Ngày 20/6, TAND Cấp cao tại Hà Nội sẽ mở phiên toà phúc thẩm, xem xét đơn kháng cáo của ông Nguyễn Đức Chung (cựu Chủ tịch UBND TP Hà Nội) trong vụ án mua bán chế phẩm Redoxy-3C xử lý ô nhiễm nước sông hồ.
Ngoài đơn kháng cáo cho rằng, bản án sơ thẩm tuyên mình phạm tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” là không đúng, ông Nguyễn Đức Chung cũng đã gửi nội dung giải trình hơn 100 trang từ trại giam tới tòa án cấp cao.
Tại nội dung giải trình nêu trên, cựu Chủ tịch Hà Nội cho rằng, trên cơ sở đối chiếu các nội dung nêu tại bản kết luận điều tra, bản cáo trạng, bản án sơ thẩm với Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 và sự thật diễn ra trong việc mua bán chế phẩm Redoxy-3C của Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội cũng như nội dung các việc làm của ông đối chiếu với quy định của pháp luật, quy chế của UBND TP thì thấy quá trình điều tra, truy tố và xét xử, cơ quan tố tụng đã suy diễn một cách vô căn cứ, từ đó tuyên án oan sai đối với ông.
Cựu Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung.
Ông Chung quả quyết không thiệt hại
Cụ thể, ông Chung giải thích trong đơn, các cơ quan tố tụng đã không phân biệt rõ được Công ty Thoát nước Hà Nội chỉ có thể đàm phán, mua Redoxy-3C trực tiếp từ Công ty Watch Water (Đức) đem về bán lại, thu lợi nhuận như các doanh nghiệp khác mà công ty này không thể đàm phán trực tiếp trong trường hợp UBND TP giao đứng ra làm thủ tục lựa chọn các nhà thầu bán Redoxy-3C cho thành phố xử lý nước ô nhiễm.
Theo ông Chung, trường hợp này, đơn vị có chế phẩm Redoxy-3C muốn bán phải có đủ tư cách hợp lệ, được quy định tại Khoản 1 Điều 5 Luật đấu thầu 2013. Họ phải làm hồ sơ dự thầu, nếu trúng thầu mới được bán.
Ông giải thích thêm, việc mua để kinh doanh là Công ty Thoát nước Hà Nội tự dùng vốn đang có ở công ty để đàm phán, "thuận mua vừa bán" rồi nhập khẩu về xây dựng giá, bán ra thị trường. Còn mua để xử lý ô nhiễm nước hồ bằng tiền ngân sách của UBND TP, chính là trường hợp mua được quy định tại Điểm đ Khoản 1 Luật đấu thầu 2013, mà cơ quan tố tụng đã nêu trong kết luận điều tra, cáo trạng và bản án.
Ông cho biết, toàn bộ việc mua Redoxy-3C được điều chỉnh bởi các quy định của Luật đấu thầu 2013. Hoàn toàn không phải là hoạt động mua bán kinh doanh theo Luật kinh doanh và nó không chịu sự điều chỉnh của Luật quản lý sử dụng vốn của Nhà nước đầu tư vào sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp 2014.
Vì vậy, ông Nguyễn Đức Chung cho rằng, các cơ quan tiến hành tố tụng trong vụ án cáo buộc ông dùng lời nói chỉ đạo mua Redoxy-3C thông qua "công ty gia đình" không bằng văn bản để buộc tội ông là hoàn toàn trái với các quy định của Luật tổ chức chính quyền địa phương; Luật công chức, viên chức và Quy chế làm việc của UBND TP. Bởi, nguyên tắc bất di bất dịch là chỉ sau khi có ý kiến chỉ đạo trực tiếp, phải có văn bản chỉ đạo hoặc thông báo ý kiến chỉ đạo thì Công ty Thoát nước Hà Nội và các cá nhân có nhiệm vụ mua Redoxy-3C mới có căn cứ thực hiện.
Tại đơn giải trình, cựu Chủ tịch Hà Nội cho rằng, để dẫn đến sai phạm có hệ thống như vậy là do các đơn vị liên ngành liên quan cùng bị can Võ Tiến Hùng đã thực hiện mua chế phẩm Redoxy-3C không theo bất cứ trình tự thủ tục nào quy định trong Luật đấu thầu 2013, Nghị định 130/2013 ngày 16/10/2013 và Nghị định 63/2014 ngày 26/6/2014 của Chính phủ. Ngay cả 9 quận, huyện của Hà Nội cũng sai, vì họ không thực hiện bất cứ một công việc nào.
“Tóm lại cá nhân tôi cho rằng Công ty Thoát nước Hà Nội, Sở Tài chính và Phó Chủ tịch, các UBND của 9 quận, huyện có sai trong việc thực hiện trình tự mua Redoxy-3C. Nhưng việc mua này hoàn toàn không có thiệt hại cho UBND TP và cả 9 quận, huyện, thậm chí còn đem lại lợi nhuận”, ông Nguyễn Đức Chung khẳng định trong đơn giải trình.
Tháng 12/2021, TAND TP Hà Nội tuyên phạt ông Nguyễn Đức Chung 8 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ". Tổng hợp với hình phạt bản án trước đó, ông Chung lĩnh 13 năm tù.
Cùng tội danh, bị cáo Võ Tiến Hùng (cựu TGĐ Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội) 4 năm tù; bị cáo Nguyễn Trường Giang (GĐ Công ty Arktic) lĩnh 4 năm 6 tháng tù.
Về dân sự, tòa buộc ông Chung cùng hai đồng phạm bồi thường, khắc phục hậu quả số tiền thiệt hại hơn 36 tỷ đồng cho nguyên đơn dân sự là Công ty Thoát nước Hà Nội.
Theo bản án sơ thẩm, năm 2016, UBND TP Hà Nội chỉ đạo các đơn vị liên quan triển khai thực hiện công tác xử lý, cải tạo, khắc phục ô nhiễm nước các sông, hồ trên địa bàn thành phố bằng cách tìm kiếm các công nghệ tiên tiến phù hợp để xử lý ô nhiễm nước.
Bị cáo Chung với chức năng, nhiệm vụ là Chủ tịch UBND TP đã lựa chọn công nghệ xử lý nước ô nhiễm của Công ty Watch Water (Cộng hòa Liên bang Đức) tổ chức đoàn tham quan, thử nghiệm, đặt hàng sản xuất ra chế phẩm Redoxy-3C để sử dụng vào việc xử lý ô nhiễm nước tại thành phố.
Sau đó, ông Chung chỉ đạo Võ Tiến Hùng mua chế phẩm Redoxy-3C, thông qua Công ty Arktic. Theo HĐXX, Arktic là công ty gia đình của bị cáo Chung, với động cơ vụ lợi, ông này gây thiệt hại nghiêm trọng đến tài sản của Nhà nước, với tổng giá trị hơn 36 tỷ đồng.
Sau bản án, ngoài ông Chung còn bị cáo Nguyễn Trường Giang kháng cáo, xin giảm nhẹ án phạt. Riêng Võ Tiến Hùng ban đầu có đơn xin giảm án nhưng sau đó rút đơn.