Sau nhiều năm nghiên cứu và chế tạo, các nhà khoa học tại Mỹ đã hoàn tất lắp đặt camera kỹ thuật số lớn nhất thế giới - LSST (Large Synoptic Survey Telescope) tại Đài quan sát Vera C. Rubin.
Với độ phân giải lên tới 3.200 megapixel, thiết bị này hứa hẹn sẽ mang lại những hình ảnh chưa từng có về vũ trụ và giúp khám phá sâu hơn về vật chất tối và năng lượng tối.
Kỳ quan công nghệ nặng 3 tấn
Theo Space, camera LSST có kích thước tương đương một chiếc xe ô tô nhỏ và nặng khoảng 3 tấn - bằng một nửa trọng lượng của voi châu Phi đực trưởng thành.
Đây là một bước tiến quan trọng trong dự án kính viễn vọng Rubin, được Quỹ Khoa học Quốc gia Mỹ (NSF) và Bộ Năng lượng Mỹ (DOE) tài trợ.

Mỹ đã hoàn tất lắp đặt camera kỹ thuật số lớn nhất thế giới (Ảnh: DOE).
"Việc lắp đặt camera LSST trên kính viễn vọng là một thành tựu mang tính đột phá về mặt khoa học và kỹ thuật", Harriet Kung, Giám đốc Văn phòng Khoa học thuộc DOE, nhận định.
"Chúng tôi kỳ vọng camera này sẽ mang lại những hình ảnh chất lượng chưa từng có về bầu trời đêm", ông cho biết thêm.
Hé lộ bí ẩn của vũ trụ tối
Kính viễn vọng Rubin được đặt theo tên của tiến sĩ Vera C. Rubin, nhà thiên văn học tiên phong trong nghiên cứu vật chất tối.
Cùng với đồng nghiệp Kent Ford, bà đã phát hiện ra rằng các ngôi sao ở rìa ngoài của nhiều thiên hà di chuyển với tốc độ nhanh ngang với những ngôi sao gần trung tâm.
Điều trái ngược với các nguyên lý vật lý truyền thống. Kết luận của họ đã góp phần khẳng định sự tồn tại của vật chất tối - một dạng vật chất bí ẩn chiếm tới 27% vũ trụ nhưng không thể quan sát trực tiếp.
Với sự hỗ trợ của LSST, kính viễn vọng Rubin sẽ tiếp tục hành trình khám phá những bí ẩn về vật chất tối và năng lượng tối. Thiết kế tiên tiến với gương quang học hiện đại, camera có độ nhạy cao và tốc độ khảo sát nhanh sẽ giúp các nhà khoa học quan sát bầu trời theo cách chưa từng có.
Mỗi vài đêm, kính viễn vọng này sẽ thực hiện một cuộc khảo sát toàn diện, tạo ra một thước phim time-lapse độ phân giải siêu cao, ghi lại sự vận động của vũ trụ.
Hành trình lắp đặt đầy thử thách
Dù LSST là một kỳ quan công nghệ, quá trình lắp đặt cũng đầy thách thức. Sau khi hoàn tất thử nghiệm trong môi trường vô trùng tại Đài quan sát Rubin, đội ngũ kỹ sư sẽ sử dụng một hệ thống nâng chuyên dụng để đưa camera vào vị trí chính xác trên nền kính viễn vọng.
Trong những tuần tiếp theo, các chức năng và hệ thống của camera sẽ được kết nối và kiểm tra kỹ lưỡng trước khi tiến hành những thử nghiệm quan sát đầu tiên.
Dự kiến, kính viễn vọng Rubin sẽ bắt đầu hoạt động vào cuối năm 2025 tại Cerro Pachón, Chile, hứa hẹn mang lại những dữ liệu quan trọng về vũ trụ trong ít nhất một thập kỷ tới.
Mỗi bức ảnh do LSST chụp có dung lượng khổng lồ, cần tới 400 màn hình TV siêu nét để hiển thị đầy đủ. Khả năng ghi lại bầu trời với độ chi tiết cực cao sẽ giúp các nhà khoa học theo dõi sự thay đổi của hàng tỷ thiên thể theo thời gian thực, từ đó tìm hiểu rõ hơn về bản chất của vũ trụ.
Với việc chính thức đưa vào hoạt động kính viễn vọng Rubin và camera LSST, nhân loại đang tiến gần hơn tới việc giải mã những bí ẩn lớn nhất của vũ trụ - một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực thiên văn học hiện đại.