Dự kiến ngày 6/7, TAND TP Hà Nội sẽ mở phiên xét xử ông Trần Đức Trung (61 tuổi, cựu Chủ tịch HĐTV Trung tâm Hỗ trợ người nghèo trong phát triển nông thôn mới) cùng 4 đồng phạm về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Đây là nhóm bị can lợi dụng các chương trình “Trái tim Việt Nam” và “Liên kết ba miền” để chiếm đoạt tiền của hơn 1.000 người trên khắp cả nước.
Theo cáo trạng của Viện KSND Tối cao, Trung tâm Hỗ trợ người nghèo trong phát triển nông thôn mới được Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa ngành nghề nông thôn Việt Nam thành lập, do Trần Đức Trung làm Chủ tịch HĐTV; Lê Thị Hằng làm Tổng giám đốc.
Trong khi Trung tâm chưa được Cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp phép hoạt động, không có gì phát sinh doanh thu nhưng từ tháng 4/2015, Trần Đức Trung cùng các đối tượng Lê Thị Hằng, Bùi Thị Oanh, Phạm Văn Lực, Nhâm Sỹ Phúc, lấy danh nghĩa Trung tâm để tổ chức chương trình “Trái tim Việt Nam”, đưa ra chính sách bất khả thi, hứa hẹn hỗ trợ lãi suất cao để lôi kéo người dân nộp tiền.
Để tạo niềm tin, các đối tượng tổ chức tuyên truyền, hội thảo thu hút người tham gia. Lê Thị Hằng cùng Trần Đức Trung soạn thảo các bức tâm thư, thư kêu gọi ủng hộ Trung tâm và chương trình “Trái tim Việt Nam”, giao cho Hằng đi xin chữ ký ủng hộ của một số lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước và sử dụng làm tài liệu tuyên truyền.
Cáo buộc cho rằng, các bị can thường xuyên đưa thông tin sai sự thật về nguồn vốn của Trung tâm; tuyên truyền, hứa hẹn với người tham gia trong khoảng thời gian nhất định sẽ được nhận tiền theo chính sách. Tuy nhiên, nguồn tiền để chi trả hầu hết là “lấy của người tham gia sau trả cho người tham gia trước”, một số rất ít là tiền ủng hộ của nhà hảo tâm.
Từ lừa đảo đến mô hình kinh doanh đa cấp
Cụ thể, Trần Đức Trung cùng đồng phạm đã thống nhất đưa ra chính sách nhằm thu hút người tham gia “Câu lạc bộ tích lũy làm giàu” và giao cho bị can Phạm Văn Lực với vai trò là Chủ tịch câu lạc bộ đã ký Bản quy định cho hội viên tham gia, có nội dung: mỗi hội viên mua một hộp thực phẩm chức năng với giá 1.200.000 đồng để ủng hộ trung tâm, mua đủ 12 tháng sẽ nhận được tiền hỗ trợ, nhưng không quy định số tiền rõ ràng.
Sau khi Bản quy định được ký, từ tháng 6/2016, mỗi người dân nộp 1.200.000 đồng theo hai gói chính sách hỗ trợ, sau 6 tháng sẽ được Trung tâm hỗ trợ lại từ 5.250.000 - 5.700.000 đồng; từ mã thứ hai, người dân chỉ phải đóng 700.000 đồng (lợi nhuận từ 437,5% - 814%) và số tiền lãi sẽ tiếp tục tăng lên cấp số nhân nếu nộp nhiều tiền.
Ngoài ra, sau khi đóng tiền, người tham gia được nhận một sản phẩm thực phẩm chức năng hoặc phân vi sinh, sách báo, trị giá khoảng 150.000 đồng. Nếu giới thiệu người khác tham gia sẽ được thưởng 500.000 đồng/người.
Bằng thủ đoạn trên, các đối tượng đã lập 26 điểm tư vấn, 6 nhóm thu tiền. Thông qua các điểm tư vấn, nhóm thu tiền của người dân tham gia tại 16 tỉnh, thành phố, sau đó chuyển tiền về Trung tâm và Văn phòng tại địa chỉ 102 Trường Chinh (quận Đống Đa) tổng cộng khoảng 148 tỷ đồng.
Bị can Trần Đức Trung lúc chưa bị bắt tạm giam |
Số tiền này, nhóm của Trung chiếm đoạt hơn 49 tỷ đồng, trong đó, cá nhân Trung chiếm, hưởng hơn 26,3 tỷ đồng; số còn lại các đối tượng sử dụng một phần tiền của người nộp sau trả cho người nộp trước; mua sản phẩm hỗ trợ...
Cáo buộc còn cho hay, khi Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa ngành nghề nông thôn giải thể Trung tâm Hỗ trợ người nghèo. Các bị can tiếp tục móc nối với Nguyễn Tuấn Lân (Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần quốc tế NewStar) tổ chức chương trình “Liên kết ba miền” hoạt động theo mô hình đa cấp để bán thực phẩm chức năng.
Qua chương trình “Liên kết ba miền”, các bị can tiếp tục thu về gần 17,5 tỷ đồng của 104 người tham gia trên khắp cả nước. Sau đó, bị can Trung chi trả một phần tiền cho những người tham gia chương trình “Trái tim Việt Nam”, còn lại chiếm đoạt 2,7 tỷ đồng.
Cơ quan truy tố xác định Nguyễn Tuấn Lân liên kết với Trung và Hằng tổ chức chương trình “Liên kết ba miền” để bán thực phẩm chức năng. Lân không biết mục đích của thực hiện liên kết này để Trung và Hằng chiếm đoạt tiền của người tham gia, nên không đủ căn cứ xử lý hình sự.