Theo báo cáo về kinh tế Việt Nam quý I/2025 từ Bộ phận Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu của ngân hàng UOB (Singapore), GDP thực tế của Việt Nam trong quý IV/2024 đã tăng 7,55% so với cùng kỳ năm trước, nối dài đà tăng từ mức 7,43% đã được điều chỉnh trong quý III/2024 và vượt xa kỳ vọng của thị trường.
Việt Nam đã kết thức năm 2024 với GDP tăng 7,09%. Con số này cao hơn đáng kể với mức 5,1% của năm 2023, vượt qua mức dự báo chung là 6,7% và mục tiêu chính thức là 6,5%. Đây là mức tăng trưởng cao nhất kể từ đợt phục hồi sau đại dịch COVID-19 vào năm 2022 (8,1%).
Theo báo cáo, cả lĩnh vực sản xuất và dịch vụ đều là động lực chính của tăng trưởng trong quý IV/2024. Trong khi đó, hoạt động ngoại thương vẫn duy trì tốc độ mạnh mẽ trong hầu hết cả năm.
UOB nhận định, việc tăng doanh số ngành bán dẫn kể từ giữa năm 2023 cũng góp phần thúc đẩy xuất khẩu. Cụ thể, hoạt động xuất khẩu đã tăng trưởng trong tháng thứ 10 của năm 2024, ghi nhận mức tăng cả năm là 14% và đảo ngược mức suy giảm 4,6% của năm 2023.
Nhập khẩu tăng 16,1% trong năm 2024, giúp Việt Nam đạt thặng dư thương mại lớn thứ hai với khoảng 23,9 tỷ USD, sau mức kỷ lục 28,4 tỷ USD vào năm 2023. Đây là năm thứ 9 liên tiếp Việt Nam ghi nhận thặng dư thương mại hàng năm. Điều này chính là yếu tố quan trọng giúp ổn định tỷ giá VND.
Các chuyên gia của UOB cho rằng sự phụ thuộc lớn của Việt Nam vào thương mại quốc tế thể hiện rõ qua những biến động mạnh của tăng trưởng kinh tế trong giai đoạn 2023 - 2024. Cụ thể, sự sụt giảm xuất khẩu năm 2023 đã kéo tăng trưởng GDP chậm lại đáng kể, trong khi đà bứt phá của xuất khẩu năm 2024 giúp nền kinh tế đạt kết quả tốt nhất kể từ năm 2022.
Dự báo của ngân hàng UOB về kinh tế Việt Nam. (Nguồn: UOB).
Báo cáo nêu rõ, bản chất nền kinh tế có độ mở cao của Việt Nam được thể hiện qua giá trị xuất khẩu chiếm khoảng 90% GDP vào năm 2024 – mức cao thứ hai trong ASEAN, chỉ sau Singapore (174%) và cao hơn Malaysia (69%) ở vị trí thứ ba.
Tuy nhiên, mức độ mở cao này cũng đồng nghĩa với việc Việt Nam dễ bị tổn thương trước những gián đoạn và xung đột trong thương mại quốc tế, đặc biệt trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump tập trung các biện pháp giải quyết vấn đề mất cân bằng thương mại. Hiện tại, thâm hụt thương mại của Mỹ với Việt Nam đã tăng gần gấp 4 lần kể từ năm 2016, lên 124 tỷ USD vào năm 2024.
Nhìn chung, thâm hụt thương mại của Mỹ với ASEAN cũng đã tăng gần gấp ba lần, lên 228 tỷ USD trong cùng giai đoạn, do tăng trưởng thương mại toàn cầu và sự dịch chuyển chuỗi cung ứng diễn ra nhanh chóng nhằm ứng phó với các biện pháp hạn chế thương mại được áp dụng trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Trump.
Bình luận về mục tiêu tăng trưởng năm nay ít nhất 8% và hai con số trong giai đoạn 2026 - 2030 của Quốc hội, các chuyên gia UOB đánh giá vẫn khả thi nhưng chỉ với xuất khẩu và sản xuất sẽ không đủ. UOB cho rằng Việt Nam cần tăng cường đầu tư vốn, đặc biệt từ khu vực đầu tư công, không chỉ để mở rộng tăng trưởng mà còn để giảm thiểu tác động tiêu cực nếu thương mại gặp suy thoái.
Tỷ lệ đầu tư vốn của Việt Nam đã duy trì quanh mức 30% GDP trong ít nhất một thập kỷ qua. Trong khi đó, con số này của Trung Quốc vẫn luôn duy trì trên 40% GDP trong cùng giai đoạn.
Theo nhận định của các chuyên gia, điều này cho thấy Việt Nam đang đầu tư ở mức thấp hơn so với nước láng giềng lớn, và rõ ràng có cơ sở để đẩy mạnh đầu tư công, nhất là khi Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng hai con số trong tương lai.
Với những yếu tố đó, nhóm chuyên gia từ ngân hàng Singapore duy trì quan điểm lạc quan nhưng thận trọng về triển vọng của Việt Nam.
"Chúng tôi giữ nguyên dự báo tăng trưởng GDP cả năm 2025 ở mức 7%, với giả định GDP quý I đạt 7,1%. Đến năm 2026, tốc độ tăng trưởng dự kiến sẽ tăng lên 7,4%, nhờ vào các biện pháp cải thiện hiệu quả của Chính phủ", các chuyên gia UOB nêu quan điểm.
