Báo cáo Ủy ban Kinh tế Quốc hội tình hình triển khai Nghị quyết của Quốc hội về chủ trương đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, Bộ Giao thông Vận tải cho biết, trong 14 gói thầu xây lắp thuộc 4 dự án thành phần, tính đến hết tháng 8/2023, có 8 gói thầu đã lựa chọn được nhà thầu.
Trong đó, 5 gói thầu đang thi công, các nhà thầu đang huy động công trường tập kết máy móc thiết bị thi công các hạng mục liên quan, xây dựng lán trại và tập trung thi công đào bóc hữu cơ và nền đường công vụ. Việc lựa chọn nhà thầu với các gói xây lắp còn lại dự kiến hoàn thành trong quý IV/2023.
Liên quan đến giải phóng mặt bằng, theo Bộ Giao thông Vận tải, đến nay các địa phương đã bàn giao mặt bằng gần 1.200ha, đạt 90,5%. Trong đó, dự án thành phần 1 được bàn giao gần 1.358 ha, đạt 91%; Dự án thành phần 2 được hơn 207ha, đạt gần 87%; Dự án thành phần 3 đạt xấp xỉ 238ha, đạt hơn 91% và dự án thành phần 4 đạt hơn 30ha, đạt 92%.
Dự án sử dụng 11 khu tái định cư, gồm: 4 khu có sẵn (An Giang 2 khu, Cần Thơ 2 khu) và 7 khu xây dựng mới (An Giang 1 khu, Hậu Giang 2 khu, Sóc Trăng 4 khu). Hiện tại, các khu tái định cư mới đang triển khai các thủ tục đầu tư xây dựng.
Tuy nhiên, Bộ Giao thông Vận tải nhìn nhận, một trong những thách thức lớn nhất đối với việc thi công cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng hiện nay là nguồn vật liệu. Cụ thể, theo kết quả tính toán, tổng nhu cầu vật liệu cát đắp đường của dự án cần gần 30 triệu m3; cát xây dựng cần gần 1 triệu m3; đá xây dựng cần xấp xỉ 4,5 triệu m3;
Với vật liệu cát đắp nền, tỉnh An Giang (dự án thành phần 1), tỉnh Sóc Trăng (dự án thành phần 4) đã có phương án bố trí các mỏ trên địa bàn để cung cấp đủ cho dự án. Thành phố Cần Thơ (dự án thành phần 2) và tỉnh Hậu Giang (dự án thành phần 3) đã làm việc và được tỉnh An Giang (nơi có nguồn cát) thống nhất cung cấp khoảng 7,5 triệu m3.Các địa phương đang phối hợp để thống nhất về phương án, thủ tục giao mỏ cho nhà thầu thực hiện thủ tục khai thác. Mặc dù vậy, việc cung cấp cát đắp nền của các địa phương chậm so với yêu cầu.
Cụ thể, tại tỉnh An Giang, nguồn cát tại địa phương cơ bản cân đối đủ cát đắp nền của dự án thành phần 1 nhưng do khu vực đang triển khai đồng loạt nhiều dự án quan trọng, phải điều phối cát, trữ lượng cung cấp cát cho dự án bị ảnh hưởng.
Với tỉnh Sóc Trăng, tháng 7/2023, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 35/NQ-HĐND quyết định biện pháp quản lý, sử dụng khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường cho dự án thành phần 4 (gồm 7 mỏ, tổng trữ lượng khoảng 17 triệu m3).
Hiện nay, cơ quan chức năng tỉnh Sóc Trăng đang hoàn thiện thủ tục để khai thác 7 mỏ trong quy hoạch, sau khi được khai thác sẽ cơ bản đáp ứng nhu cầu. Trong khi chờ hoàn thành thủ tục, chủ đầu tư chưa có phương án cụ thể về nguồn cát thực hiện gói thầu đã khởi công.
Tại thành phố Cần Thơ và tỉnh Hậu Giang, tổng nhu cầu cát đắp khoảng hơn 12 triệu m3. Tỉnh An Giang đã cam kết chuyển giao một số mỏ cát tại khu vực Bình Phước Xuân, Long Điền A, Kiến An cho Cần Thơ và Hậu Giang khai thác, tổng trữ lượng khoảng 7,5 triệu m3, chưa đáp ứng đủ nhu cầu. Mặt khác, các mỏ này hiện vẫn đang vướng mắc về thủ tục khai thác.
Mặc dù UBND tỉnh An Giang đã chủ trì buổi làm việc với các địa phương để trao đổi về việc dự kiến giao 2 mỏ cát cho thành phố Cần Thơ và tỉnh Hậu Giang. Nhưng đến nay, 2 mỏ cát nêu trên chưa hoàn thành thủ tục khai thác.
Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1 có tổng chiều dài hơn 188km, có điểm đầu kết nối Quốc lộ 91 thuộc thành phố Châu Đốc, tỉnh An Giang; điểm cuối tại cảng Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng. Dự án được chia làm 4 dự án thành phần do 4 địa phương có dự án đi qua làm cơ quan chủ quản. Trong đó, dự án thành phần 1 tại tỉnh An Giang có chiều dài 57,2km, dự án thành phần 2 tại thành phố Cần Thơ dài 37,2km, dự án thành phần 3 tại tỉnh Hậu Giang dài gần 37km và dự án thành phần 4 tại tỉnh Sóc Trăng dài 56,9km.
Quy mô phân kỳ giai đoạn 1 sẽ làm 4 làn xe, sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng gần 44.700 tỷ đồng, triển khai đầu tư theo hình thức đầu tư công. Dự án với mục tiêu kết nối các trục dọc, các trung tâm kinh tế, cửa khẩu quốc tế và cảng biển, đáp ứng nhu cầu vận tải trên hành lang kinh tế Tây Bắc - Đông Nam.
Theo kế hoạch, một số đoạn tuyến có lưu lượng giao thông lớn của dự án sẽ được hoàn thành năm 2025, cơ bản hoàn thành toàn tuyến năm 2026. Toàn dự án sẽ được đưa vào khai thác đồng bộ năm 2027.