Từ 1.7, UBND cấp xã được trao thêm những quyền mới trong một số lĩnh vực, cụ thể:
Thẩm quyền của cấp xã trong lĩnh vực đất đai, từ 1.7
1. UBND cấp xã được cấp sổ đỏ cho người dân
Căn cứ theo điều 18 Nghị định 151/2025/NĐ-CP, lần đầu tiên, UBND cấp xã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất ổn định, đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận theo quy định.
Điều kiện: Không có tranh chấp, phù hợp quy hoạch, không vi phạm pháp luật về đất đai.
Bên cạnh đó, khi tiếp nhận hồ sơ cấp Giấy chứng nhận, UBND xã không cần xác nhận riêng về tình trạng quy hoạch, tranh chấp, tính ổn định sử dụng đất như trước đây.
2. Nhận một số thẩm quyền về đất đai do UBND cấp huyện chuyển giao
Căn cứ theo điều 5 Nghị định 151/2025/NĐ-CP, UBND cấp huyện được phép ủy quyền cho Chủ tịch UBND cấp xã thực hiện nhiều nội dung quan trọng, gồm: Phê duyệt phương án sử dụng đất; quyết định và thông báo thu hồi đất; phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; phê duyệt phương án và kinh phí cưỡng chế thu hồi đất...
3. Cấp xã quyết định giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất
Căn cứ theo điều 10 Nghị định 151/2025/NĐ-CP, Chủ tịch UBND cấp xã có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai tại cấp xã.
Theo mục VIII Nghị định 151/2025/NĐ-CP, Chủ tịch UBND cấp xã có thẩm quyền giải quyết các tranh chấp đất đai khi các bên không có giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất; Không đủ điều kiện khởi kiện ra tòa án.
Trụ sở UBND xã Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh
ẢNH: PHƯƠNG HOÀI
Thẩm quyền của cấp xã trong lĩnh vực hộ tịch, từ 1.7
1.Công chức tư pháp, hộ tịch cấp xã thực hiện toàn bộ chức năng hộ tịch cấp huyện
Theo khoản 2 Mục I Phụ lục ban hành kèm theo Nghị định 120/2025/NĐ-CP thì các nhiệm vụ của Phòng Tư pháp, Trưởng phòng Tư pháp, công chức làm công tác hộ tịch cấp huyện sẽ được chuyển giao cho công chức tư pháp, hộ tịch cấp xã.
Có nghĩa từ ngày 1.7, công chức tư pháp, hộ tịch cấp xã chính thức đảm nhận toàn bộ nhiệm vụ đăng ký hộ tịch mà trước đây do Phòng Tư pháp cấp huyện và công chức hộ tịch cấp huyện thực hiện, như: Thủ tục đăng ký khai sinh, thủ tục đăng ký kết hôn (bao gồm kết hôn có yếu tố nước ngoài), thủ tục đăng ký giám hộ cử, đăng ký giám hộ đương nhiên, thủ tục đăng ký chấm dứt, thay đổi giám hộ...
2. UBND xã chứng thực bản dịch từ tiếng nước ngoài sang tiếng Việt thuộc thẩm quyền
Theo điều 14 Nghị định 120/2025/NĐ-CP, "Việc chứng thực chữ ký của người dịch trong các giấy tờ, văn bản từ tiếng nước ngoài sang tiếng Việt, từ tiếng Việt sang tiếng nước ngoài... thuộc thẩm quyền của UBND cấp xã".
3. UBND cấp xã thực hiện xác nhận, hỗ trợ khi hòa giải viên gặp tai nạn
Theo khoản 2 điều 18 quy định, UBND cấp xã có trách nhiệm xem xét, quyết định hỗ trợ khi hòa giải viên gặp tai nạn hoặc rủi ro ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng trong khi thực hiện hoạt động hòa giải.
Thẩm quyền của cấp xã trong quản lý Nhà nước lĩnh vực nội vụ
1. UBND cấp xã được phân quyền mạnh về an toàn lao động, từ 1.7
Từ 1.7, theo điều 9 Nghị định 128/2025/NĐ-CP, UBND cấp xã được giao các nhiệm vụ sau:
- Tiếp nhận thông báo về nguy cơ mất an toàn lao động từ người lao động tại địa bàn quản lý để kịp thời có biện pháp ngăn chặn hành vi vi phạm.
- Nhận thông báo từ người sử dụng lao động khi xảy ra sự cố nghiêm trọng về an toàn, vệ sinh lao động và chủ động xử lý theo quy định.
- Ứng phó ngay nếu xảy ra sự cố kỹ thuật nghiêm trọng liên quan nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn và báo cáo Sở Nội vụ nếu vượt thẩm quyền.
2. Cấp xã được xác nhận lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài
Theo khoản 2 điều 10 Nghị định 128/2025/NĐ-CP, UBND cấp xã nơi thường trú của người lao động có trách nhiệm xác nhận bằng văn bản việc đăng ký hợp đồng lao động của người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
3. UBND cấp xã được quyền cấp lại, thu hồi bằng Tổ quốc ghi công
Căn cứ pháp lý theo điều 7 Nghị định 129/2025/NĐ-CP, UBND cấp xã có trách nhiệm:
- Cấp lại bằng Tổ quốc ghi công trong thời gian 5 ngày làm việc kể từ khi xác nhận bản khai, lập danh sách và tờ trình gửi Sở Nội vụ nơi quản lý hồ sơ liệt sĩ.
- Thu hồi bằng Tổ quốc ghi công cũng trong vòng 5 ngày làm việc, sau khi thông báo cho thân nhân, thực hiện việc thu hồi và chuyển về Sở Nội vụ để lưu hồ sơ.
4. Cấp xã chịu trách nhiệm báo cáo tai nạn lao động nghiêm trọng
Căn cứ theo quy định tại điều 44, điều 47 Nghị định 129/2025/NĐ-CP, UBND cấp xã phải:
- Thống kê, báo cáo các vụ tai nạn lao động, sự cố kỹ thuật nghiêm trọng xảy ra trên địa bàn đến Sở Nội vụ.
- Áp dụng với cả người lao động không có hợp đồng.
Trước 1.7, trách nhiệm báo cáo này chủ yếu do doanh nghiệp, Sở LĐ-TB-XH thực hiện theo Nghị định 39/2016/NĐ-CP.
Ngoài ra, cấp xã tổ chức an táng, truy điệu hài cốt liệt sĩ, theo điều 34 Nghị định 129/2025/NĐ-CP; UBND cấp xã điều tra tai nạn lao động đối với lao động không hợp đồng theo điều 43, điều 49 Nghị định 129/2025/NĐ-CP.
Chủ tịch UBND cấp xã được:
- Cấp giấy chứng nhận hy sinh và bị thương.
- Công nhận, đổi tên, giải thể hội hoạt động trong xã.
- Quyết định các danh hiệu và tặng giấy khen cho Gia đình văn hóa; Thôn, tổ dân phố văn hóa; Chiến sĩ thi đua cơ sở; Lao động tiên tiến.
Từ 1.7, UBND cấp xã được trao thêm những quyền mới trong một số lĩnh vực
ẢNH: PHƯƠNG HOÀI
Thẩm quyền của cấp xã trong lĩnh vực xây dựng, từ 1.7
1. UBND xã tiếp nhận thông báo cho thuê nhà ở
Theo điều 9 Nghị định 140/2025/NĐ-CP quy định, UBND xã có trách nhiệm thực hiện các nhiệm vụ quản lý nhà ở trên địa bàn như tiếp nhận thông báo về việc cho thuê nhà ở của chủ sở hữu là cá nhân nước ngoài; lưu trữ hồ sơ nhà ở của hộ gia đình, cá nhân trong nước, người Việt Nam định cư ở nước ngoài trên địa bàn…
Thẩm quyền của UBND xã trong quản lý nhà chung cư
Điều 12 Nghị định 140/2025 quy định, thẩm quyền của UBND xã trong quản lý nhà chung cư như: Phối hợp, thực hiện kiểm định, đánh giá chất lượng nhà chung cư, tổ chức rà soát, kiểm định, đánh giá chất lượng nhà chung cư, tổ chức cưỡng chế bàn giao kinh phí bảo trì phần sở hữu chung trong nhà chung cư…
Thẩm quyền của UBND xã về giải quyết khiếu nại, giải quyết tranh chấp về nhà ở
Chủ tịch UBND cấp xã giải quyết khiếu nại trong quá trình thực hiện các quy định liên quan đến nhà đất trong quá trình thực hiện các chính sách quản lý nhà đất và chính sách cải tạo xã hội chủ nghĩa trước 1.7.1991.
UBND cấp xã giải quyết tranh chấp kinh phí quản lý vận hành nhà chung cư, quản lý sử dụng kinh phí bảo trì...
