Được triển khai từ tháng 4/2023, gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho vay ưu đãi phát triển nhà xã hội, nhà ở công nhân được kỳ vọng góp phần hiện thực hóa mục tiêu xây một triệu căn nhà ở xã hội đến 2030. Lãi suất của gói này thấp hơn 1,5-2% so với mức bình quân trung và dài hạn của 4 ngân hàng thương mại nhà nước tại từng thời kỳ.
Kể từ thời điểm triển khai đến nay, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã có 4 lần giảm lãi vay gói 120.000 tỷ đồng. Đến đầu năm 2025, nhà điều hành thông báo lãi suất gói vay còn 6,6% với chủ đầu tư và 6,1% với người mua nhà. Như vậy, kể từ khi triển khai, lãi suất cho vay gói tín dụng 120.000 tỷ đồng đã giảm tổng cộng hơn 2%.
Quy mô chương trình cho vay cũng đã tăng lên 145.000 tỷ đồng bởi có thêm 5 ngân hàng đăng ký tham gia với số tiền 5.000 tỷ đồng mỗi ngân hàng, gồm HD Bank, TP Bank, VPBank, MBBank và Techcombank, bên cạnh 4 ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước.
Bộ Xây dựng cho biết đến nay có 97 dự án nhà xã hội của 38/64 tỉnh, thành được công bố đủ điều kiện vay vốn.
Số tiền giải ngân từ gói tín dụng này ước đạt khoảng 3.400 tỷ đồng, tương đương tỷ lệ giải ngân hơn 2%. Trong số này, khoảng 2.940 tỷ đồng cho chủ đầu tư tại 21 dự án, còn lại là người mua nhà. Riêng 4 tháng đầu năm nay, số tiền giải ngân đạt hơn 550 tỷ đồng.

Ông Trần Anh Thắng, Phó Tổng Giám đốc Eximbank. (Ảnh: Nhà Đầu tư).
Nhìn tổng thể, tiến độ giải ngân gói tín dụng cho nhà ở xã hội vẫn rất chậm. Liên quan đến vấn đề này, chia sẻ tại "Hội thảo: Đầu tư phát triển nhà ở xã hội: Bối cảnh mới, cơ hội mới" diễn ra sáng 28/5, ông Trần Anh Thắng, Phó Tổng Giám đốc Eximbank đánh giá, nếu không giải quyết hai vấn đề song song về thủ tục và chính sách làm nhà ở xã hội thì sẽ tắc về nguồn vốn.
Ông Thắng cho biết có hai đối tượng có nhu cầu cấp vốn là chủ đầu tư và người mua nhà. Về chủ đầu tư, ngân hàng đang tắc nghẽn thủ tục, các chủ đầu tư không chứng minh được đầy đủ hồ sơ pháp lý liên quan đến vấn đề giao đất, chủ trương đầu tư.
"Thời gian tắc khá lâu, tại Eximbank thậm chí có doanh nghiệp đã đề nghị cấp vốn từ năm 2023 nhưng đến giờ chưa xong. Bên cạnh đó, ngân hàng gặp khó trong xác định giá bán của chủ đầu tư, mất thời gian rất lâu để thu hồi vốn", vị này nói.
Đối với cho vay người mua nhà ở xã hội, hiện có gói 145.000 tỷ đồng của các ngân hàng. Ông Thắng cho biết Eximbank không đăng ký gói này nhưng hiện tại đang triển khai cấp hạn mức tín dụng cho các dự án trên 5.000 tỷ và đã giải ngân khoảng gần 1.100 tỷ đồng cho các dự án NOXH.
Hiện nay các ngân hàng thương mại đang tham gia các chủ trương của Chính phủ trong việc hỗ trợ lãi suất, cho vay. "Người mua nhà muốn vay với lãi suất 2-3%, mức lãi suất này về cơ bản ngân hàng đáp ứng được nhưng không cho vay được nhiều vì chúng tôi huy động nguồn vốn trung và dài hạn với lãi suất 5,5-6%, còn lãi suất huy động ngắn hạn khoảng 4-5%, tùy ngân hàng", vị này cho hay.
Bên cạnh đó, đối với dự án NOXH phải cho vay khoảng 20-25 năm, nhưng với đặc thù của ngân hàng sử dụng vốn ngắn hạn để cho vay trung, dài hạn thì các ngân hàng gặp khó khăn, không đủ nguồn lực.
Do đó, ngoài khung pháp lý, Phó Tổng Giám đốc Eximbank đề xuất NHNN cần có cơ chế tín dụng riêng khi các ngân hàng tham gia vào cho vay dự án NOXH. Bên cạnh đó, NHNN cần có cơ chế tính riêng về thời hạn cho vay, ân hạn gốc lãi trong bao nhiêu lâu đối với các dự án NOXH.
"Hiện nay NHNN quy định chỉ những ngân hàng đăng ký tham gia vào gói 145.000 tỷ được phép loại dư nợ cho vay NOXH khi tính room tín dụng. Chúng tôi đề xuất NHNN nên có cơ chế xem xét cho tất cả những NHTM đồng hành với các dự án xã hội và room tín dụng đó nên tách riêng ra" ông Thắng kiến nghị.

Diễn đàn Đầu Tư Việt Nam 2025 - Mid-Year Update do trang thông tin điện tử tổng hợp VietnamBiz, Việt Nam Mới tổ chức sẽ diễn ra vào
Sự kiện quy tụ các nhà hoạch định chính sách, các chuyên gia tài chính, các định chế tài chính, đại diện từ các doanh nghiệp, ngân hàng, các cơ quan thông tấn báo chí và đông đảo nhà đầu tư có kinh nghiệm lâu năm trên thị trường.
Trong giai đoạn thị trường có nhiều thay đổi với những tác động chính sách, Diễn đàn hứa hẹn mang lại không gian để các chuyên gia bàn luận về các xu hướng đầu tư mới, các góc nhìn chiến lược, mở ra nhiều ý tưởng đầu tư phù hợp cho giai đoạn mới. Đồng thời tạo cơ hội gặp gỡ, kết nối giữa nhà đầu tư và các đối tác tiềm năng trên thị trường.
BTC dành số lượng vé hạn chế cho độc giả VietnamBiz. Vui lòng đăng ký và hoàn thành khảo sát tại đây để xác nhận tham dự.
