NASA vừa công bố loạt ảnh độ phân giải cao tuyệt đẹp của 3I/ATLAS vào ngày thứ Tư, trong bối cảnh hàng loạt câu hỏi xuất hiện xoay quanh nguồn gốc của vật thể liên sao có kích thước tương đương Manhattan này.
Những hình ảnh được chờ đợi từ lâu – chụp bởi nhiều tàu vũ trụ của NASA trong khoảng từ tháng 9 đến giữa tháng 10 – hé lộ một khối cầu nhỏ phát sáng, bao quanh bởi lớp hào quang mờ của khí và bụi.
Vật thể đang lao xuyên không gian ở khoảng cách 190 triệu dặm so với Trái Đất, với tốc độ khiến nhiều người kinh ngạc: 153.000 dặm/giờ (khoảng 246.216 km/h) .
Tom Statler, nhà khoa học phụ trách các thiên thể nhỏ trong Hệ Mặt Trời của NASA, ví von trên CNN: “Giống như các tàu vũ trụ của chúng tôi đang xem một trận bóng chày từ nhiều vị trí khác nhau trên sân vận động. Ai cũng có một chiếc máy ảnh, đều cố chụp trái bóng, nhưng không ai có góc nhìn hoàn hảo.”
Những góc chụp đầu tiên hé lộ lớp khí mờ bí ẩn
Tàu thăm dò Psyche của NASA đã ghi lại bốn góc nhìn khác nhau của 3I/ATLAS trong khoảng thời gian 8 giờ vào ngày 8/9 và 9/9, từ vị trí cách vật thể 33 triệu dặm.
Đây là lần đầu các nhà khoa học có được cái nhìn chi tiết về lớp khí mờ – hay còn gọi là coma – bao bọc lõi của vật thể.
Vài ngày sau, sứ mệnh Lucy tiếp tục đóng góp thêm loạt ảnh mới từ khoảng cách 240 triệu dặm. Những hình ảnh này được chồng lên nhau và kết hợp với dữ liệu trước đó để làm rõ cấu trúc của coma và chiếc đuôi mờ kéo dài phía sau thiên thể.
Không chỉ các tàu thăm dò xa xôi tham gia quan sát, NASA cho biết cả tàu thăm dò Mars Reconnaissance Orbiter và xe tự hành Perseverance trên sao Hỏa cũng liên tục theo dõi vật thể khi nó sượt qua hành tinh Đỏ vào tháng 10.
Một quan chức NASA chia sẻ với CNN rằng gần 20 nhóm nhiệm vụ khác nhau đã hợp tác để tạo nên bộ ảnh gây ấn tượng mạnh này.
Nicky Fox, Phó giám đốc phụ trách Ban Khoa học của NASA, cho biết thành quả lần này là sự cộng hưởng của nhiều công nghệ đa dạng trên các tàu vũ trụ.
“Tất cả những gì chúng ta biết về vật thể đều nhờ vào sự phân bố hợp lý của các thiết bị và khả năng khác nhau của chúng. Chúng tôi thậm chí còn ‘đẩy’ các công cụ vượt ra ngoài giới hạn thiết kế ban đầu để có được cái nhìn chưa từng thấy về vị khách liên sao này.”
Theo NASA, việc công bố hình ảnh đã bị chậm lại do đợt Chính phủ Mỹ đóng cửa vừa qua.
3I/ATLAS chỉ là sao chổi?
3I/ATLAS chỉ là vật thể liên sao thứ ba từng được ghi nhận khi đi vào Hệ Mặt Trời – sau ‘Oumuamua năm 2017 và 2I/Borisov năm 2019.
Nó được phát hiện lần đầu vào tháng 7, ngay lập tức gây sốt trong cộng đồng thiên văn học.
Các nhà khoa học liên tục tranh luận: Đây là một sao chổi tự nhiên hay có khả năng là một loại thiết bị nhân tạo có nguồn gốc ngoài Hệ Mặt Trời?
Tuy nhiên, theo Amit Kshatriya – Phó giám đốc NASA – dường như các bằng chứng đều nghiêng về giả thuyết quen thuộc hơn.
“Nó trông và hoạt động giống một sao chổi. Mọi dữ liệu chúng tôi có đều cho thấy nó là một sao chổi,” ông nói. “Nhưng điểm khiến nó đặc biệt và có giá trị khoa học khổng lồ là nó đến từ bên ngoài Hệ Mặt Trời.”
Chuẩn bị cho thời điểm tiếp cận gần nhất vào tháng 12
NASA cho biết 3I/ATLAS sẽ tiếp cận gần nhất với Trái Đất vào ngày 19/12, khi bay sượt qua ở khoảng cách khoảng 167 triệu dặm.
Đây sẽ là cơ hội quan sát tốt nhất để các nhà khoa học phân định rõ: Liệu vật thể này chỉ là một sao chổi bình thường trôi lạc vào Hệ Mặt Trời, hay là một cấu trúc nhân tạo với bí ẩn chưa được giải mã?
Trong khi chờ đợi, những hình ảnh mới công bố đã mở ra bước đầu của hành trình tìm hiểu một “du khách” đến từ vùng sâu thẳm giữa các vì sao – nơi mà khoa học hiện đại vẫn còn rất nhiều câu hỏi chưa lời giải.
(Theo CNN, Space, NY Post)
