Theo bác sĩ Đoàn Dư Mạnh, Phó giám đốc Trung tâm Tim mạch và Đột quỵ, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, đồ ngọt không chỉ là "thủ phạm" gây tăng cân và tiểu đường, mà còn là kẻ thù thầm lặng của thận.
Khi cơ thể tiêu thụ quá nhiều đường, đặc biệt là glucose và fructose, hệ thống chuyển hóa bị rối loạn, dẫn tới béo phì, yếu tố nguy cơ chính của bệnh tiểu đường type 2.
Cả tiểu đường và rối loạn chuyển hóa đều là những nguyên nhân phổ biến gây tổn thương hệ mạch máu, trong đó có mạch máu nuôi dưỡng thận. Khi mạch máu này bị hư hại, nguy cơ suy thận mạn tính sẽ tăng lên đáng kể.
Ăn nhiều đường còn gây ra hàng loạt phản ứng bất lợi cho thận. Đường khiến cơ thể hấp thu nhiều natri hơn tại ruột non, làm tích tụ muối trong máu. Để đào thải phần muối dư thừa, thận phải hoạt động quá tải trong thời gian dài, lâu dần dẫn đến suy yếu chức năng.
Đồ ngọt không chỉ là "thủ phạm" gây tăng cân và tiểu đường, mà còn là kẻ thù thầm lặng của thận. (Ảnh minh hoạ)
Bác sĩ Mạnh cho biết thêm, một cơ chế nguy hiểm khác là việc đường làm giảm sản xuất oxit nitric (NO), hợp chất có vai trò duy trì độ đàn hồi của mạch máu. Khi NO bị ức chế, thành mạch co lại, gây tăng huyết áp, một yếu tố thúc đẩy tiến triển bệnh thận nhanh hơn.
Đặc biệt, fructose là loại đường thường có trong nước ngọt, siro, bánh kẹo có thể làm tăng nồng độ canxi và oxalate trong nước tiểu. Điều này tạo điều kiện hình thành các tinh thể canxi oxalate thành phần chính của sỏi thận. Sỏi có thể gây tắc nghẽn đường tiết niệu và nếu không được phát hiện kịp thời, sẽ tổn thương nghiêm trọng đến chức năng thận.
“Đồ ngọt không xấu nếu dùng ở mức vừa phải, nhưng thói quen tiêu thụ quá nhiều nước ngọt, trà sữa, bánh kẹo, chocolate, hoa quả sấy, nước trái cây đóng chai… khiến thận bị ‘bào mòn’ mỗi ngày mà không hay biết”, bác sĩ cảnh báo.
Để bảo vệ thận, chuyên gia khuyến cáo nên ưu tiên thực phẩm tự nhiên, hạn chế thức ăn và đồ uống chứa đường tinh luyện. Các loại trái cây ít đường như bưởi, cam, chanh, táo, đu đủ… nên được đưa vào khẩu phần ăn hằng ngày.
Đồng thời, duy trì cân nặng hợp lý, kiểm soát đường huyết và huyết áp, tập thể dục thường xuyên, tránh hút thuốc và hạn chế rượu bia là những yếu tố then chốt để duy trì chức năng thận khỏe mạnh.
