Theo bác sĩ CKII Huỳnh Tấn Vũ, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM (Cơ sở 3) kinh giới thường được trồng rộng rãi và có mặt trong hầu hết các gia đình Việt Nam. Trong dân gian, cây kinh giới được dùng làm thuốc chữa cảm mạo, sốt, nhức đầu, viêm họng, nôn mửa, chảy máu cam, kiết lỵ ra máu, băng huyết. Liều dùng thông thường từ 6–12g dưới dạng thuốc sắc hoặc thuốc bột.
Ngoài ra, kinh giới còn được chiết xuất làm tinh dầu, tác dụng dưỡng da, chống lão hóa, giảm đau, chống viêm, chữa cảm. Một số nghiên cứu cho thấy kinh giới có thể giúp trì hoãn thời kỳ mãn kinh, kích thích tiêu hóa và hỗ trợ điều trị các bệnh về đường hô hấp.
Kinh giới là một loại rau gia vị quen thuộc. (Ảnh minh hoạ)
Dưới đây là một số bài thuốc dân gian từ cây kinh giới.
Chữa cảm nóng, say nắng: Giã nhỏ khoảng 50g kinh giới tươi với vài miếng gừng tươi, vắt lấy nước cho uống, phần bã dùng để xoa dọc sống lưng. Hoặc có thể dùng 20g kinh giới khô, sao vàng, sắc với 200ml nước còn 100ml, uống khi còn nóng, sau đó đắp chăn để ra mồ hôi.
Chữa băng huyết ở phụ nữ, chảy máu cam: Dùng 15g kinh giới tuệ sao đen sắc với 200ml nước, còn 100ml, chia uống 2–3 lần trong ngày.
Thuốc cảm: Dùng hoa kinh giới, tía tô, hương nhu, ngải cứu, hoắc hương với lượng bằng nhau, sắc nhiều lần, cô đặc thành cao viên bằng hạt ngô. Khi bị cảm, uống 7–8 viên với nước lá tre. Trẻ nhỏ uống 2–4 viên. Loại thuốc này cũng có thể dùng chữa lỵ (uống với nước sắc cây mơ lông).
Đau nhức mình mẩy, đầu ê ẩm không ra mồ hôi: Sắc 20g kinh giới lấy nước uống nóng, ngày 3 lần.
Trị rôm sảy ở trẻ sơ sinh: Dùng kinh giới tươi nấu nước uống và tắm hàng ngày giúp phòng ngừa mẩn ngứa, rôm sảy, mụn nhọt.
Chữa mụn nhọt, sưng vú: Dùng 12g kinh giới kết hợp với mã đề, kim ngân hoa, bồ công anh, thổ phục linh, ké đầu ngựa, cam thảo nam (mỗi thứ 10g), sắc với 400ml nước còn 100ml, uống 2 lần/ngày.
Chữa mất tiếng, ho: Sử dụng kinh giới, tang diệp, địa cốt bì, tang bạch bì (mỗi thứ 12g), kết hợp với bán hạ chế, tử tô (mỗi thứ 8g) và trần bì 4g, sắc uống 1 lần/ngày.
Hỗ trợ điều trị trĩ: Dùng 12g kinh giới tuệ, ngũ bội tử, hoàng bá, kết hợp với 4g phèn phi, sắc lấy 300ml nước, ngâm hậu môn hàng ngày.
Chữa viêm mũi dị ứng: Hoa kinh giới 8g, bạc hà 8g, hoa húng quế 8g, cây cứt lợn 12g, lá cối xay 12g, sắc lấy nước uống 2 lần/ngày.
Trị đau đầu, chóng mặt do phong khí: Hoa kinh giới tán bột, uống 12g/lần với rượu.
Làm đẹp da: Kinh giới có hàm lượng tinh dầu cao, tính ấm, giúp điều trị các bệnh về da như mẩn ngứa, dị ứng, kích thích tiết mồ hôi, giúp lỗ chân lông khô thoáng.
Công thức xông mặt: Dùng 100g kinh giới, 100g ngải cứu, 100g tía tô, rửa sạch, đun sôi với 500ml nước. Đổ nước ra chậu nhỏ, thêm ít muối và ½ quả chanh vắt nước. Xông mặt 20–30 phút trước khi ngủ hoặc sau khi ngủ dậy. Kiên trì khoảng 1 tuần sẽ giúp cải thiện mụn trứng cá và mụn cám.
Kinh giới là một loại thảo dược có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, trước khi sử dụng kinh giới làm thuốc, người dân nên tham khảo ý kiến bác sĩ để tránh tác dụng phụ không mong muốn.
