Bất cứ người nào có hoạt động tình dục đều có thể nhiễm virus gây u nhú ở người (HPV), ngay cả khi họ chỉ có duy nhất một bạn tình.
HPV là bệnh lây truyền qua đường tình dục rất phổ biến. Bệnh thường gặp nhưng không phải ai cũng hiểu rõ nên vẫn có những quan niệm sai lầm về nó.
HPV là gì?
Theo Giáo sư Nguyễn Trần Hiển, nguyên Chủ tịch Hội Y học Dự phòng Việt Nam, cho đến nay, có hơn 100 chủng HPV được xác định. Tùy vào khả năng gây ung thư hay không, mà người ta chia các chủng HPV ra làm 2 nhóm. Nhóm HPV nguy cơ thấp chỉ gây mụn cóc ở tay chân, mồng gà ở vùng hậu môn, sinh dục, u nhú đường hô hấp hay tăng sản biểu mô khoang miệng. Nhóm HPV nguy cơ cao có khoảng 15 chủng, gây ung thư cổ tử cung và các ung thư khác.
HPV có rất nhiều chủng và không phải loại nào cũng gây ung thư
Vị trí HPV xâm nhập và khu trú đầu tiên là vùng thượng bì, chủ yếu ở lớp biểu mô da và niêm mạc ẩm ướt, nhầy. Tỷ lệ lây truyền HPV giữa nam và nữ qua giao hợp trung bình là 40%.
Những con đường lây truyền của virus HPV
Nhiều người đặt ra câu hỏi "Virus HPV có lây không?" hay "Virus HPV lây qua đường nào?". Xung quanh vấn đề này, bác sĩ chuyên khoa II Huỳnh Thị Hiên - Bác sĩ Sản phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec cho biết, HPV lây lan qua tiếp xúc da kề da. Bạn có thể bị nhiễm virus HPV khi quan hệ tình dục trực tiếp qua đường âm đạo, hậu môn hoặc miệng với người đã nhiễm virus.
Virus HPV lây qua đường nào là phổ biến nhất thì câu trả lời đó là đường âm đạo hoặc hậu môn. HPV có thể lây nhiễm ngay cả khi người truyền bệnh không có bất kỳ dấu hiệu hay triệu chứng nào.
Người có quan hệ tình dục sẽ dễ đối mặt với nguy cơ bị nhiễm HPV hơn khi:
- Quan hệ tình dục quá sớm;
- Vùng da bộ phận sinh dục ngoài có vết trầy xước
- Có nhiều bạn tình;
- Có bạn tình đã từng quan hệ với nhiều người trước đây.
Tất cả những người đã quan hệ tình dục đều có thể bị nhiễm virus HPV, ngay cả khi bạn chỉ làm "chuyện ấy" với một người duy nhất. Đôi khi bạn chỉ phát triển các triệu chứng nhiều năm sau khi bạn quan hệ tình dục với người bị nhiễm bệnh. Điều này gây khó khăn cho việc xác định thời gian mắc bệnh chính xác của một người.
Bên cạnh đó, không cần phải có quan hệ tình dục thực sự mới bị nhiễm virus HPV vì loại virus này có thể lây lan qua tiếp xúc da ở vùng sinh dục.
Vì thế, kể cả các cặp đồng tính, lưỡng tính hay dị tính, bạn vẫn có thể nhiễm virus HPV nếu đối tác đã nhiễm bệnh.
Theo thống kê của Mỹ, một người đàn ông đồng tính hoặc lưỡng tính có nguy cơ bị bệnh ung thư hậu môn cao hơn một người đàn ông có quan hệ với người khác giới lên đến 17 lần. Và mỗi năm ở Mỹ có khoảng 2000 nam giới được chuẩn đoán mắc ung thư thư mới liên quan đến virus HPV.
HPV là vi rút chủ yếu lây qua con đường tình dục
Những hiểu nhầm về HPV
- Chỉ có phụ nữ mới bị nhiễm HPV: Sự thật là cả hai giới đều có thể bị bị nhiễm HPV. Theo Trung tâm Kiểm soát và dự phòng bệnh Mỹ (CDC) phần lớn nam giới và phụ nữ có hoạt động tình dục đều có ít nhất một lần bị nhiễm HPV ở thời điểm nào đó trong đời. Người nào có hoạt động tình dục đều có thể nhiễm HPV, ngay cả khi họ chỉ có duy nhất một bạn tình.
- Những người nhiễm HPV luôn có triệu chứng: Sự thật là phần lớn những người bị nhiễm HPV không có bất cứ triệu chứng nào. Mặc dù có nhiều vấn đề sức khỏe tiềm ẩn liên quan tới virus này như mụn cóc sinh dục và một số loại ung thư nhất định, phần lớn mọi người không bị các vấn đề sức khỏe do nhiễm HPV. Theo CDC, trong 90% các trường hợp nhiễm HPV, hệ miễn dịch của người nhiễm sẽ đẩy lùi virus này trong vòng 2 năm.
- Có các lựa chọn điều trị có hiệu quả cho HPV: Sự thật là các chuyên gia chăm sóc sức khỏe có thể điều trị các tổn thương tiền ung thư và mụn cóc sinh dục do HPV nhưng không có phương pháp điều trị nhằm vào chính loại virus này.
- HPV lây nhiễm qua bồn cầu: Cần lưu ý rằng một người không thể bị nhiễm virus HPV qua bồn cầu; ôm hoặc nắm tay; kém vệ sinh sạch sẽ; ăn hoặc dùng chung chén đũa; bơi cùng nhau trong hồ bơi hay bồn tắm nóng; yếu tố di truyền.
Nguồn tham khảo: Trung tâm Y học Hạt nhân và Ung bướu- BV Bạch Mai; VinMec; Everydayhealth
