Điều kiện rút bảo hiểm xã hội (BHXH) một lần theo Luật BHXH 2024
Theo luật Bảo hiểm xã hội 2014 và Nghị quyết 93/2015 của Quốc hội, người lao động nếu sau 12 tháng nghỉ việc và chưa đủ 20 năm đóng Bảo hiểm xã hội đều được phép rút Bảo hiểm xã hội một lần nếu có yêu cầu.
Tuy nhiên Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi năm 2024 sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 có một số thay đổi, phân nhóm đối tượng rõ ràng.
Theo đó, chỉ những người đã tham gia Bảo hiểm xã hội trước 1/7/2025 mới giữ nguyên chế độ này.
Đối với những trường hợp: Người bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 01/7/2025, sau 12 tháng nghỉ việc, không tiếp tục tham gia BHXH và có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm sẽ không được rút BHXH một lần như trước.
Chỉ có những trường hợp dưới đây vẫn được giải quyết khi có yêu cầu rút BHXH một lần, bao gồm:
Đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 15 năm đóng BHXH.
Ra nước ngoài để định cư.
Người đang mắc một trong những bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS.
Bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên hoặc là người khuyết tật đặc biệt nặng.
Người lao động có thời gian đóng BHXH trước ngày 01/7/2025, sau 12 tháng không thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc và cũng không tham gia BHXH tự nguyện, với thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm.
Lực lượng vũ trang khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc không thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc và cũng không tham gia BHXH tự nguyện, không đủ điều kiện hưởng lương hưu.
Người lao động mới tham gia BHXH vẫn được rút BHXH một lần trong một số trường hợp đặc biệt, như: đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 15 năm đóng BHXH; ra nước ngoài định cư; mắc bệnh hiểm nghèo hoặc bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.
Giảm điều kiện về số năm đóng Bảo hiểm xã hội tối thiểu để hưởng lương hưu
Luật Bảo hiểm xã hội 2024 chính thức hạ mức yêu cầu từ 20 năm đóng Bảo hiểm xã hội xuống còn 15 năm để hưởng lương hưu.
Điều chỉnh này mở ra cơ hội cho nhiều người lao động lớn tuổi được hưởng lương hưu dù thời gian đóng ngắn hơn, đồng thời thu hẹp thêm đối tượng được rút Bảo hiểm xã hội một lần.
Cách tính hưởng bảo hiểm xã hội một lần
Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần được tính theo số năm đã đóng và căn cứ đóng bảo hiểm xã hội nhưng không bao gồm số tiền ngân sách nhà nước hỗ trợ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, cứ mỗi năm được tính như sau:
Bằng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội đối với năm đóng trước năm 2014.
Trường hợp có thời gian đóng bảo hiểm xã hội trước và sau năm 2014 mà thời gian đóng trước năm 2014 có tháng lẻ thì những tháng lẻ đó được chuyển sang giai đoạn đóng bảo hiểm xã hội từ năm 2014 trở đi để tính mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần;
Bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội đối với năm đóng từ năm 2014 trở đi;
Trường hợp thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ một năm thì mức hưởng bằng số tiền đã đóng nhưng không quá 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.
Hồ sơ rút BHXH một lần gồm những gì?
Theo luật BHXH 2014 (hiện còn hiệu lực đến hết ngày 30/6/2025), hồ sơ rút BHXH 1 lần gồm sổ BHXH bản chính và đơn đề nghị hưởng BHXH 1 lần theo mẫu 14-HSB.
Một số trường hợp đặc thù phải bổ sung giấy tờ, đơn cử như định cư nước ngoài thì nộp bản sao giấy xác nhận thôi quốc tịch hoặc bản dịch công chứng hộ chiếu, thị thực định cư; mắc bệnh hiểm nghèo thì nộp trích sao hồ sơ bệnh án hoặc biên bản giám định y khoa tương ứng...
Sang luật BHXH 2024 (sửa đổi), thành phần hồ sơ này gần như không thay đổi. Người lao động vẫn phải nộp sổ BHXH, đơn đề nghị, kèm giấy tờ chứng minh nếu thuộc diện đặc biệt.
Có 3 phương thức bao gồm: nộp trực tiếp, gửi qua bưu điện hoặc nộp trực tuyến trên Cổng dịch vụ công BHXH Việt Nam (với điều kiện đã có tài khoản và chuyển đổi hồ sơ điện tử đầy đủ).
H.Linh (TH)
