Okinawa, hòn đảo thuộc phía Nam Nhật Bản, còn được người ta gọi bằng một cái tên khác: "Vùng đất của những người bất tử".
Sở dĩ như vậy là vì người dân nơi đây sống thọ hơn nhiều nơi khác. Đặc biệt là, có hơn 1.000 người trăm tuổi, biến hòn đảo này thành nơi có tỷ lệ người trăm tuổi cao nhất thế giới.
Sự trường thọ này của người dân Okinawa được cho là gắn liền với một triết lý sống mà rất nhiều người ở đây tin theo: Ikigai, tạm dịch là "lẽ sống".
Trong tiếng Nhật, Iki nghĩa là sống, Gai nghĩa là lý do, và từ Ikigai có nghĩa là "lý do để bạn sống", lý do để bạn thức dậy vào mỗi sáng, cũng là động lực để bạn sống lâu và hạnh phúc hơn.
Hệ tư tưởng này có từ thời Heian (năm 794 tới năm 1185 sau công nguyên), tuy nhiên chỉ trong thập kỷ qua, nó mới thu hút được sự chú ý từ hàng triệu người trên thế giới.
Lý do gì khiến bạn thức giấc mỗi ngày?
Đối với những người tin vào Ikigai, cuộc sống cần có một mục đích để theo đuổi, một tương lai để trông chờ, tin tưởng. Đó là thứ sẽ hướng mình đến những điều tốt đẹp và giúp mình vượt qua những lúc khó khăn.
Đồng thời, chúng ta sẽ sống mỗi ngày một cách bình ổn, với những cố gắng đều đặn và những niềm vui nho nhỏ.
Tất cả những điều này, có thể quy tụ trong một câu hỏi đơn giản: Điều gì khiến bạn thức giấc mỗi ngày?
Một bài TED Talk có liên quan đến Ikigai của nhà báo Dan Buettner chia sẻ: "Tại Mỹ, chúng tôi chia đời sống của người trưởng thành thành hai phần: Đời sống công việc, và đời sống nghỉ hưu. Tuy nhiên, ở Okinawa thậm chí không có khái niệm nghỉ hưu. Thay vào đó, chỉ đơn giản là Ikigai, về cơ bản có nghĩa là lý do khiến bạn thức dậy vào mỗi buổi sáng", đồng thời ông dẫn ra rất nhiều câu chuyện của người dân ở Okinawa:
Có ông lão đánh cá 101 tuổi, thức dậy mỗi sáng để bắt cá cho gia đình ba lần mỗi tuần.
Có người phụ nữ 102 tuổi, thức dậy mỗi sáng để nắm tay đứa chắt gái của mình - cái nắm tay mà bà ví là một bước nhảy đến thiên đường.
Có một võ sư karate 102 tuổi, thức dậy mỗi sáng để tiếp tục được dạy võ.
Chính cảm thức về mục đích, ý nghĩa và động lực sống đã tạo nên nội dung cốt lõi của Ikigai.
Hiển nhiên có nhiều nguyên do khiến một người sống lâu và hạnh phúc, như gien di truyền, chế độ ăn uống luyện tập và ngủ nghỉ. Nhưng có lẽ cuộc sống chỉ trọn vẹn khi chúng ta có cho mình một lẽ sống.
Đan kết với nhau, những giá trị cuộc sống đơn giản này đưa ra đầu mối về thứ cấu thành nên bản chất của Ikigai: Ý thức về mục đích, động lực trong cuộc sống.
Lợi ích của Ikigai
Trong nhiều năm, các nhà khoa học cố gắng tìm ra nguyên do đằng sau một cuộc sống lâu dài, khỏe mạnh.
Trong một nghiên cứu từ 2008 của Đại học Tohoku, các nhà nghiên cứu phân tích dữ liệu từ hơn 50.000 người tham gia, độ tuổi 40-79 và nhận ra rằng những người sống theo Ikigai giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, có tỷ lệ tử vong thấp hơn. 95% những người được hỏi thuận theo Ikigai vẫn sống sau 7 năm kể từ cuộc khảo sát ban đầu, so với 83% những người không sống Ikigai.
Không thể chắc chắn rằng Ikigai có đảm bảo tuổi thọ trong cuộc sống, thông qua nghiên cứu duy nhất này hay không, nhưng những phát hiện cho thấy việc sống có mục đích khuyến khích người ta xây dựng cuộc sống hạnh phúc và năng động.
Tìm kiếm Ikigai bên trong chính bạn
Không có cách dễ dàng nào để tìm kiếm Ikigai của chính bạn, nhưng bạn có thể bắt đầu bằng việc đặt ra cho mình những câu hỏi đơn giản:
- Điều gì làm bạn hạnh phúc?
- Bạn giỏi ở lĩnh vực nào? Bạn đánh giá cao điều gì?
- Điều gì thúc đẩy bạn thức dậy mỗi buổi sáng?
Tìm kiếm Ikigai của chính mình thực sự mất thời gian. Bí mật, chính là tìm hiểu 5 điều cốt lõi của Ikigai, rồi áp dụng vào cuộc sống của mình.
Theo nhà thần kinh học Ken Mogi, người từng xuất bản hơn 30 bài báo về khoa học thần kinh nhận thức, có 5 trụ cột để bạn sống theo Ikigai:
1. Bắt đầu bằng những bước nhỏ
Ngay cả khi có cho mình một mục đích sống lớn lao, bạn vẫn nên bắt đầu từ những việc làm nhỏ nhất, làm chúng từng bước một, đều đặn và kiên nhẫn.
Chẳng hạn, một người nông dân muốn trồng được cả một khu vườn cây ăn trái vẫn phải bắt đầu bằng việc vun xới, cày bừa, chăm bón, tưới tiêu... và chờ đợi.
Chính việc cố gắng đều đặn, từng chút một, mỗi ngày như thế sẽ giúp mình đi được đường dài.
2. Giải phóng bản thân
Khi giải phóng bản thân, bạn có thể buông bỏ những ám ảnh và nhìn thấy những thứ quan trọng với mình trong ánh sáng rõ ràng, tích cực hơn.
Thực hành sự chấp nhận là điều cần thiết với trụ cột này, nhưng tuy nhiên, nó cũng là một trong những nhiệm vụ khó khăn nhất mà chúng ta phải đối mặt trong cuộc sống. Nhưng nếu bạn có thể vượt qua được chướng ngại này và hạnh phúc với việc bạn là ai, đó có thể là một trải nghiệm cực kỳ hữu ích.
3. Hài hòa và bền vững
Bạn sẽ không thể nào đạt được những mục tiêu của mình nếu chỉ mải tranh đấu với những người xung quanh. Tạo dựng và duy trì cộng đồng quanh mình sẽ giúp bạn có một hệ thống hỗ trợ mạnh mẽ, để đưa bạn qua những thời điểm khó khăn nhất trong cuộc sống.
4. Niềm vui từ những điều nhỏ nhặt
Tìm kiếm niềm vui từ những điều nhỏ bé: không khí buổi sáng, một tách cafe, hoặc tia nắng mặt trời... có thể là một phần của những gì thúc đẩy bạn tỉnh dậy vào mỗi sáng.
5. Ở đây, và bây giờ
Trụ cột này có lẽ là sâu sắc nhất. Để có mặt ở đây, bây giờ, điều quan trọng chính là tập trung vào hiện tại và không phán xét mỗi ngày.
Nhiều đô vật sumo xác nhận rằng việc "ở đây, bây giờ" là hoàn toàn cần thiết cho việc chuẩn bị và chiến đấu trong mỗi trận đấu. Họ cho rằng đắm mình vào hiện tại sẽ giúp duy trì trạng thái tinh thần cho một phần biểu diễn đạt kết quả tối ưu.
(CNBC)
