500 hộ kinh doanh có doanh thu trên 50 tỉ đồng/năm
Theo đề án "Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán" Bộ Tài chính vừa ban hành, mục tiêu cuối cùng đặt ra là đến ngày 1.1.2026, cơ chế thuế khoán chấm dứt, toàn bộ hộ kinh doanh có doanh thu chịu thuế đều thực hiện tự kê khai, tự nộp thuế theo doanh thu thực tế phát sinh.
Cục Thuế chính thức đề xuất mô hình quản lý thuế hộ kinh doanh theo 4 ngưỡng doanh thu
ẢNH: ĐAN THANH
Một trong những nội dung quan trọng tại đề án là nghiên cứu đề xuất mô hình quản lý thuế mới đối với hộ kinh doanh sau khi bỏ thuế khoán.
Theo đó, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh sẽ được phân nhóm theo quy mô doanh thu để xác định phương pháp tính thuế, quản lý thuế phù hợp, xác định ngưỡng doanh thu để áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.
Theo số liệu 7 tháng năm 2025, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh theo các ngưỡng doanh thu như sau:
Số hộ kinh doanh ổn định có doanh thu từ 200 triệu đồng trở xuống là khoảng 1,5 triệu hộ, chiếm 65,7% trên tổng số hộ kinh doanh ổn định là 2,35 triệu hộ, với số thuế phải nộp là 2.410 tỉ đồng.
Số hộ kinh doanh ổn định có doanh thu từ trên 200 triệu đồng đến 3 tỉ đồng khoảng 791.000 hộ, chiếm khoảng 33,6% trên tổng số hộ kinh doanh ổn định, với số thuế phải nộp là 7.886 tỉ đồng.
Số hộ kinh doanh ổn định có doanh thu từ trên 3 tỉ đồng đến 50 tỉ đồng khoảng 12.000 hộ, chiếm 0,6% trên tổng số hộ kinh doanh ổn định, với số thuế phải nộp là 1.032 tỉ đồng.
Số hộ kinh doanh ổn định có doanh thu từ trên 50 tỉ đồng khoảng 1.464 hộ, chiếm 0,1% trên tổng số hộ kinh doanh ổn định, với số thuế phải nộp là 288 tỉ đồng.
Trên cơ sở hiện trạng về số liệu như trên, Cục Thuế đề xuất mô hình quản lý thuế hộ kinh doanh theo 3 ngưỡng doanh thu và mức thuế suất của từng sắc thuế như bảng dưới đây:
ẢNH: CHỤP MÀN HÌNH
Nghiên cứu cách quản lý riêng với kinh doanh thương mại điện tử
Cục Thuế cho biết sẽ nghiên cứu giải pháp quản lý thuế riêng cho nhóm hộ, cá nhân kinh doanh thương mại điện tử.
Hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử có số lượng giao dịch phát sinh rất lớn, giá trị mỗi đơn hàng thường nhỏ, nhưng tỷ lệ hoàn, hủy, đổi hàng lại cao.
Quy trình lập hóa đơn trong thương mại điện tử không thể thực hiện thủ công tại thời điểm bán mà phải gắn với trạng thái đơn hàng trên hệ thống; đồng thời thường xuyên phát sinh hóa đơn điều chỉnh hoặc thay thế để phản ánh chính xác doanh thu thực tế.
"Nếu áp dụng nguyên phương pháp quản lý như đối với hộ truyền thống sẽ dẫn đến quá tải cho cả người nộp thuế và cơ quan thuế, gia tăng sai sót và làm giảm hiệu quả quản lý.
Vì vậy, cần thiết phải đưa ra giải pháp quản lý thuế riêng cho nhóm thương mại điện tử, bao gồm các bước: thu thập dữ liệu đơn hàng trực tiếp từ nền tảng, đối soát với dữ liệu thanh toán từ các đơn vị trung gian và ngân hàng, đối chiếu với dữ liệu hóa đơn điện tử để hệ thống tự động lập tờ khai gợi ý cho người nộp thuế xác nhận", Cục Thuế lý giải.
Mô hình quản lý thuế với hộ, cá nhân kinh doanh thương mại điện tử sau khi xóa thuế khoán
ẢNH: CHỤP MÀN HÌNH
Ngoài ra, Cục Thuế cũng đề cập việc rà soát, phân loại hộ kinh doanh, khuyến khích hộ kinh doanh chuyển đổi.
Theo đó, cơ quan thuế tiến hành đánh giá, phân loại toàn bộ hộ kinh doanh đang nộp thuế khoán để lên kế hoạch chuyển đổi phù hợp. Dựa trên dữ liệu quản lý thuế để phân loại theo quy mô hộ kinh doanh.
Cạnh đó, danh sách hộ kinh doanh khoán có doanh thu trên 1 tỉ đồng/năm (ước tính hàng chục nghìn hộ) cũng được lập để vận động, khuyến khích tự nguyện chuyển đổi.
Đối với hộ quy mô rất nhỏ (doanh thu dưới 100 triệu/năm) không thuộc diện chịu thuế, vẫn duy trì quản lý đơn giản, tạo điều kiện cho họ phát triển thêm.
Việc phân loại này giúp cơ quan thuế có lộ trình chuyển đổi phù hợp: ưu tiên hộ lớn chuyển trước, hộ nhỏ có thể từng bước.
Trong quá trình chuyển đổi, tập trung hỗ trợ tối đa các hộ thuộc diện chuyển đổi: thành lập tổ công tác hỗ trợ trực tiếp tại các địa bàn trọng điểm để hướng dẫn hộ kinh doanh lập hồ sơ khai thuế, sử dụng phần mềm, hóa đơn...
Từ năm 2023 đến nay, công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh có nhiều bước tiến tích cực, quy mô khu vực hộ kinh doanh tiếp tục tăng.
Tính đến hết năm 2024, toàn quốc có khoảng 3,6 triệu hộ, cá nhân kinh doanh (bằng 106% so với năm 2023).
Số hộ kinh doanh có doanh thu trên ngưỡng phải nộp thuế (trên 100 triệu đồng/năm) là 1,3 triệu hộ, chiếm 59% tổng số hộ kinh doanh. Điều này đồng nghĩa ngày càng nhiều hộ đạt ngưỡng chịu thuế, mở rộng hoạt động kinh doanh.
