Sầu riêng là sản phẩm nông nghiệp gây sốt trong năm 2023 và là một trong số ít mặt hàng trái cây đem lại doanh thu tỷ USD. Việt Nam xuất khẩu khẩu sầu riêng giá trị 2,1 tỷ USD trong 11 tháng đầu năm 2023, tăng hơn 4,8 lần so với cùng kỳ.
Không chỉ đem về doanh số cao mà sầu riêng cũng là sản phẩm kinh doanh mang lại lợi nhuận khủng cho nhiều doanh nghiệp. Hưởng lợi chính trong số này là Hoàng Anh Gia Lai (HAGL), bởi doanh nghiệp của bầu Đức đang có diện tích trồng sầu riêng lớn nhất Việt Nam.
Bầu Đức nhiều lần khẳng định bản thân vẫn chưa tin được sự thật là sâu riêng cho mức sinh lời vượt trội "1 vốn 5 lời". Trong đợt thu hoạch lô đầu tiền, người đứng đầu doanh nghiệp nói giá vốn chưa đến 12.000 đồng nhưng giá bán hơn 70.000 đồng/kg.
Sầu riêng có thị trường đầu ra rất lớn, nhất là thị trường Trung Quốc và nhiều thị trường khác đang mở ra. Hiện chỉ có khoảng 10% người Trung Quốc ăn sầu riêng do giá cao, do đó nếu giá xuống thì bù lại tỷ lệ tiêu thụ cao hơn.
Bầu Đức tin rằng sầu riêng có thể xuống giá chứ không thể không bán được. Ngoài ra, Trung Quốc không trồng sầu riêng được do đặc thù về khí hậu, thậm chí từ đèo Hải Vân đổ ra cũng không trồng được, dẫn đến số sầu riêng cung ra thị trường không quá nhiều.
HAGL bắt đầu thu hoạch sầu riêng từ nửa sau năm 2023 đến nay với sản lượng nhỏ, cao điểm thu hoạch sẽ từ 2024 trở đi với khoảng 300-400 ha. Tập đoàn này đang chăm sóc tổng cộng 1.200 ha sầu riêng, đồng thời lên mở rộng đến 2.000 ha vào năm 2026.
Mảng kinh doanh siêu lợi nhuận này cũng thu hút một số doanh nghiệp tham gia. Theo báo cáo quý IV/2023, Công ty Đầu tư Cao su Đắk Lắk (Mã: DRI) cũng vừa có quý đầu tiên ghi nhận nguồn thu từ sầu riêng.
Bên cạnh sản phẩm chủ lực là cao su, công ty này lần đầu tiên ghi nhận 2 tỷ đồng doanh thu từ bán sầu riêng. Giá vốn sản phẩm chỉ hơn 365 triệu đồng, tức sản phẩm mới này cũng đang cho biên lợi nhuận hấp dẫn “1 vốn 5 lời”.
Đầu tư Cao su Đắk Lắk là công ty chuyên về cao su nhưng từ năm 2018 đã mở rộng thêm trồng chuối, điều và sầu riêng. Công ty bắt đầu ghi nhận doanh thu từ chuối với 16,5 tỷ đồng trong năm 2021 và từ sầu riêng vào cuối năm 2023.
Hay mới đây, Công ty Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai (HAGL Agrico - Mã: HAG) thông báo về kế hoạch đầu tư sản xuất trồng trọt cây ăn trái kết hợp chăn nuôi bò quy mô lớn tại tỉnh Attapeu và tỉnh Sekong, Lào.
Doanh nghiệp dự kiến rót 18.000 tỷ trồng để chuối, sầu riêng, nuôi bò tại nước láng giềng trên tổng diện tích gần 27.400 ha. Thời gian hoàn thiện đầu tư dự án là từ năm 2024 đến 2028.
HAGL Agrico ước tính sản lượng trái cây tươi xuất khẩu khoảng 624.000 tấn/năm. Trong đó chuối khoảng 500.000 tấn/năm, dứa 80.000 tấn/năm, xoài 18.500 tấn/năm, bưởi 16.000 tấn/năm và sầu riêng 9.500 tấn/năm.
Theo bầu Đức, hiện thị trường sầu riêng Việt Nam chưa có nhiều doanh nghiệp lớn tham gia mà chủ yếu là các hộ kinh doanh. HAGL theo đó có lợi thế lớn nhất với 1.200 ha tập trung, cộng với điều kiện về giống và thổ nhưỡng để có chất lượng đồng đều và cả trái vụ.
Ông đánh giá thêm hiện có HAGL Agrico là doanh nghiệp có quỹ đất đủ lớn hàng nghìn ha và điều kiện thổ nhưỡng phù hợp để trồng cây sầu riêng, có thể trở thành tay chơi lớn trong thị trường cây ăn trái này.