Điện thoại thông minh, máy tính bảng và các thiết bị khác sẽ không còn bị lo ngại gây ra chứng mất trí nhớ ở tuổi già, sau khi nghiên cứu mới phát hiện ra rằng người lớn tuổi sử dụng công nghệ ít suy giảm nhận thức hơn.
Một phân tích về các nghiên cứu xem xét sức khỏe tâm lý ở hơn 400.000 người lớn tuổi cho thấy những người trên 50 tuổi thường xuyên sử dụng thiết bị thông minh có tỷ lệ suy giảm nhận thức thấp hơn những người ít sử dụng.
 |
| Người lớn tuổi thường xuyên sử dụng công nghệ ít có khả năng suy giảm nhận thức hơn |
Hiện không rõ liệu công nghệ có ngăn ngừa được chứng suy giảm hay không, nhưng các nhà khoa học cho biết những phát hiện này đặt nghi vấn về tuyên bố rằng thời gian sử dụng màn hình thúc đẩy “chứng mất trí nhớ kỹ thuật số”.
Tiến sĩ Jared Benge, một nhà tâm lý học thần kinh lâm sàng tại bệnh viện UT Health Austin (Mỹ) cho biết: “Đối với thế hệ đầu tiên tiếp xúc với các công cụ thông minh, việc họ sử dụng chúng có liên quan đến chức năng nhận thức tốt hơn. Đây là thông điệp đầy hy vọng khi chúng ta xét đến những lo ngại về tình trạng thoái hóa não và chứng mất trí nhớ kỹ thuật số”.
Ông Benge và đồng nghiệp, tiến sĩ Michael Scullin - một nhà khoa học thần kinh về nhận thức tại Đại học Baylor ở Texas - đã phân tích 57 nghiên cứu, trong việc sử dụng công nghệ kỹ thuật số được xem xét ở 411.430 người lớn trên toàn thế giới. Độ tuổi trung bình là 69 tuổi và tất cả đều đã được kiểm tra hoặc chẩn đoán về nhận thức.
Các nhà khoa học không tìm thấy bằng chứng nào cho chứng mất trí nhớ kỹ thuật số, một giả thuyết cho rằng việc sử dụng công nghệ suốt đời sẽ dẫn đến suy giảm trí tuệ. Thay vào đó, họ phát hiện ra rằng việc sử dụng máy tính, điện thoại thông minh, Internet giúp khắc phục nguy cơ suy giảm nhận thức.
Cần nhiều nghiên cứu hơn để giải thích những phát hiện này, tuy nhiên một số nhà khoa học tin rằng, chúng là kết quả của một mối quan hệ hai chiều. Tức là, trong trường hợp này, những người có kỹ năng tư duy tốt có nhiều khả năng sử dụng các thiết bị thông minh hơn và ngược lại họ cũng nhận được những lợi ích về nhận thức khi sử dụng công nghệ.
Theo ông Benge, các công cụ kỹ thuật số có thể giúp mọi người tham gia vào các hoạt động phức tạp và thúc đẩy các mối quan hệ, cả hai yếu tố đều tốt cho bộ não đang lão hóa. Ông nói thêm rằng, công nghệ cũng cho phép mọi người sống dễ dàng hơn kể cả nếu nhận thức suy giảm, ví dụ như bằng cách sử dụng GPS để tìm đường hoặc đặt lời nhắc thanh toán hóa đơn hoặc uống thuốc.
Các tác giả bài phân tích cho rằng, ưu và nhược điểm của điện thoại thông minh và các thiết bị khác đối với não bộ lão hóa phụ thuộc vào cách sử dụng chúng.
“Sử dụng các thiết bị thông minh theo cách chúng ta sử dụng TV - thụ động và ít vận động, cả về mặt thể chất lẫn tinh thần - có thể sẽ không có lợi. Nhưng máy tính và điện thoại của chúng ta cũng có thể kích thích tinh thần, mang lại sự kết nối và bù đắp cho các khả năng nhận thức đang suy giảm theo tuổi tác. Cách sử dụng này từ lâu đã được coi là có lợi cho quá trình lão hóa nhận thức”, ông Scullin giải thích.
Giáo sư Peter Etchells, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Khoa học và Xã hội tại Đại học Bath Spa ở Anh, cho biết: “Đây là công trình thực sự hay cho thấy lĩnh vực nghiên cứu đang bắt đầu trưởng thành. Nó đang bắt đầu đặt ra những câu hỏi tiếp theo”.
Ông Sam Gilbert, giáo sư khoa học thần kinh nhận thức tại University College London, tin rằng nghiên cứu cho thấy mối liên hệ giữa việc sử dụng công nghệ và khả năng nhận thức ở tuổi già.
“Lời giải thích cho mối liên hệ này vẫn chưa hoàn toàn rõ ràng: chúng ta không thể chắc chắn liệu việc sử dụng công nghệ có bảo tồn khả năng nhận thức hay không, liệu khả năng nhận thức tốt có dẫn đến việc sử dụng công nghệ thường xuyên hơn hay không, hoặc là sự kết hợp của cả hai.
Tuy nhiên, công trình này thách thức những ý tưởng gây hoang mang về cái gọi là “chứng mất trí nhớ kỹ thuật số” và thay vào đó đề xuất rằng việc sử dụng công nghệ số có thể tốt cho sức khỏe não bộ”.
Tiến sĩ Vincent O’Sullivan, một nhà kinh tế tại Đại học Limerick ở Ireland, cũng hoan nghênh nghiên cứu này. “Quan điểm chung thường là công nghệ đang khiến chúng ta trở nên ngu ngốc hoặc hay quên. Những nhà nghiên cứu này, thông qua phân tích tỉ mỉ một lượng lớn tài liệu học thuật, đã chỉ ra mối liên hệ tích cực giữa sức khỏe nhận thức tốt và việc sử dụng công nghệ.
Khi chúng ta hiểu được cơ chế này, tôi hy vọng chúng ta có thể thiết kế các biện pháp can thiệp cho những người có nguy cơ suy giảm nhận thức”, ông nói.
