Vì sao vẫn khó mua điện trực tiếp không qua EVN?

Bà Virginia Foote, Phó Chủ tịch AmCham Hà Nội, Thành viên Ban Lãnh đạo Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam và Thành viên Ban Lãnh đạo Nhóm Công tác Điện và Năng lượng, nhấn mạnh rằng Nhóm công tác đại diện cho 14 Hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam, hoàn toàn ủng hộ việc tăng công suất điện mặt trời, không chỉ phục vụ nhu cầu tự sản xuất, tự tiêu thụ mà còn có thể phục vụ cho khách hàng sử dụng điện lớn tham gia vào cơ chế DPPA (Cơ chế mua bán điện trực tiếp).

Các giải pháp ngắn hạn như vậy là cần thiết để bổ sung công suất nguồn điện nằm gần phụ tải và giảm tình trạng quá tải lưới điện.

Trong quá trình tham vấn với Bộ Công Thương và Chính phủ khi xây dựng dự thảo nghị định về cơ chế DPPA, "chúng tôi đã bày tỏ quan điểm ủng hộ việc ban hành sớm Nghị định và nhấn mạnh sự cần thiết của việc tiếp tục hợp tác giữa doanh nghiệp và cơ quan quản lý trong quá trình thực thi Nghị định để có cơ chế kịp thời giải quyết các vấn đề phát sinh" - bà nhấn mạnh.

Tháng 3 vừa qua, Chính phủ đã ban hành Nghị định 57 năm 2025 quy định cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa đơn vị phát điện năng lượng tái tạo và khách hàng sử dụng điện lớn, thay thế Nghị định 80 năm 2024 trước đó.

Tuy vậy, ông Hong Sun, Chủ tịch Danh dự Hiệp hội Doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam (KoCham), cho biết một số doanh nghiệp lớn của Hàn Quốc có nhu cầu về nguồn năng lượng xanh đã đăng ký hợp đồng, song đến nay chưa thể mua điện trực tiếp được do chưa có nhà sản xuất điện tái tạo lớn nào đáp ứng được yêu cầu.

Ông Stuart Livesey, Tổng giám đốc Copenhagen Offshore Partners (COP), nhấn mạnh bên cạnh việc chuẩn bị nền tảng cho các dự án điện, Việt Nam cũng cần phải thông qua những cơ chế hợp lý để đảm bảo các nhà sản xuất điện có thể tạo ra lợi nhuận từ hoạt động của mình.

Một trong những quy định quan trọng để phục vụ cho mục đích này chính là cơ chế mua bán điện trực tiếp. Theo cơ chế này, hoạt động mua bán điện trực tiếp theo hợp đồng giữa nhà sản xuất điện tái tạo và doanh nghiệp tiêu thụ thông qua đường dây riêng đã được quy định rõ ràng, nâng cao niềm tin kinh doanh cho các nhà sản xuất điện.

Tuy nhiên, việc mua bán điện gián tiếp thông qua đường dây của EVN khi nhà sản xuất và người tiêu thụ nằm cách xa nhau vẫn còn tồn tại nhiều vấn đề khiến cả người mua và người bán điện băn khoăn.

Do vậy, các nhà sản xuất khi muốn bán điện gián tiếp cho người tiêu thụ thông qua đường dây của EVN phải ký hợp đồng mua bán điện với doanh nghiệp này.