Các ông lớn nhập cuộc
Tập đoàn Vingroup mới đây có giới thiệu mô hình đô thị hưu trí đầu tiên được thí điểm tại huyện Cần Giờ, TPHCM, quy mô 20-50ha mỗi khu.
Trước đó, doanh nghiệp này đã ký thỏa thuận hợp tác với tập đoàn y tế của Nhật Bản để phát triển mô hình trung tâm chăm sóc sức khỏe cao cấp cho người cao tuổi tại Việt Nam. Mô hình đã được tiên phong thực hiện tại một khu đô thị ở Hưng Yên.
Bên cạnh đó, Sun Group cũng triển khai mô hình chăm sóc sức khỏe người cao tuổi trong một dự án đại đô thị 420ha tại Hà Nam.
Tập đoàn Novaland cũng từng ấp ủ phát triển mô hình khu nghỉ dưỡng hưu trí tại Phan Thiết (Lâm Đồng), khi hợp tác với các đối tác nước ngoài động thổ công trình dịch vụ chăm sóc sức khỏe đầu tiên ở khu đô thị hàng nghìn hecta. Hay một tập đoàn bất động sản tại Long An (cũ) cũng đã ra mắt dự án khu dân cư viện dưỡng lão từ năm 2018 với quy mô đầu tư khoảng 2.000 tỷ đồng.
Không phải ngẫu nhiên, thị trường bất động sản dưỡng lão lại được nhen nhóm bởi các ông lớn trong ngành. Theo dự báo, Việt Nam sẽ trở thành nước có dân số già vào năm 2038 với tỷ lệ người trên 60 tuổi, chiếm hơn 20% tổng dân số. Con số này là 27 triệu người, chiếm 25% tổng dân số vào năm 2050.
Mặc dù nhu cầu gia tăng nhanh, hệ thống chăm sóc người cao tuổi tại Việt Nam được đánh giá chưa phát triển toàn diện. Phần lớn hoạt động chăm sóc hiện nay mang tính tự phát, thiếu đào tạo bài bản và rời rạc, trong khi khoảng trống về dịch vụ ngày càng lớn qua từng năm.
Thị trường bất động sản dưỡng lão ở Việt Nam có nhiều tiềm năng (Ảnh minh họa: DT).
Theo báo cáo của các công ty nghiên cứu thị trường, ngành chăm sóc người cao tuổi tại Việt Nam vẫn ở quy mô nhỏ nhưng đang mở rộng nhanh chóng, dự kiến sẽ tăng gấp đôi trong thập kỷ tới khi hàng triệu người bước vào tuổi nghỉ hưu.
Theo một nghiên cứu của Savills, quy mô thị trường được dự báo tăng từ 2,3 tỷ USD năm 2024 lên 3,6 tỷ USD vào năm 2032, tương ứng mức tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) 5,81%. Các khu nghỉ dưỡng chăm sóc sức khỏe và nhà ở tích hợp dịch vụ y tế sẽ ngày càng được quan tâm khi người Việt chú trọng hơn đến sức khỏe tinh thần, lối sống bền vững.
Cần chiến lược phát triển riêng
Bà Emily Fell, Giám đốc Cấp cao bộ phận Living Sectors khu vực Châu Á - Thái Bình Dương của Savills, nhấn mạnh Việt Nam có tiềm năng tăng trưởng lớn, nhưng phải có chiến lược phát triển riêng.
Việt Nam cần kết hợp cả mô hình lifestyle (viện dưỡng lão công cộng, khu dân cư tích hợp...) của Australia dành cho người cao tuổi tại các trung tâm đô thị và mô hình chăm sóc đặc biệt kiểu Nhật để đáp ứng nhu cầu gia tăng về chăm sóc hỗ trợ.
Bên cạnh đó, chính sách là yếu tố thúc đẩy then chốt. Các viện dưỡng lão công cộng cần khung pháp lý rõ ràng về quy hoạch và bảo vệ người lớn tuổi, trong khi các mô hình chăm sóc đặc biệt cần cơ chế thanh toán bền vững bằng bảo hiểm công hoặc tư nhân.
Quan trọng hơn, vốn đầu tư nên được đầu tư chủ yếu vào các tổ chức điều hành thay vì các tòa nhà. Do đó việc phát triển các tổ chức điều hành uy tín, chất lượng cao là ưu tiên hàng đầu tại Việt Nam.
Theo Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), các mô hình hiện tại mới chỉ đáp ứng cho một bộ phận nhỏ người cao tuổi ở khu vực đô thị.
Để đảm bảo đủ số lượng cơ sở và chất lượng chăm sóc cho người cao tuổi, Nhà nước cần xây dựng các chính sách khuyến khích các doanh nghiệp tham gia vào công tác chăm sóc người cao tuổi, cụ thể là đầu tư phát triển các mô hình.
Hội đề cập cần nghiên cứu các chính sách về thuế, khoản vay ưu đãi, quỹ đất phù hợp cho các doanh nghiệp tư nhân muốn đầu tư xây dựng và vận hành nhà ở dưỡng lão. Nhà đầu tư nước ngoài cũng cần được áp dụng các chính sách khuyến khích, thu hút để phát triển loại hình này tại Việt Nam.
Đặc biệt, Chính phủ cần xây dựng quy định pháp lý rõ ràng, minh bạch về tiêu chuẩn và điều kiện hoạt động của nhà dưỡng lão; khuyến khích mô hình hợp tác công tư (PPP) theo hướng mở rộng lĩnh vực đầu tư chăm sóc người cao tuổi, tạo cơ sở pháp lý cho việc thu hút vốn đầu tư của khu vực tư nhân vào lĩnh vực này.
