Thông tin từ Sở Y tế TPHCM cho hay, từ tháng 5, Viện Pasteur TPHCM đã triển khai giám sát trọng điểm virus Chikungunya - Zika - Dengue tại một số tỉnh thành khu vực phía Nam.
Kết quả đến nay Viện vẫn chưa ghi nhận ca Chikungunya và Zika nào từ các điểm giám sát này.
Tình hình bệnh Chikungunya tại Việt Nam như thế nào?
Bệnh Chikungunya đã lưu hành tại Việt Nam từ nhiều thập kỷ trước.
Nghiên cứu từ năm 2010-2014 của Đơn vị Nghiên cứu Lâm sàng Đại học Oxford (OUCRU) và Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TPHCM cho thấy trong 8.105 trẻ sốt cấp tính tại miền Nam, chỉ 4 ca nhiễm Chikungunya được ghi nhận, thuộc dòng gây dịch khu vực Ấn Độ Dương (kiểu gen ECSA).
Sốt xuất huyết, chikungunya, zika đều là các bệnh truyền nhiễm xuất hiện nhiều ở các khu vực nhiệt đới lây truyền qua muỗi (Ảnh: Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Hoa Kỳ).
Một khảo sát huyết thanh năm 2015 tại An Giang, TPHCM, Đắk Lắk và Huế cho thấy 3,7-10% mẫu có kháng thể kháng Chikungunya, chứng minh sự lây truyền trong quá khứ, đặc biệt ở nhóm trên 30 tuổi.
Giai đoạn 2017-2019, nghiên cứu của Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, Viện Pasteur TPHCM và Đại học Nagasaki (Nhật Bản) trên 31 tỉnh thành cho thấy 46,4% mẫu huyết thanh có kháng thể và 27,7% mẫu PCR dương tính với virus Chikungunya, khẳng định bệnh vẫn lưu hành với tỷ lệ đáng kể.
Tuy nhiên, từ năm 2016 đến nay, hệ thống giám sát trọng điểm tại TPHCM do Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật (HCDC) và Viện Pasteur thực hiện chưa ghi nhận ca bệnh mới.
Từ tháng 5, giám sát tại TPHCM, Tây Ninh và Kiên Giang cũng không phát hiện ca Chikungunya hay Zika.
Dù chưa ghi nhận ca mới, nguy cơ tái xuất hiện Chikungunya tại TPHCM vẫn tiềm tàng. Ngành y tế TP.HCM vẫn duy trì hệ thống giám sát dịch bệnh để sẵn sàng chủ động ứng phó với mọi tình huống có thể xảy ra.
Chikungunya có dễ gây tử vong?
Bệnh Chikungunya là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Chikungunya gây ra, lây lan qua muỗi vằn (Aedes aegypti và Aedes albopictus), cùng loại muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết Dengue và bệnh do virus Zika.
Lần đầu được phát hiện tại Tanzania năm 1952, bệnh đã lan rộng đến hơn 110 quốc gia. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đến đầu năm nay, Chikungunya đã xuất hiện ở mọi châu lục, kể cả châu Âu.
Muỗi cái Aedes bị nhiễm virus khi hút máu người đang bị bệnh, sau đó sẽ truyền mầm bệnh sang người lành khi đốt. Người nhiễm bệnh sau khi bị muỗi đốt sẽ trải qua thời gian ủ bệnh từ 3 đến 7 ngày, sau đó khởi phát với các triệu chứng như sốt cao đột ngột, đau khớp dữ dội (nhất là ở tay và chân), phát ban, đau cơ, nhức đầu và mệt mỏi.
Bệnh đa phần là lành tính và tự khỏi sau vài ngày đến vài tuần. Tuy nhiên, triệu chứng đau khớp có thể kéo dài hàng tháng hoặc thậm chí hàng năm ở một số ít người.
Rất ít trường hợp tử vong do Chikungunya, thường chỉ gặp ở những người có hệ miễn dịch yếu như trẻ sơ sinh, người cao tuổi, hoặc người có bệnh lý nền. Bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chưa có vaccine.
Do hiện nay chưa có vaccine và thuốc điều trị đặc hiệu, biện pháp phòng bệnh Chikungunya hiệu quả nhất là phòng tránh muỗi đốt và diệt lăng quăng.
Ngành y tế khuyến cáo người dân thực hiện các biện pháp ngủ mùng, mặc quần áo dài tay, sử dụng kem chống muỗi, đặc biệt vào ban ngày; loại bỏ các vật dụng chứa nước đọng là nơi muỗi sinh sản; thay nước bình hoa, chậu cảnh ít nhất 1 lần/tuần; đậy kín các dụng cụ chứa nước.
Người dân cũng cần phối hợp với chính quyền và ngành y tế trong các chiến dịch diệt lăng quăng, phun thuốc diệt muỗi.
Khi có biểu hiện sốt, đau khớp, phát ban… sau khi trở về từ vùng có dịch hoặc nghi ngờ mắc bệnh, mọi người cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.
Trong bối cảnh dịch sốt xuất huyết đang gia tăng hiện nay trên địa bàn thành phố, ngành y tế tiếp tục kêu gọi mọi người dân cùng nâng cao ý thức thực hiện hiệu quả việc phòng bệnh sốt xuất huyết và bệnh do Chikungunya.
