Điều 18 Dự thảo Nghị định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đã đề xuất các trường hợp được miễn tiền sử dụng đất khi được cơ quan Nhà nước giao đất, chuyển mục đích sử dụng đất, công nhận quyền sử dụng đất (hay còn gọi là được cấp Sổ đỏ) gồm:
- Thương binh/bệnh binh không có khả năng lao động, hộ gia đình liệt sỹ không còn lao động chính được hưởng chính sách nhà ở, đất ở.
Hiện nay, theo khoản 1 Điều 11 Nghị định 45/2014/NĐ-CP, trường hợp này đang chỉ chung là người có công với cách mạng thuộc đối tượng được miễn tiền sử dụng đất. Như vậy, Dự thảo đã xác định rõ đối tượng được hưởng chính sách miễn tiền sử dụng đất cho trường hợp này.
- Người sử dụng đất thuộc một trong các đối tượng: Người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số sống ở các địa bàn kinh tế, xã hội đặc biệt khó khăn hoặc nơi biên giới, hải đảo (giữ nguyên như quy định hiện nay).
- Cho phần đất ở mà người phải di dời khi Nhà nước thu hồi đất do có nguy cơ đe dọa tính mạng con người hoặc do nguyên nhân từ thiên tai (đề xuất mới).
- Giao đất ở cho hộ gia đình, cá nhân phải di chuyển chỗ ở do có nguy cơ đe dọa tính mạng con người khi Nhà nước thu hồi đất gắn liền với nhà ở mà không đủ điều kiện để bồi thường và không có chỗ ở nào khác trong xã, phường, thị trấn của nơi có đất bị thu hồi (đề xuất mới).
Như vậy, theo quy định hiện nay tại khoản 1 Điều 11 Nghị định 45/2014/NĐ-CP, việc miễn sử dụng đất đã sửa đổi 1 trường hợp và đề xuất thêm 2 trường hợp. Đồng thời, Dự thảo cũng bãi bỏ trường hợp sử dụng đất để xây dựng nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật về nhà ở; nhà ở cho người phải di dời do thiên tai.
Bên cạnh đó, Dự thảo đề xuất miễn tiền sử dụng đất với đất ở trong hạn mức giao đất ở với người có công với cách mạng thuộc diện được miễn tiền sử dụng đất, bao gồm: Giao đất, chuyển mục đích sử dụng đất, cấp Sổ đỏ cho người đang sử dụng đất.
Giống với quy định hiện nay, Dự thảo vẫn giữ nguyên quy định miễn tiền sử dụng đất trong hạn mức giao đất ở khi cấp Sổ đỏ lần đầu cho đất do chuyển mục đích sử dụng từ đất không phải đất ở sang đất ở do tách hộ của hộ đồng bào dân tộc thiểu số, họ nghèo ở nơi có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc và miền núi.
Các trường hợp khác sẽ bộ Bộ trưởng Bộ Tài chính trình trên cơ sở đề xuất của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh theo khoản 2 Điều 157 Luật Đất đai số 31/2024/QH15.
Ngoài ra, theo dự thảo mới, các trường hợp dưới đây sẽ không được quy định về việc miễn tiền sử dụng đất:
- Diện tích đất được giao trong hạn mức cho hộ dân làng chài, sống trên sông nước, đầm phá di chuyển đến định cư tại các khu, điểm tái định cư theo kế hoạch, quy hoạch và dự án đã được phê duyệt.
- Phần diện tích đất được giao trong hạn mức đất ở để bố trí tái định cư hoặc giao cho cá nhân, hộ gia đình trong cụm, tuyến dân cư vùng ngập lũ theo dự án đã được phê duyệt.
