Hành trình kinh tế tư nhân Việt Nam

Nhưng phải đến năm 2025, lần đầu tiên kinh tế tư nhân được nâng lên vị trí quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia. Ngược dòng lịch sử, ngay từ buổi đầu lập quốc, Bác Hồ đã quan tâm tới phát triển kinh tế nước nhà. Và Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị hôm nay là một hành trình xuyên suốt...

TỪ BỨC THƯ GỬI GIỚI CÔNG THƯƠNG 80 NĂM TRƯỚC

Ngay sau Quốc khánh 2.9.1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi thư cho giới công thương Việt Nam. Trong bức thư ký ngày 13.10.1945, Người viết:

"Cùng các ngài trong giới công thương, được tin giới công thương đã đoàn kết lại thành Công thương cứu quốc đoàn và gia nhập vào mặt trận Việt Minh, tôi rất vui mừng.

Hiện nay Công thương cứu quốc đoàn đương hoạt động để làm được nhiều việc ích quốc lợi dân. Tôi rất hoan nghênh và mong đợi nhiều kết quả tốt. Trong lúc các giới khác trong quốc dân ra sức hoạt động để giành lấy nền hoàn toàn độc lập của nước nhà thì giới công thương phải hoạt động để xây dựng một nền kinh tế và tài chính vững vàng và thịnh vượng.

Chính phủ, nhân dân và tôi sẽ tận tâm giúp đỡ giới thương nhân trong công cuộc kiến thiết này. Việc nước và việc nhà bao giờ cũng đi đôi với nhau. Nền kinh tế quốc dân thịnh vượng nghĩa là các sự kinh doanh của các nhà doanh nghiệp thịnh vượng. Vậy, tôi mong giới công thương nỗ lực khuyên các nhà công nghiệp và thương nghiệp mau mau gia nhập Công thương cứu quốc đoàn, cùng đem vốn vào làm công cuộc ích quốc lợi dân".

Bức thư Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi giới công thương Việt Nam vào những ngày đầu của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa non trẻ có ý nghĩa vô cùng sâu sắc, không chỉ với giới doanh nhân mà còn với cả tiến trình phát triển của nền kinh tế dân tộc. Trong thư, Bác bày tỏ niềm vui mừng khi giới công thương đã đoàn kết lại, tham gia vào Công thương cứu quốc đoàn và đồng hành cùng Mặt trận Việt Minh trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập. Bức thư không chỉ là lời động viên, khích lệ, mà còn là một lời cam kết mạnh mẽ của Chính phủ cách mạng non trẻ: Chính phủ và nhân dân sẽ tận tâm giúp đỡ giới thương nhân trong quá trình xây dựng đất nước. Điều này thể hiện tầm nhìn xa trông rộng về vai trò thiết yếu của kinh tế tư nhân và giới doanh nhân trong công cuộc kiến thiết quốc gia. Đặc biệt, bức thư còn gửi gắm một thông điệp mang tính định hướng lâu dài: giới công thương cần nỗ lực đoàn kết, đóng góp vốn liếng, trí tuệ và tâm huyết để xây dựng một nền tài chính - kinh tế vững mạnh.

ẢNH: GIA HÂN

Cho đến hôm nay, 80 năm đã trôi qua, tinh thần trong bức thư vẫn còn nguyên giá trị; nhắc nhở doanh nhân Việt Nam rằng sứ mệnh của mình không chỉ dừng lại ở lợi nhuận mà còn gắn liền với trách nhiệm xã hội, trách nhiệm đối với đất nước. Trong bối cảnh hội nhập toàn cầu và kỷ nguyên mới, tinh thần "ích quốc lợi dân" mà Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn càng trở nên thiết thực, định hướng cho cộng đồng doanh nhân phát huy vai trò là động lực quan trọng của nền kinh tế, góp phần đưa Việt Nam phát triển phồn vinh, thịnh vượng.

ĐẾN HÀNH TRÌNH 21 NĂM CỦA DOANH NHÂN VIỆT

Kế thừa và phát huy tư tưởng trong thư gửi giới công thương của Chủ tịch Hồ Chí Minh, cách đây 21 năm, ngày 13.10 hằng năm đã được chọn là ngày Doanh nhân Việt Nam (theo Quyết định số 990/QĐ-TTg của Thủ tướng Phan Văn Khải ký ngày 20.9.2004), với ý nghĩa chính là khuyến khích và tôn vinh vai trò của những doanh nhân đã cống hiến nhiều thành tựu cho Tổ quốc và nhân dân.

ẢNH: NHẬT BẮC

Từ đó đến nay, trải qua 21 năm, đội ngũ doanh nhân ngày càng phát triển lớn mạnh vượt bậc. Từ con số 112.000 doanh nghiệp đã tăng lên 930.000 doanh nghiệp, tương ứng gấp 8,3 lần sau 20 năm. Riêng trong 8 tháng của năm 2025, số lượng đăng ký doanh nghiệp tăng cao nhờ động lực của Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị, với số doanh nghiệp gia nhập thị trường lên đến 209.200, gấp 1,3 lần số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường (160.900 doanh nghiệp); trong đó số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động là 81.100, tăng 41,4% so với cùng kỳ năm 2024.

Hiện với gần 1 triệu doanh nghiệp, khoảng 5 triệu hộ kinh doanh cá thể, giới doanh nhân và doanh nghiệp tư nhân hiện đóng góp khoảng 51% GDP, hơn 30% ngân sách nhà nước, tạo ra hơn 40 triệu việc làm, chiếm hơn 82% tổng số lao động trong nền kinh tế, đóng góp gần 60% vốn đầu tư toàn xã hội. Nhiều doanh nghiệp tư nhân đã phát triển lớn mạnh, khẳng định thương hiệu và vươn ra thị trường khu vực, thế giới. Ngay cả trong những thời kỳ khó khăn, thiên tai, dịch bệnh, như đại dịch Covid-19, các doanh nghiệp, doanh nhân vẫn nỗ lực duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh và chủ động, tích cực hỗ trợ khắc phục hậu quả; cùng Đảng, Nhà nước và nhân dân vượt qua khó khăn, luôn thể hiện tinh thần yêu nước cháy bỏng và trách nhiệm xã hội cao với cộng đồng, góp phần bảo đảm tiến bộ, công bằng, an sinh xã hội và không để ai bị bỏ lại phía sau.

Có thể nói, đội ngũ doanh nhân, doanh nghiệp Việt Nam khẳng định vị thế là một động lực quan trọng của nền kinh tế; là kênh huy động hiệu quả các nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển; góp phần quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tăng thu ngân sách; tạo việc làm, sinh kế, thu nhập, cải thiện đời sống nhân dân, bảo đảm an sinh xã hội; thúc đẩy hội nhập quốc tế; đóng góp phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; đóng góp quan trọng cho sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và phát triển đất nước.

VÀ MỐC ĐẶC BIỆT QUAN TRỌNG ĐỂ BỨT PHÁ

Năm 2025 đánh dấu cột mốc đặc biệt quan trọng đối với kinh tế tư nhân khi Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân được xây dựng, ban hành rất nhanh dưới sự chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm.

Tại Hội nghị toàn quốc quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết số 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới và Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân diễn ra tại Hà Nội ngày 18.5.2025, Tổng Bí thư Tô Lâm có bài phát biểu quan trọng, nhấn mạnh những đổi mới, cải cách tập trung vào 4 đột phá: Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về thúc đẩy khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; Nghị quyết 59 về chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng, Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân và Nghị quyết 66 về đổi mới toàn diện công tác xây dựng, thi hành pháp luật. Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định đây là "bộ tứ trụ cột" để giúp chúng ta cất cánh, đồng thời nêu bật "Nghị quyết 68 khẳng định doanh nhân Việt Nam là "chiến sĩ trên mặt trận kinh tế" trong thời kỳ mới. Họ không chỉ góp phần làm giàu cho bản thân mà còn thực hiện sứ mệnh cao cả, đó là dựng xây đất nước hùng cường và thịnh vượng".

Điểm lại những tinh thần cốt lõi nhất của Nghị quyết 68, Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ rõ sự thay đổi sâu sắc trong nhận thức chiến lược về vai trò của khu vực tư nhân: từ vị trí thứ yếu trở thành trụ cột phát triển, song hành cùng kinh tế nhà nước và kinh tế tập thể, tạo thành thế "kiềng ba chân" vững chắc cho nền kinh tế độc lập, tự chủ và hội nhập thành công.

ẢNH: MAI VỌNG

Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: "Đội ngũ doanh nhân hiện đại không chỉ giỏi kinh doanh mà còn có bản lĩnh chính trị, trí tuệ, đạo đức nghề nghiệp, tinh thần dân tộc và khát vọng cống hiến cho đất nước và vươn tầm thế giới. Trong mặt trận kinh tế, ai ai cũng phải lao động tạo ra của cải vật chất cho xã hội; ai cũng có quyền mưu cầu cuộc sống phát triển, hạnh phúc và đóng góp cho sự phát triển của xã hội; ai cũng có quyền và điều kiện thể hiện khát vọng cống hiến và đổi mới sáng tạo. Đảng, Nhà nước có trách nhiệm để mọi người dân được thực hiện các quyền cơ bản của con người, của xã hội".

Sau Hội nghị toàn quốc quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết 66 và Nghị quyết 68, ngày 31.5.2025 tại Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chủ trì cuộc Tọa đàm với doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp để thực hiện hiệu quả Nghị quyết 68. Phát biểu tại tọa đàm, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng nếu trước đây chúng ta có nghệ thuật chiến tranh nhân dân, chiến tranh du kích thì mới chiến thắng trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất Tổ quốc, thì ngày nay khi đất nước hòa bình, chúng ta phải phát triển đất nước, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ. Do đó, cần phát động phong trào "toàn dân làm giàu" để huy động mọi nguồn lực phát triển đất nước.

Thủ tướng đề nghị xác định rõ: Nhà nước phải làm gì, chính quyền địa phương phải làm gì, doanh nghiệp phải làm gì, người dân phải làm gì để triển khai các nghị quyết của Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ về phát triển kinh tế tư nhân; phát huy đoàn kết, thống nhất để cùng nhau làm, với tinh thần "Đảng đã chỉ đạo, Chính phủ thống nhất, Quốc hội đồng tình, nhân dân ủng hộ, Tổ quốc mong đợi thì chỉ bàn làm, không bàn lùi".

Thủ tướng nêu rõ, các nghị quyết của Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ đã rất đồng bộ, đầy đủ; vấn đề đặt ra, mong muốn lớn nhất là tổ chức thực hiện thật tốt, thực sự hiệu quả với tinh thần "nghĩ sâu làm lớn", có cách làm hiệu quả nhất, phát huy tốt nhất khả năng của gần 1 triệu doanh nghiệp, 5 triệu hộ kinh doanh, mỗi người đóng góp, mỗi nhà đóng góp thì toàn xã hội mới có nguồn lực lớn để "thay đổi trạng thái, xoay chuyển tình hình", đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững.