Các nhà khoa học hành tinh từ Đại học Brown, Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), Chương trình chung về hải dương học MIT-WHOI, Viện Hải dương học Woods Hole và Đại học Cornell (Mỹ) chỉ ra rằng "Trái Đất thứ hai" Titan vắng bóng đồng bằng châu thổ một cách bí hiểm.
Theo Sci-News, quá trình lập bản đồ đường bờ biển nơi mặt trăng Titan của Sao Thổ và của Trái Đất đã cho thấy ở Titan, các con sông không hề kết thúc bằng đồng bằng châu thổ.
 |
Cảnh quan ở Titan rất giống Trái Đất, nhưng thiếu đi các đồng bằng châu thổ - Ảnh đồ họa: EARTH.COM
Titan là một trong những thế giới được kỳ vọng có sự sống trong hệ Mặt Trời.
NASA mô tả nó như một bản sao hoàn hảo nhất của Trái Đất, với cảnh quan chập chùng núi, sông, biển...; có mây, gió, mưa... y như địa cầu, mặc dù "nước" bên trong các dòng sông và biển cả nơi đây là methane và ethane lỏng.
Mặt trăng lớn nhất của Sao Thổ này cũng sở hữu một đại dương ngầm, được cho là có nước lỏng và sinh vật sơ khai.
Vì vậy, nghiên cứu cách mà thiên thể này vận hành là điều các nhà khoa học hành tinh từ khắp thế giới chú tâm.
Họ rất quan tâm đến các đồng bằng châu thổ. Trên Trái Đất, địa mạo này lưu giữ hầu hết bằng chứng về lịch sử hành tinh bên trong những lớp trầm tích.
Sử dụng dữ liệu từ tàu vũ trụ Cassini của NASA kết hợp với một mô hình được xây dựng dựa trên các cấu trúc của chính địa cầu, họ nhận thấy trừ hai đồng bằng châu thổ tiềm năng ở gần cực Nam, các con sông khác trên khắp thiên thể hoàn toàn không kết thúc bằng địa mạo này.
Ước tính chỉ có 1,3% sông ở Titan kết thúc ở bờ biển có đồng bằng châu thổ. Ở Trái Đất, tỉ lệ này là 100%.
Phân tích trên tạp chí khoa học Journal of Geophysical Research: Planets, các nhà nghiên cứu cho rằng đặc tính lưu động của các con sông trên Titan khiến chúng có khả năng vận chuyển và lắng đọng trầm tích một cách hoàn hảo.
Ngoài ra, mực nước biển ở đây dâng lên và hạ xuống quá nhanh, khiến các quá trình bồi tụ đáng lẽ giúp hình thành đồng bằng châu thổ bị dàn trải.
“Gió và dòng thủy triều dọc theo bờ biển Titan cũng có thể đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn sự hình thành đồng bằng châu thổ” - các tác giả nói thêm.
Và các "đồng bằng mất tích" không phải là bí ẩn duy nhất được nghiên cứu mới nêu ra.
Phân tích mới dựa trên dữ liệu Cassini về bờ biển Titan đã tiết lộ những hố có nguồn gốc không rõ nằm sâu bên trong các hồ và biển.
Các nhà nghiên cứu cũng tìm thấy những kênh sâu dưới đáy biển, dường như được tạo thành do dòng chảy của sông, nhưng không rõ chúng xuất hiện bằng cách nào.
Loạt phát hiện này chỉ ra Titan có thể không giống Trái Đất nhiều như các nhà khoa học tưởng tượng trước đây.
Bằng cách xoáy vào các khác biệt, họ có thể bổ sung cho bức tranh đa dạng của các thế giới ngoài hành tinh cũng như có chiến lược săn sự sống phù hợp hơn.
