Ngày 19/8, UBND TPHCM đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ xin ý kiến hướng dẫn việc tính nghĩa vụ tài chính về đất đai đối với các hồ sơ sau ngày Luật đất đai 2024 có hiệu lực thi hành đến khi ban hành bảng giá đất điều chỉnh theo quy định tại khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai 2024.
Theo UBND TPHCM, tại khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai đai 2024 quy định, bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành theo quy định của Luật Đất đai 2024 được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31/12/2025. Trường hợp cần thiết, UBND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh bảng giá đất theo quy định của luật này cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại địa phương.
Trước ngày 1/8, bảng giá đất trên địa bàn TPHCM được ban hành và áp dụng theo quyết định số 02/2020/QĐ-UBND ngày 16/1/2020. Việc xây dựng bảng giá đất này bị giới hạn bởi quy định về khung giá đất tại điểm 6 phụ lục IX của Nghị định số 96/2019/NĐ-CP ngày 19/12/2019.
Cụ thể, đơn giá đất của bảng giá đất cho khu vực đô thị đặc biệt tối đa chỉ là 162 triệu đồng/m2 nên bảng giá đất của TPHCM theo Luật Đất đai năm 2013 trong nhiều năm gần đây không còn phù hợp và không phản ánh đúng tình hình thực tế về giá đất tại địa phương.
Do đó, UBND TPHCM hằng năm đều trình HĐND TPHCM thông qua hệ số điều chỉnh giá đất (hệ số K) để áp dụng cho từng nhóm đối tượng, từng khu vực địa bàn có điều kiện, kinh tế xã hội khác nhau, từng mục đích sử dụng đất nên đã phần nào giải quyết phù hợp các hồ sơ về nghĩa vụ tài chính về đất đai trên địa bàn.
Từ ngày 1/8 (ngày Luật Đất đai năm 2024 có hiệu lực thi hành) không có quy định việc UBND TPHCM hằng năm trình HĐND TPHCM thông qua hệ số điều chỉnh hệ số K như Luật Đất đai năm 2013. Vì vậy, bảng giá đất áp dụng sau ngày 1/8 sẽ không áp dụng nhân hệ số điều chỉnh giá đất năm 2024.
UBND TPHCM kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tài chính hướng dẫn tính tiền sử dụng đất từ ngày 1/8 đến nay.
UBND TPHCM nhận thấy việc sửa đổi, điều chỉnh bảng giá đất được xây dựng theo Luật Đất đai năm 2013 (quyết định số 02) là cần thiết, phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại TPHCM và từng bước tiếp cận với giá thị trường, sẽ được ban hành từ ngày 1/1/2026.
Căn cứ quy định tại Khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai năm 2024, UBND TPHCM đã chỉ đạo các sở, ban ngành, đơn vị liên quan khẩn trương phối hợp điều chỉnh bảng giá đất theo quy định tại Điều 17 Nghị định số 71/2024/NĐ-CP ngày 27/6 của Chính phủ quy định về giá đất.
Hiện nay, dự thảo điều chỉnh bảng giá đất đang được UBND TPHCM phối hợp với HĐND TPHCM tổ chức buổi thảo luận chuyên đề để lấy ý kiến trực tiếp của các đại biểu; đối thoại, lấy ý kiến góp ý rộng rãi đối với các cơ quan, tổ chức, người dân sử dụng đất và hội nghị phản biện xã hội do Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM theo quy trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật.
Tuy nhiên, TPHCM đang gặp khó khăn, vướng mắc trong việc giải quyết các thủ tục hành chính về nghĩa vụ tài chính trong giai đoạn chuyển tiếp từ ngày 1/8 đến thời điểm bảng giá đất điều chỉnh theo quy định tại khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai 2024 được ban hành.
Cụ thể, từ ngày 1/8, nếu áp dụng bảng giá đất chưa điều chỉnh tại quyết định số 02 mà không nhân với hệ số điều chỉnh giá đất năm 2024 thì không phù hợp điều kiện giá đất thực tế hiện nay tại địa phương.
Còn nếu tiếp tục áp dụng bảng giá đất chưa điều chỉnh tại quyết định số 02 nhân với hệ số điều chỉnh giá đất năm 2024 thì chưa được quy định hướng dẫn thực hiện.
Để tránh ách tắc trong quá trình giải quyết hồ sơ liên quan đến nghĩa vụ tài chính về đất đai, phát sinh trong giai đoạn từ ngày 1/8 đến khi bảng giá đất điều chỉnh được ban hành, UBND TPHCM kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài nguyên và Môi trường , Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện, giải quyết nội dung vướng mắc nêu trên để TPHCM có cơ sở thực hiện.
Trước đó, Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM đã đưa ra dự thảo bảng giá đất để điều chỉnh quyết định số 02 của UBND TPHCM về bảng giá đất trên địa bàn. Theo dự thảo bảng giá đất này, 1 quận và 4 huyện có mức tăng giá đất tại một số vị trí đất trên 30 lần, cá biệt tại huyện Hóc Môn có mức tăng giá đến 51 lần.
Trước thông tin giá đất sẽ tăng đột biến, người dân TPHCM đã đổ xô đi làm thủ tục đất đai. Tuy nhiên hiện nay, các chi cục thuế tại TPHCM chỉ tính tiền sử dụng đất cho những hồ sơ nhận trước ngày 31/7. Các hồ sơ nộp sau ngày 1/8 đến nay, cơ quan thuế vẫn đang chờ hướng dẫn.
