Bạn có cảm thấy năng lượng của mình chùng xuống vào đầu đến giữa buổi chiều không? Có một lý do sinh học đằng sau sự sụt giảm đó. Cơ thể chúng ta được "thiết kế" để ngủ trong một thời gian dài suốt đêm và nghỉ ngơi ngắn vào giữa ngày - buổi trưa. Trong khoảng thời gian từ 1-3 giờ chiều, nhiệt độ cơ thể giảm xuống và mức melatonin tăng lên. Cả hai đều là tín hiệu cho giấc ngủ. Một giấc ngủ trưa ngắn có thể tăng cường sức khỏe tinh thần và thể chất của bạn.
Lợi ích của giấc ngủ trưa
- Tăng cường trí nhớ: Giấc ngủ ngắn có thể thúc đẩy quá trình củng cố trí nhớ (quá trình bộ não của chúng ta biến thông tin thành trí nhớ dài hạn). Các nhà tâm lý học tại Đại học Harvard, Mỹ đã thực hiện một cuộc nghiên cứu và kết luận: Giấc ngủ trưa có lợi trong việc tăng cường trí nhớ không kém giấc ngủ ban đêm.
- Giảm các bệnh tim mạch: Một nghiên cứu của Hy Lạp với 24.000 người tham gia đã phát hiện ra rằng ngủ trưa thường xuyên có thể giảm nguy cơ tử vong do bệnh tim đến 37%.
- "Nuôi dưỡng" gan thận: Y học Trung Quốc cho rằng giấc ngủ của con người đặc biệt quan trọng vào hai thời điểm: Trưa (11h-13h), giữa đêm (23h tối đến 1 giờ sáng). Thời gian quan trọng nhất của gan là ban đêm, trong khi buổi trưa là thời điểm quan trọng nhất của thận. Chỉ khi bạn ngủ đủ giấc vào 2 thời điểm này mới hy vọng gan thận luôn khỏe mạnh.
- Tăng cường khả năng miễn dịch: Natasha Fuksina , một bác sĩ nội khoa được hội đồng chứng nhận cho biết: "Thiếu ngủ làm tăng giải phóng các dấu hiệu chống viêm và gây suy giảm miễn dịch. Để đối phó với điều này, hãy có một giấc ngủ ngắn trong ngày, có thể vào buổi trưa, sẽ cải thiện hệ thống miễn dịch và chức năng tế bào". Giấc ngủ ngắn giúp giảm mức độ cytokine gây viêm và norepinephrine, một chất hóa học giúp kiểm soát khả năng miễn dịch.
Một giấc ngủ trưa tốt nhất nên kéo dài bao lâu?
Jeff Rodgers, một chuyên gia về giấc ngủ được chứng nhận của Hội đồng Y học Nha khoa và Giấc ngủ Hoa Kỳ cho biết: "Đối với hầu hết mọi người, giấc ngủ ngắn 20 đến 30 phút là điểm tuyệt vời để tăng cường sự tỉnh táo và tập trung".
Ông nói: "Thức dậy sau 30 phút chợp mắt đảm bảo bạn đang ở giai đoạn đầu của chu kỳ ngủ và sẽ không cảm thấy chệnh choạng khi thức dậy".
Alex Dimitriu, người sáng lập tổ chức Menlo Park Psychiatry & Sleep Medicine, cho biết, một giấc ngủ trưa dài cũng có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của bạn vào ban đêm.
Một số sai lầm khi ngủ trưa cần tránh để đảm bảo sức khỏe tốt nhất
Dù ngủ trưa rất tốt nhưng bạn cần tránh một số sai lầm dưới đây vì hại nhiều hơn lợi.
1. Ngủ ngay sau khi ăn no
Nếu bạn đi ngủ ngay sau bữa ăn trưa, có thể gây ra chứng khó tiêu, trào ngược dạ dày và các bệnh khác về đường tiêu hóa... Thậm chí, đi ngủ ngay sau khi ăn trưa cũng có thể khiến lượng máu lên não không đủ (do lúc này dạ dày và ruột cần nhiều máu để thực hiện việc tiêu hóa thức ăn), dẫn đến chóng mặt và suy nhược sau khi thức dậy.
Tốt nhất nên nghỉ ngơi sau khi ăn trưa khoảng 15-30 phút. Nếu chóng mặt và nhức đầu thường xảy ra do ngủ quá sát thời gian ăn trưa, bạn có thể chuyển sang ngủ trước bữa trưa.
2. Ngủ trưa quá lâu
Hầu hết mọi người có thể chưa bao giờ nghe nói rằng một giấc ngủ buổi trưa có thể gây ra tử vong, nhưng điều này không phải không có nguy cơ. Một nghiên cứu mới của các nhà khoa học Trung Quốc do Hiệp hội Tim mạch Châu Âu công bố năm 2020 chỉ ra rằng đối với những người ngủ đủ giấc mỗi đêm, thời gian ngủ trưa ngắn không quá 1 tiếng mỗi ngày sẽ giúp tim khỏe mạnh, nhưng một giấc ngủ trưa vượt quá 1 tiếng có thể tăng nguy cơ tử vong lên 30%.
3. Ngủ gục ngay trên bàn
Đây là tư thế ngủ trưa nguy hiểm nhất. Không chỉ ảnh hưởng đến xương, gây khó khăn cho hô hấp, ngủ trưa với tư thế ngồi gục đầu trên bàn khiến nhịp tim dần chậm lại, gây thiếu máu não làm cho chức năng hệ thống thần kinh thực vật bị rối loạn tạm thời, dẫn tới chóng mặt, ù tai, chân bủn rủn, tê tay chân.
Theo thời gian, thói quen này gây tổn thương hệ thống tim mạch và mạch máu não, tương lai dẫn tới hình thành các bệnh tim mạch và bệnh về máu não mãn tính. Đặc biệt những người mắc bệnh tim mạch và mạch máu não không khỏe rất dễ bị nhồi máu não đột ngột.
Kiểu ngủ này còn ảnh hưởng đến mắt do có lực đè lên nhãn cầu, khiến mắt sưng, trục nhãn cầu dài ra, dễ làm tổn thương giác mạc và võng mạc, dẫn tới giác mạc biến dạng, độ cong thay đổi, làm tăng nhãn áp, gây vòng mắt xanh. Ngoài việc ảnh hưởng thị lực, gây cận thị độ nặng, tăng xác suất bị mắc vòng mắt xanh, rất có thể còn đẩy nhanh chứng loạn thị.
(Theo: Healthline, Thesleepdoctor, Mayoclinic)
