Vụ ‘thụt ngân sách’ 3,8 triệu USD: Vì sao cấp trên được đề nghị án nhẹ hơn cấp dưới?

Ngày 23-11, TAND TP Hà Nội tiếp tục xét xử vụ sai phạm trong việc mua, sản xuất thuốc phòng chống dịch cúm A/H5N1 xảy ra tại Công ty CP Dược phẩm Cửu Long và Bộ Y tế.

Kết thúc phần tranh luận, HĐXX cho các bị cáo nói lời sau cùng trước khi vào nghị án và tuyên án vào sáng ngày mai, 24-11.

Các bị cáo tại phiên xử ngày 21-11. Ảnh: UYÊN TRANG

‘Rất đau xót, day dứt’

Cựu thứ trưởng Bộ Y tế Cao Minh Quang vắng mặt vì lý do sức khỏe. Tuy nhiên, bị cáo đã có đơn gửi tòa với mong muốn xin giảm nhẹ mức án.

Bị cáo Nguyễn Việt Hùng (cựu cục phó Cục Quản lý Dược) cho biết đã có nhiều năm cống hiến cho ngành y, luôn thể hiện mình là một cán bộ mẫn cán, có trách nhiệm. Phải đứng trước tòa ngày hôm nay, bị cáo thấy rất đau xót, mong được xem xét hoàn cảnh phạm tội để cho hưởng mức án nhẹ.

Bị cáo Nguyễn Nam Liên (cựu vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính) nói rằng đã nhận thức được sai sót của bản thân, sẵn sàng chấp nhận những hình phạt mà tòa tuyên. Tuy vậy, bị cáo cũng mong HĐXX xem xét quá trình hơn 30 năm công tác tại Bộ Y tế, luôn cố gắng hoàn thành mọi công việc được giao phó. “Chỉ vì một sơ suất rất nhỏ mà bị tù tội, bị cáo rất đau xót, day dứt" – cựu vụ trưởng nói.

Tương tự, các bị cáo còn lại đều thừa nhận hành vi phạm tội, tha thiết muốn HĐXX đánh giá toàn diện vụ án, cân nhắc đến hoàn cảnh, mức độ phạm tội để có hình phạt nhẹ nhất có thể.

Trong đó, bị cáo Lương Văn Hóa (cựu tổng giám đốc Công ty Dược Cửu Long) trình bày bản thân bị nhiễm chất độc da cam nên mang trong người nhiều bệnh, mẹ già 90 tuổi, sức khỏe không có nhiều nên mong được tạo điều kiện.

"Bị cáo muốn gửi lời xin lỗi tới các bị cáo bên Bộ Y tế, vì bất cẩn của bản thân mà khiến họ bị liên lụy, phải ra tòa ngày hôm nay", ông Hóa nói.

Đại diện VKS tại phiên tòa. Ảnh: UYÊN TRANG

Vì sao cấp cao hơn nhưng lại được đề nghị án nhẹ hơn?

Trước đó, trong phần tranh luận, một nội dung được luật sư và đại diện VKS dành nhiều thời gian để đối đáp liên quan đến mức án đề nghị đối với hai bị cáo Nguyễn Việt Hùng và Cao Minh Quang.

Cả hai bị VKS đề nghị tuyên phạm tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, ông Hùng 30-36 tháng tù, ông Quang 30-36 tháng tù nhưng cho hưởng án treo.

Theo luật sư, “dù không có ý so sánh hình phạt” nhưng ông thấy “chưa thực sự hợp lý”, vì ông Quang là cấp trên, lẽ ra trách nhiệm phải cao hơn cấp dưới là ông Hùng.

Hơn thế, bản cáo trạng thể hiện ông Quang khai rằng không chỉ đạo việc kiểm tra liên quan đến số tiền giảm giá hơn 3,8 triệu USD vì nghĩ rằng thẩm quyền là của người khác. Thế nhưng, VKS vẫn cáo buộc ông Hùng được chỉ đạo nhưng không thực hiện kiểm tra.

Luật sư cho rằng sự quy kết này là “không công bằng” đối với thân chủ, tha thiết đề nghị VKS, HĐXX rút phần nội dung cáo buộc đã nêu.

Đối đáp, đại diện VKS phân tích ông Hùng là trưởng đoàn kiểm tra liên ngành, có trách nhiệm quán xuyến, bao quát, nắm được nguyên tắc, quy trình và kết quả kiểm tra. Tuy nhiên, cuộc kiểm tra hoàn toàn không rà soát các điều khoản về giảm giá, do đó đã báo cáo sai.

Khi có đề nghị kiểm tra lại khoản tiền hơn 3,8 triệu USD, ông Quang giao trách nhiệm xử lý cho ông Hùng, nhưng ông Hùng không thực hiện. “Tại sao là cấp tham mưu lại không đề xuất cấp trên biện pháp xử lý? Nếu bị cáo đề xuất mà cấp trên nói không cần, thì đó mới gọi là tròn trách nhiệm", kiểm sát viên nói.

Đối với ông Quang, đại diện VKS đánh giá tuy là người ký quyết định thành lập đoàn kiểm tra nhưng trách nhiệm chính thuộc về ông Hùng vì không làm tròn trách nhiệm nhưng về vẫn báo cáo đã hoàn thành.

"Bị cáo Hùng không làm tròn ở cả hai vai trò, trưởng đoàn kiểm tra và thực hiện chỉ đạo của thứ trưởng Quang, vì thế phải chịu trách nhiệm cao hơn bị cáo Quang ", kiểm sát viên nhấn mạnh.