Sỏi tiết niệu bao gồm sỏi thận, niệu quản, bàng quang, niệu đạo... Với sỏi thận, PGS.TS Hoàng Long, Phó Trưởng khoa Phẫu thuật Tiết niệu, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức (Hà Nội), cho biết điều trị bệnh này có nhiều phương pháp gồm can thiệp và phẫu thuật.
Phương pháp xử lý sỏi thận hiệu quả nhất
Trong đó, tán sỏi thận qua da được xem là tối ưu, triệt để, thay thế cho phần lớn chỉ định mổ mở lấy sỏi. Đây là phương pháp can thiệp dùng máy tán nội soi và lấy sỏi thận qua đường hầm được tạo qua da, chỉ định điều trị sỏi đài bể thận kích thước trên 2cm. Phương pháp này có thể tán được những sỏi lớn và rắn. Tán sỏi qua da trực tiếp có thể rửa sạch lấy hết cặn sỏi và dẫn lưu bể thận qua da cho phép giải quyết phần lớn sỏi thận thường gặp ở nước ta.

Tán sỏi thận nội soi ngược dòng bằng ống soi mềm là phương pháp sử dụng ống soi mềm nội soi ngược dòng qua niệu quản lên đài bể thận để tán sỏi trong thận bằng năng lượng laser. Sỏi tán vỡ được lấy bằng bơm rửa hoặc dùng rọ Dormia, Nitinol gắp sỏi ra ngoài. Đây là phương pháp điều trị sỏi trong thận hiệu quả và an toàn chỉ định cho sỏi thận kích thước dưới 2,5cm.
Tán sỏi ngoài cơ thể được chỉ định điều trị các sỏi đài bể thận nhỏ đường kính 20mm, bể thận không giãn, không bị nhiễm khuẩn, chức năng hình thái thận tốt. Sỏi thận sẽ vỡ thành mảnh nhỏ đường kính dưới 4mm sẽ theo đường bài xuất thải ra ngoài. Sỏi thận kích thước 20 - 30mm cần đặt ống thông niệu quản trước khi tán sỏi ngoài cơ thể để dự phòng tắc vụn sỏi.
Phương pháp phẫu thuật sẽ áp dụng sau khi các biện pháp can thiệp trên đây thất bại, sỏi đài bể thận có biến chứng tiểu ra máu tái phát nặng, nhiễm khuẩn, viêm đài bể thận, thận ứ nước, ứ mủ, suy thận; Sỏi san hô thận phức tạp có nhiều viên đã gây biến chứng.
Chi trả bảo hiểm y tế với dịch vụ tán sỏi
Thông tư 22/2023 của Bộ Y tế quy định thống nhất giá dịch vụ khám chữa bệnh BHYT giữa các bệnh viện cùng hạng trên toàn quốc (hiệu lực từ 17/11/2023), liên quan đến tán sỏi có 2 dịch vụ gồm: Tán sỏi ngoài cơ thể bằng sóng xung thủy điện lực, có giá 2.412.000 đồng; tán sỏi qua nội soi (sỏi thận hoặc sỏi niệu quản/bàng quang), có giá chung là 1.303.000 đồng, chưa bao gồm vật tư là sonde JJ, rọ lấy sỏi. Thông tư này không có tên dịch vụ kỹ thuật nội soi tán sỏi bằng laser.
Quyết định 7603 của Bộ Y tế Bộ mã danh mục dùng trong khám chữa bệnh, thanh toán BHYT có hiệu lực từ 25/12/2018 đến hết ngày 18/6/2025 (sau đó được thay thế tạm thời bằng Quyết định 2010/2025), nêu rõ mã kỹ thuật dùng chung là: Nội soi tán sỏi niệu quản (búa khí nén, siêu âm, laser).
Điều này có nghĩa là dù thực hiện kỹ thuật nội soi tán sỏi bằng búa khí nén, siêu âm hay laser thì đều được BHYT thanh toán với giá hơn 1,3 triệu đồng.
Bệnh nhân tham gia BHYT sẽ được BHYT thanh toán tùy theo phạm vi được hưởng (100% - 95% hay 80%) và tỷ lệ thanh toán với dịch vụ kỹ thuật.
Với vật tư như ống sonde JJ và rọ lấy sỏi, BHYT sẽ thanh toán riêng, không gộp vào trong kỹ thuật này, mức giá tùy theo thực tế từng bệnh viện (theo giá đấu thầu phê duyệt). Theo quy định, vật tư nào được BHYT thanh toán, bệnh nhân có thẻ BHYT sẽ được hưởng theo phạm vi và tỷ lệ đúng quy định.