Không chỉ Samsung, những ông lớn khác trong ngành chip của Hàn Quốc như SK Hynix cũng làm điều tương tự trước sự dòm ngó của các đối thủ trong và ngoài nước. Khoản thu nhập cao ngất ngưởng của Samsung Electronics đã khiến túi tiền của nhân viên tại công ty công nghệ hàng đầu thế giới dày thêm.
“Riêng thưởng Tết Nguyên Đán 2022 vừa qua, tôi được thưởng hơn 4.000 USD, số tiền thưởng trong thông báo ghi rõ tính theo tiền USD, tương đương với hơn 100 triệu tiền Việt. Đây là mức thưởng cao nhất trong 4 năm tôi làm việc tại công ty” – Chị Phương Thị Hoa, công nhân tại Samsung trụ sở Bắc Ninh
Đây là người nhân viên vừa nhận được "tiền thưởng dịch vụ" vào tháng 1 vừa qua có giá trị bằng 4 tháng lương. Khoản thưởng được phân phối cho tất cả nhân viên trong bộ phận bộ nhớ của Samsung. Đây là bộ phận đóng vai trò trung tâm trong việc giúp công ty của Hàn Quốc vượt qua Intel về doanh số bán chip vào năm 2021.
Trụ sở của Samsung Electronics tại Bắc Ninh. Ngoài tiền thưởng, công ty còn cung cấp cho người lao động nhiều bữa ăn miễn phí tại chỗ. (Ảnh: Samsung Electronics).
Nhân viên này chỉ là một ví dụ tiêu biểu sau khi tất cả nhân viên của tập đoàn vào tháng 12 đã nhận được một khoản thưởng đặc biệt khác tương đương với hai tháng lương, bên cạnh khoản tiền thưởng liên quan đến lợi nhuận thông thường trị giá bằng nửa năm lương. Điều này cho thấy tầm quan trọng của chiến lược giành nhân tài trong ngành.
Tại Hàn Quốc, Samsung đã tuyển dụng 109.490 người tính đến ngày 31/12/2020, với mức lương thưởng trung bình hàng năm là 127 triệu won (106.000 USD), theo một báo cáo hàng năm của Korea Exchange. Con số này thể hiện mức tăng 26% so với năm năm trước đó. Con số này có thể còn tăng cao hơn vào năm 2021 nhờ khoản lợi nhuận khổng lồ mà Samsung có được.
Dù vậy, những con số này không nói lên toàn bộ câu chuyện, vì ông lớn của Hàn Quốc còn những ưu đãi đặc biệt khác. Nhân viên có thể ăn sáng, trưa và tối miễn phí tại nhiều nhà ăn trong khuôn viên và Samsung đài thọ hầu hết chi phí đi học cho con cái của họ.
Những chính sách này bắt nguồn từ triết lý trả công do lãnh đạo lâu năm của Samsung, cố Chủ tịch Lee Kun-hee, đưa ra vào năm 2001: Kết quả nên được đền đáp thông qua việc trả công. Samsung là một trong những doanh nghiệp Hàn Quốc đầu tiên giới thiệu hệ thống cho phép nhân viên được chia sẻ lợi nhuận của công ty.
Nhà sản xuất chất bán dẫn đối thủ SK Hynix, không chịu thua kém, đã thưởng cho tất cả nhân viên vào tháng 1 khoản tiền tương đương với 10 tháng lương sau năm 2021 phát triển mạnh mẽ.
Sự thay đổi lớn trong việc tăng lương, thưởng này từ các nhà sản xuất chip hàng đầu được thúc đẩy bởi sự thiếu hụt các kỹ sư lành nghề. Với nhu cầu bán dẫn tăng đều đặn trên toàn thế giới, các nhà sản xuất chip đang cạnh tranh để tìm những công nhân có thể phát triển công nghệ mới hoặc nhân viên mở rộng cơ sở chế tạo.
Nguồn nhân tài cũng bị thu hẹp bởi sự phổ biến ngày càng tăng của các công ty sản xuất game và internet như Naver và Kakao, nơi được coi là điểm đến phù hợp cho các chuyên gia trong ngành khoa học và kỹ thuật.
Mức lương trung bình hàng năm tại Naver đã tăng gấp rưỡi trong vòng 5 năm lên gần 86.000 USD vào năm 2020. Samsung, công ty từ lâu đã dẫn đầu danh sách những nơi làm việc phổ biến nhất của Hàn Quốc, đã tụt hạng.
Ban lãnh đạo nhận thấy sự thiếu hụt nhân tài là một rủi ro nghiêm trọng đối với ngành công nghiệp cốt lõi. Vì vậy, họ đã thực hiện các bước để thúc đẩy sự phát triển của nhiều nhân tài hơn, chẳng hạn như khuyến khích các trường đại học hàng đầu thiết lập các chương trình học chuyên về chất bán dẫn. Tuy nhiên, những nỗ lực để đào tạo thêm công nhân có trình độ đã không theo kịp tốc độ phát triển nhanh chóng của thị trường chip.
Samsung cung cấp các ưu đãi đặc biệt để thu hút những kỹ sư nổi tiếng và tăng cường các khoản thưởng nhằm nỗ lực giữ chân nhân viên trong bối cảnh các đối thủ đến từ Trung Quốc đang nổi lên, sẵn sàng đón những nhân tài nước ngoài tới làm việc.
Điều này đối lập với Nhật Bản. Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản đang tìm cách vực dậy lĩnh vực bán dẫn, nhưng vẫn chưa đề ra một chiến lược dài hạn để ươm mầm nhân tài.
Các nhà sản xuất thiết bị điện lớn đã rút lui khỏi lĩnh vực kinh doanh chip hơn một thập kỷ trước, và ngày càng ít nhà nghiên cứu trong giới học thuật hoặc thế giới doanh nghiệp quan tâm đến lĩnh vực này, khiến sự thiếu hụt kỹ sư ngày càng trầm trọng.
Bên cạnh đó, cơ cấu trả lương cứng nhắc khiến các công ty Nhật Bản không có lợi trong việc thu hút những lao động chuyên ngành. Chính vì vậy, tờ Asia Nikkei nhận định các doanh nghiệp Nhật Bản cần học hỏi nhiều điều từ các công ty Hàn Quốc.
