Phó giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội, cho biết tiết canh là món ăn được chế biến từ máu sống nên không thể tiêu diệt hết vi khuẩn, ký sinh trùng, nhất là máu của lợn, gà, vịt, dê... đang nhiễm bệnh.
Vi khuẩn từ tiết canh khi vào cơ thể gây bệnh giun sán, bệnh đường tiêu hóa, viêm não mô cầu, liên cầu khuẩn. Đơn cử là bệnh nhiễm sán dây lợn. Trứng sán vào trong cơ thể phát triển thành ấu trùng. Ấu trùng sán lợn có khả năng xuyên qua niêm mạc đường tiêu hóa, cư trú ở tất cả hệ thống từ cơ vân đến cơ tim, cơ hoành, nổi những hạt li ti trên da như lợn gạo. Sán chui lên não làm tổ, khiến người bệnh có biểu hiện đau đầu, buồn nôn, nôn, có thể có các cơn co giật kiểu động kinh.
Bệnh nguy hiểm thứ hai là liên cầu khuẩn lợn. Bệnh lây truyền trực tiếp sang người chủ yếu qua đường tiêu hóa do ăn thịt lợn và các sản phẩm từ lợn bệnh hay lợn mang mầm bệnh chưa nấu chín (như tiết canh, nem chua, nem chạo...) hoặc tiếp xúc từ tổn thương trên da.
Không chỉ lợn bệnh mà ngay cả con vật khỏe mạnh cũng có thể chứa khuẩn liên cầu. Trong quá trình con người giết mổ, vi khuẩn từ vùng họng con vật có thể vấy bẩn lên tiết canh. Các vi khuẩn sinh sôi nảy nở và xâm nhập vào các bộ phận khác như thịt, phổi. Người ăn những bộ phận này chưa được nấu chín cũng có nguy cơ nhiễm khuẩn.
Những triệu chứng ban đầu có thể nhẹ, không đặc trưng như đau bụng, sốt, buồn nôn, nôn và đi ngoài phân lỏng, dễ khiến nhiều người chủ quan là các rối loạn tiêu hóa, ngộ độc thực phẩm thông thường nên đến viện chậm trễ.
Các trường hợp nặng hơn với biểu hiện đau đầu, sốt cao, nôn, suy giảm ý thức, tri giác lơ mơ, xuất hiện ban hoại tử trên da do nhiễm trùng huyết, viêm màng não mủ. Một số trường hợp nguy kịch có diễn biến nhanh và nặng với biểu hiện sốc nhiễm khuẩn, suy đa tạng, rối loạn đông máu.
Chưa kể, khi ăn tiết canh, nguy cơ nhiễm chất độc từ máu các động vật rất cao. Con vật bị cắt tiết có cả máu đen lẫn máu đỏ mà người chế biến không phân biệt được. Máu đen là chất thải độc của con vật, không có lợi cho sức khỏe.
Món tiết canh tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe. Ảnh: Lê Tân
Đồng quan điển, bác sĩ Lê Văn Thiệu, Khoa Nhiễm khuẩn tổng hợp, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, cho biết việc ăn những món tái, sống, tiết canh là nguyên nhân đưa các loại giun sán thâm nhập vào cơ thể. Sau đó, chúng có thể di chuyển theo đường máu tới não, cơ và gây bệnh.
Nhiều bệnh nhân cho rằng tiết canh lợn, vịt, dê "ở quê", "nhà nuôi" là sạch nên thường xuyên tiêu thụ, trong khi các món này vẫn có nguy cơ chứa sán và các mầm bệnh nguy hiểm khác như tiêu chảy, tả, lị, liên cầu khuẩn.
Thực tế, tiết canh không mát và bổ huyết, cũng không có tác dụng chữa bệnh trong Đông y như nhiều người lầm tưởng. Hơn thế, không cần ăn dài ngày, chỉ tiêu thụ tiết canh một lần vẫn nguy cơ nhiễm bệnh.
Các chuyên gia khuyến cáo người dân nên giữ môi trường sống sạch sẽ, ăn uống hợp vệ sinh, không ăn thức ăn chưa nấu chín như gỏi cá, tiết canh; luôn rửa tay sạch với xà phòng trước và sau khi đi vệ sinh. Hạn chế thả rông lợn, nếu nuôi lợn phải tuân thủ những quy trình xử lý phân, hay ngăn cách địa điểm nuôi với môi trường sống; tẩy giun sán định kỳ.
Khi thấy trong người có các biểu hiện như đau nhức đầu liên tục, chóng mặt, mất ngủ, người dân cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế để được khám và điều trị.
