Tháng 5/2022, thiên văn thế giới đón chào nhiều sự kiện kỳ thú, đặc biệt tại Việt Nam cũng có thể chiêm ngưỡng những hiện tượng thiên văn thú vị này.
Theo Hội Thiên văn Hà Nội HAS, theo lịch sự kiện thiên văn tháng 5/2021 sẽ ghi nhận 5 hiện tượng kỳ thú nhưng trong đó nguyệt thực toàn phần không quan sát được tại Việt Nam.
Ngày 1 tháng 5 – Trăng mới;
Ngày 6, 7 tháng 5 – Mưa sao băng Eta Aquarid;
Ngày 16 tháng 5 – Trăng tròn;
Ngày 16 tháng 5 – Nguyệt thực toàn phần;
Ngày 30 tháng 5 – Trăng mới.
Trăng mới vào ngày 1 tháng 5
Hiệ tượng thiên văn thú vị này đã xảy ra vào tối qua (1/5). Mặt trăng sẽ ở cùng phía mặt trời khi nhìn từ trái đất và sẽ không thể quan sát được trên bầu trời đêm. Pha này xảy ra lúc 3h30 (giờ Việt Nam). Đây sẽ là khoảng thời gian tuyệt nhất trong tháng để quan sát những thiên thể mờ như thiên hà và các cụm sao vì chúng sẽ không bị ảnh hưởng bởi ánh trăng.
Mưa sao băng Eta Aquarid vào ngày 6, 7 tháng 5
Mưa sao băng Eta Aquarid là một mưa sao băng trên mức trung bình, đạt tới 60 sao băng một giờ ở cực điểm. Hầu hết sao băng sẽ quan sát được ở Nam bán cầu. Ở Bắc bán cầu, tần suất chỉ đạt khoảng 30 sao băng mỗi giờ.
Mưa sao băng Eta Aquarids được hình thành từ những hạt bụi của sao chổi Halley – thiên thể được biết đến và quan sát từ thời cổ đại. Mưa sao băng Eta Aquarids thường xảy ra hàng năm từ ngày 29/4 đến 28/5, cực điểm của năm nay vào đêm ngày 6/5, rạng sáng này 7/5.
Tại Việt Nam, ngay từ đêm nay (2/5) những người yêu thiên văn đã có thể quan sát mưa sao băng Eta Aquarids nhưng với mật độ chưa ở mức cực đại.
Đến ngày 6 - 7/5, số lượng mưa sao băng Eta Aquarids có thể quan sát ở Việt Nam sẽ đạt gần mức cực đại 50 vệt/giờ.
Một sao băng Eta Aquarid trên bầu trời tháng 5. Tác giả: Mike Taylor
Để quan sát được mưa sao băng Eta Aquarids, những gì bạn cần là một địa điểm tối, thoáng đãng từ sau lúc nửa đêm. Bởi ánh sáng của trăng gần tròn sẽ che lấp hầu như tất cả sao băng, ngoại trừ những vệt sao băng sáng nhất. Nhưng nếu kiên nhẫn, bạn vẫn có thể sẽ nhìn được một vài vệt sao băng đẹp.
Ngày 16 tháng 5 – Trăng tròn
Mặt Trăng sẽ nằm đối diện với Mặt Trời khi quan sát từ Trái Đất và phần hướng về Trái Đất của Mặt Trăng sẽ được chiếu sáng toàn bộ. Pha này xảy ra lúc 11:15 (giờ Việt Nam).
Lần trăng tròn này được những bộ tộc châu Mỹ bản địa thời xưa gọi là Trăng Hoa (Full Flower Moon) bởi vì đây là khoảng thời gian những bông hoa mùa xuân xuất hiện nhiều nhất. Lần trăng này cũng được biết đến là Trăng Trồng ngô (Corn Planting Moon) và Trăng Sữa (Milk Moon).
Ngày 16 tháng 5 – Nguyệt thực toàn phần
Nguyệt thực toàn phần xảy ra khi Mặt Trăng hoàn toàn đi qua vùng bóng tối của Trái Đất. Với loại nguyệt thực này, Mặt Trăng sẽ trở nên tối dần sau đó chuyển sang màu gỉ sắt hoặc màu đỏ của máu.
Lần nguyệt thực này có thể quan sát toàn bộ khu vực Bắc Mỹ, Greenland, Đại Tây Dương, vài phần thuộc Bắc Âu và Tây Phi.
Đáng tiếc hiện tượng thú vị này không quan sát được tại Việt Nam.
Nguyệt thực toàn phần. Ảnh: Hoàng Quốc Phương (HAS)
Ngày 30 tháng 5 – Trăng mới
Mặt Trăng sẽ ở cùng phía Mặt Trời khi nhìn từ Trái Đất và sẽ không thể quan sát được trên bầu trời đêm. Pha này xảy ra lúc 18:32 (giờ Việt Nam).
Đây sẽ là khoảng thời gian tuyệt nhất trong tháng để quan sát những thiên thể mờ như thiên hà và các cụm sao chúng sẽ không bị ảnh hưởng bởi ánh trăng.
(Tham khảo tại Hội thiên văn nghiệp dư Hà Nội – HAS)
