Thống kê của Bộ Tài nguyên và Môi trường, cho hay tỉnh Quảng Ninh là một trong những địa phương có dự án lấn biển nhiều nhất cả nước với hơn 40 dự án, diện tích lên tới hàng nghìn hécta. Các dự án này góp phần quan trọng đưa Quảng Ninh trở thành một trong những địa phương có tốc độ phát triển kinh tế - xã hội nhanh nhất cả nước.
Tuy nhiên, bên cạnh hiệu quả kinh tế, không ít dự án gây bức xúc trong dư luận bởi vì yếu tố nhạy cảm về môi trường vì phải lấn biển và có nguy cơ xâm hại di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long.
Khu đô thị 10B phường Quang Hanh, TP.Cẩm Phả
Gần đây nhất, dự án Khu đô thị tại khu 10B, thuộc địa phận phường Quang Hanh, TP.Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh được đặc biệt quan tâm. Dự án phía Đông giáp biển; phía Tây giáp núi đá vôi, đầm Cây Giang; phía Nam giáp suối Lộ Phong và vịnh Bái Tử Long; phía Bắc giáp núi đá vôi.
Dự án này được UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt năm 2021 và đang trong quá trình thực hiện, dự kiến hoàn thành và đưa vào sử dụng quý III/2026.
Tổng diện tích của dự án này là khoảng 31,8ha. Quy mô các hạng mục công trình gồm: 451 căn biệt thự và nhà ở liền kề; xây thô và hoàn thiện mặt ngoài 52 căn biệt thự. Ngoài ra còn có các công trình thương mại dịch vụ, trong đó có các khách sạn 7 tầng.
Dự án khu đô thị tại khu 10B phường Quang Hanh, Tp.Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh "quây" núi đá vịnh Hạ Long làm hòn non bộ.
Theo quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường dự án của UBND tỉnh Quảng Ninh, yếu tố nhạy cảm về môi trường của dự án là 3,88 ha của dự án nằm trong vùng đệm, khu vực 2 của Di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long.
Chủ đầu tư dự án là Công ty TNHH Đỗ Gia Capital đã mở nhiều tuyến đường, "quây" núi đá vịnh Hạ Long làm hòn non bộ cho khu đô thị sắp tới.
Đại diện Ban Quản lý vịnh Hạ Long cho biết, dự án Khu đô thị 10B của Đỗ Gia Capital đang đổ đất trực tiếp, không có kè vây xuống khu vực biển thuộc vùng đệm di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long, vùng bảo vệ 2 của di tích quốc gia đặc biệt vịnh Hạ Long.
Việc đổ đất trực tiếp xuống vùng nước vịnh Hạ Long mà không có các giải pháp bảo vệ môi trường sẽ gây ô nhiễm môi trường nước, ảnh hưởng đến các hệ sinh thái khu di sản thiên nhiên, di tích quốc gia đặc biệt vịnh Hạ Long.
Việc này vi phạm các quy định về bảo vệ môi trường, bảo vệ di sản theo Luật Bảo vệ Môi trường, Luật Di sản Văn hoá, Báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án đã được UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt.
Thanh tra Sở TN&MT tỉnh Quảng Ninh đã ra quyết định xử phạt hành chính chủ đầu tư dự án là Đỗ Gia Capital do không công khai báo cáo đánh tác động môi trường đã được phê duyệt kết quả thẩm định và không thực hiện nội dung quyết định phê duyệt kết quả thẩm định theo quy định.
Khu du lịch và giải trí quốc tế Tuần Châu
Trong số các dự án lấn biển tại Quảng Ninh không thể không nhắc tới Khu du lịch và giải trí Tuần Châu, một trong những dự án được triển khai sớm nhất. Khu du lịch giải trí quốc tế Tuần Châu được UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch từ năm 1999 với quy mô ban đầu gần 300ha. Chủ đầu tư của dự án là Công ty TNHH Âu Lạc Quảng Ninh (tiền thân của Tập đoàn Tuần Châu), do "chúa đảo" Đào Hồng Tuyển làm Chủ tịch HĐQT.
Sau nhiều lần điều chỉnh, Tập đoàn Tuần Châu đã và đang triển khai 8 dự án thành phần nằm trong quy hoạch khu du lịch giải trí quốc tế Tuần Châu, trong đó có nhiều dự án đã hoàn thành như: 110km đường quanh đảo, 55 công trình giải trí và biệt thự, bến du thuyền, dự án khu sân golf 27 lỗ; khu đô thị cảng tàu Ngọc Châu và khu bất động sản.
Cuối tháng 12/2018, Tập đoàn Tuần Châu đã đề xuất mở rộng quy hoạch chi tiết khu du lịch và giải trí quốc tế Tuần Châu, diện tích nghiên cứu lập quy hoạch trên 964ha.
Đến tháng 12/2019, UBND tỉnh Quảng Ninh chính thức phê duyệt quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 khu du lịch và giải trí quốc tế Tuần Châu (phân khu 8) tại phường Tuần Châu, TP. Hạ Long.
Theo phê duyệt, phạm vi ranh giới khu vực nghiên cứu quy hoạch nằm tại đảo Tuần Châu và tuyến đường nối Quốc lộ 18A với phường Tuần Châu. Khu vực nghiên cứu thuộc phân khu 8 theo đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP. Hạ Long đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng phê duyệt.
Diện tích nghiên cứu hơn 1.054ha, quy mô dân số khoảng 50.000 – 70.000 người. Khu du lịch và giải trí quốc tế Tuần Châu được chia làm 7 tiểu khu.
Trước đó, từ năm 2017, để xây dựng Khu đô thị Tuần Châu Marina, chủ dự án đã cho lấn biển bằng cách lấp đất tạo hình cánh hoa đang dần vươn ra xa và để hoàn thành dự án đã phải đổ không ít đất, đá, bùn, cát xuống vịnh Hạ Long để lấn thêm hàng trăm hécta mặt nước.
Để phục vụ việc xây dựng 3 khu biệt thự lấn biển hình đóa hoa (2 nhỏ và 1 lớn), công nhân phải đổ 20 triệu m3 đất, đá, bùn, cát xuống Vịnh Hạ Long nhằm lấn thêm khoảng 400 ha mặt nước ở phía tây của đảo Tuần Châu…
Khu đô thị Hạ Long Marina
Cách Tuần Châu không xa là dự án Khu đô thị Hạ Long Marina, tên gọi cũ là Khu đô thị Hùng Thắng tại phường Hùng Thắng, TP Hạ Long. Dự án có quy mô 287ha, được chia làm 3 bán đảo do chủ đầu tư Tập đoàn Bim Group thực hiện.
Khu đô thị được chia thành rất nhiều dự án thành phần. Trong đó, một sô phân khu đã đi vào hoạt động như: Khu chung cư Green Bay, Khu nhà phố liền kề San Hô, Trung tâm thương mại Hạ Long Marine Plaza, Grand Bay Halong (6,6 ha), Green Bay Village (10 ha), Royal Lotus Resort & Villas (4 ha), Little Vietnam (3,3 ha).
Trong đó phải kể đến dự án Horizon Bay Hạ Long quy mô trên 10ha với hàng trăm biệt thự liền kề cao 6 tầng, biệt thự song lập cao 3 tầng được hình thành trên nguồn đất lấn vịnh Hạ Long. Dự án này thuộc bán đảo 1, là khu phía Đông, đầu đường Hoàng Quốc Việt tiếp giáp với Quốc lộ 18.
Nhiều năm qua, các dãy liền kề cùng cơ sở hạ tầng đẹp mắt của dự án đã hoàn thiện nhưng vẫn rất vắng lặng, ít người ở. Được biết, Hùng Thắng từng là một xã đảo của TP Hạ Long và từ năm 2000 tới nay, để phục vụ việc xây dựng khu đô thị này người ta đã lấy đất đá lấp biển, chỗ lấn ra vịnh Hạ Long rộng nhất tới 1,5km…
Khu đô thị và bến cảng Ao Tiên
Tháng 8/2022, mạng xã hội cũng xôn xao thông tin dự án Khu đô thị du lịch và bến cảng Ao Tiên nằm tại xã Hạ Long, huyện Vân Đồn có dấu hiệu gây ảnh hưởng đến di sản vịnh Hạ Long. Mạng xã hội thời điểm đó lan truyền hình ảnh "hòn non bộ" nằm ở khu vực nhạy cảm, khá gần biển.
Tuy nhiên, thực tế đây là ngọn núi nhỏ nằm ở khu vực gần trung tâm của dự án khu đô thị Ao Tiên, cách khu vực dự án bến cảng Ao Tiên (giáp biển) khoảng 500m và ngay đối diện với dự án khu tái định cư xã Hạ Long, huyện Vân Đồn.
Ban Quản lý Khu kinh tế Vân Đồn khẳng định, khu vực Ao Tiên (huyện Vân Đồn) nằm trong phạm vi của Khu kinh tế Vân Đồn. Quy hoạch khu vực Ao Tiên được UBND tỉnh phê duyệt phù hợp với Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Vân Đồn được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1296/QĐ-TTg ngày 19/8/2009 và phê duyệt điều chỉnh tại Quyết định số 266/QĐ-TTg ngày 17/02/2020.
Dự án Khu đô thị du lịch và bến cảng Ao Tiên, Vân Đồn. Ảnh: Lao động
Vị trí của dự án trước đây là bãi triều, trong đó nhiều khu vực có sình lầy. Phía nam của dự án tiếp giáp với vịnh Bái Tử Long, phía bắc giáp khu tái định cư xã Hạ Long, phía đông giáp quy hoạch sân golf 18 lỗ của HD Mon, phía tây giáp dự án Hải Đăng.
Dự án có tổng diện tích quy hoạch khoảng 115ha, được phân thành 12 phân khu chức năng khác nhau và do Công ty TNHH MTV du lịch Mai Quyền triển khai xây dựng từ cuối năm 2004. Tổng số vốn đầu tư tại thời điểm bắt đầu triển khai dự án là hơn 4.500 tỷ đồng.
Trước đó, chủ đầu tư cam kết dự án hoàn thành cuối năm 2018. Tuy nhiên, đến nay, dự án mới chỉ hoàn thành và đưa vào sử dụng được bến cảng Ao Tiên và một số hạng mục nhỏ khác.
Bến cảng Ao Tiên được quy hoạch trở thành cảng đường thủy duy nhất đón các loại tàu khách, du thuyền phục vụ nhu cầu đưa, đón du khách đi tham quan vịnh Bái Tử Long, vịnh Hạ Long và ra các tuyến đảo của huyện Vân Đồn. Bến cảng này được khởi công tháng 4/2022 và khai trương ngày 1/3/2023.
