Kể từ khi SpaceX triển khai chương trình Starlink vào năm 2019, đã có hơn 500 vệ tinh bị đưa trở lại bầu khí quyển ngoài dự kiến do hoạt động của Mặt Trời. Một điều may mắn là các vệ tinh thường bị phá hủy trước khi bất kỳ thành phần nào của nó có thể chạm tới bề mặt trái đất.
Hơn 500 vệ tinh Starlink đã bị mặt trời "vô hiệu hóa"
ẢNH: REUTERS
Mặc dù vậy, điều này cho thấy có nhiều lực cản quỹ đạo không mong muốn đang diễn ra, với thủ phạm chính là Mặt Trời. Mặt Trời hiện trong giai đoạn đỉnh điểm của chu kỳ thứ 25, kéo dài 11 năm, trong đó Mặt Trời trải qua sự đảo ngược dần về vị trí của các cực từ.
Theo nhóm nghiên cứu do nhà vật lý vũ trụ Denny Oliveira dẫn đầu, Hệ Mặt Trời đang trải qua giai đoạn hoạt động mạnh mẽ, được gọi là cực đại Mặt Trời. Khi các cơn bão mặt trời và vụ phun trào vật chất diễn ra, tầng khí quyển trên của Trái Đất trở nên bão hòa với các dòng hạt tích điện, làm tăng nhiệt độ và giãn nở khí quyển. Điều này dẫn đến việc lực cản tác động lên các tàu vũ trụ ở quỹ đạo thấp cũng gia tăng, khiến các vệ tinh như Starlink dễ bị "rơi" ra khỏi quỹ đạo.
1.204 vệ tinh Starlink đã không còn hoạt động
Kể từ năm 2019, SpaceX đã phóng tổng cộng 8.873 vệ tinh Starlink, trong đó hiện có 7.669 vệ tinh đang hoạt động. Điều này có nghĩa là 1.204 vệ tinh không còn hoạt động, với gần một nửa trong số đó đã bị đưa ra khỏi quỹ đạo do hoạt động Mặt Trời mạnh mẽ. Đây là một thời điểm lịch sử, khi chưa bao giờ có nhiều vệ tinh quỹ đạo thấp như vậy trong giai đoạn hoạt động Mặt Trời cao.
Mặt trời vừa phóng thích một cơn bão đến trái đất
ẢNH: NASA
Cần lưu ý rằng nhiều vệ tinh Starlink rơi khỏi quỹ đạo và bị cháy rụi là do SpaceX lập trình. Khi các vệ tinh mới được phóng lên, việc đưa các vệ tinh cũ ra khỏi quỹ đạo là cần thiết để duy trì hoạt động của các chòm vệ tinh và cung cấp internet tốc độ cao mà Starlink hứa hẹn. Tuy nhiên, hoạt động gia tăng của Mặt Trời là một yếu tố khó lường, vì chúng ta không thể "làm mát" tầng khí quyển khi nó trở nên quá nóng.
SpaceX thiết kế các vệ tinh của mình để ngừng hoạt động sau 5 năm sử dụng và phần cứng được chế tạo để phân hủy trước khi chạm tới bề mặt Trái Đất. Mặc dù có một số mảnh vỡ có thể rơi xuống, phần lớn các vệ tinh không bao giờ chạm tới tầng khí quyển.
